Theo Quyết định 861/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Quyết định 433/QĐ-UBDT của Ủy ban dân tộc vừa có hiệu lực, tỉnh Yên Bái giảm 22 xã khu vực III (xã đặc biệt khó khăn), 57 xã khu vực II, 122 thôn đặc biệt khó khăn khu vực I, II.
Việc giảm số xã thuộc khu vực III, thôn đặc biệt khó khăn có tác động không nhỏ đến việc thực hiện các chính sách đối với các trường học, người dạy, người học thuộc vùng dân tộc thiểu số miền núi.
Các em học sinh không còn được bán trú tại trường, không được giảm học phí. Đối với trẻ mẫu giáo không còn được hưởng chính sách hỗ trợ ăn trưa. Bên cạnh đó, các trường phổ thông dân tộc nội trú bị thu hẹp nguồn tuyển sinh.
Không còn được hưởng các chính sách của nhà nước, nhiều hộ gia đình đã khốn càng thêm khó. Một mặt họ vừa phải lo bài toán kinh tế giúp gia đình có cái ăn, cái mặc, vừa kiếm thêm tiền nuôi con cái ăn học.
Trong ngôi nhà nhỏ tồi tàn với những vật dụng đơn sơ, tài sản lớn nhất là chiếc tivi 16 inch, anh Nguyễn Văn Thống (thôn Hạnh Phúc, xã Tân Hợp) tâm sự: “Trước đây vì thôn thuộc vùng đặc biệt khó khăn, gia đình hộ nghèo nên các cháu đi học được nhiều hỗ trợ. Nhưng giờ không còn được hưởng chế độ bán trú như trước nữa, gia đình cũng đang phải tìm mọi cách để có thể giúp cho các cháu có điều kiện theo học”.
Được biết, gia đình anh Thống có 3 người con. Đứa lớn học lớp 8, đứa thứ hai học lớp 5, đứa út thì đang học mẫu giáo. Cả 3 đều đang trong giai đoạn cuối cấp nên rất tốn kém.
Cùng chung hoàn cảnh với gia đình anh Thống, chị Bàn Thị Vạng (ở thôn Khe Lép, xã Xuân Tầm) chia sẻ, gia đình vừa ra khỏi danh sách hộ nghèo theo quy định mới. Thôn Khe Lép cũng đã ra khỏi danh sách vùng 135.
Điều này khiến các con chị không còn được hưởng chế độ bán trú. Nhà nghèo, không có thu nhập, năm học mới đã đến, chị Vạng loay hoay không biết xoay sở ra sao để cho các con được tiếp tục tới trường.
Chị Vạng chia sẻ: “Gia đình cũng chưa biết trông vào đâu nhưng dù khó khăn đến mấy cũng phải cho con đi học. Mình không biết chữ đã khổ lắm rồi nên không muốn con khổ như mình nữa”.
Được biết, quãng đường từ nhà chị Vạng đến trường phải vượt hơn 13km gồm cả đường bê tông, đường đất lởm chởm đá cuội và lội suối. Đứa con lớn của chị bị bệnh u não nên gặp khó khăn trong sinh hoạt, còn đứa nhỏ mới chỉ học lớp 2.
Bi đát nối dài bi đát, nhà bà Lý Thị Nỏn - ở thôn Khay Dạo, xã Lâm Giang còn thê thảm hơn. Bà Nỏn tâm sự: “Hiện nhà nuôi 3 cháu nội, ngoại đang tuổi đi học, từ khi không còn chính sách học sinh bán trú, gia đình tôi vô cùng khốn đốn không biết làm cách nào để vừa nuôi sống gia đình, vừa cho các cháu ăn học”.
Bà Nỏn chia sẻ: “Cũng rõ chính sách mới của nhà nước giúp người dân tự lực, không ỉ lại, nhưng nhiều hộ gia đình còn khổ quá, khó khăn quá, chúng tôi hiện không biết trông chờ vào ai để lấy tiền nuôi con cái đi học".
Trao đổi với PV, bà Nguyễn Thị Ánh – trưởng thôn Hạnh Phúc, xã Tân Hợp bày tỏ: “Từ khi có Quyết định 861, thôn gặp rất nhiều khó khăn. Nhiều hộ gia đình dân tộc thiểu số nghèo, cận nghèo muốn con cái đi học, nhưng họ không biết làm sao để vừa duy trì cuộc sống, vừa cho con cái học hành đến nơi đến chốn”.
Bà Ánh cho hay, từ thôn, xã, huyện đều nhiều lần đến thăm hỏi, chia sẻ, động viên đối với những hộ khó khăn, làm công tác tư tưởng cũng như tháo gỡ khó khăn cho gia đình để các cháu có thể an tâm đến trường.
Trao đổi với PV, ông Cao Văn Chỉ - Trưởng phòng Lao động – Thương binh Xã hội huyện Văn Yên cho biết: “Ngay khi có quyết định 861, chính quyền huyện đã tiến hành tuyên truyền phổ biến đến toàn bộ thôn, xã trên địa bàn để nắm bắt và phổ biến đến bà con nhân dân”.