Chính sách nhân văn

Tại Nghị quyết số 104/NQ-CP phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 7.2018, Chính phủ đã thống nhất chủ trương thực hiện chính sách miễn học phí đối với trẻ mầm non 5 tuổi, học sinh trung học cơ sở trường công lập và hỗ trợ đóng học phí cơ sở ngoài công lập đối với trẻ em, học sinh diện phổ cập, đặc biệt là đối với các thôn, xã đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa theo quy định của Hiến pháp năm 2013, Nghị quyết số 29-NQ/TW.

Ban soạn thảo dự án Luật Giáo dục sửa đổi và Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã tái đề xuất chính sách này khi sửa luật Giáo dục, để trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 6 sẽ diễn ra vào tháng 10 tới.

Trước đó, Lao Động đã có nhiều bài viết ghi nhận ý kiến của phụ huynh, chuyên gia, khẳng định việc miễn học phí với học sinh đến cấp THCS là chính sách nhân văn để đầu tư cho tương lai, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với lĩnh vực giáo dục.

Bộ GDĐT cũng khẳng định, để thực hiện chính sách phổ cập và giáo dục bắt buộc thì nhà nước phải có chính sách đảm bảo các điều kiện về cơ sở vật chất trường lớp học và phải không thu học phí (không phân biệt trường công và trường tư).

Vì hiện nay vẫn còn rất nhiều hộ gia đình có thu nhập trung bình và thu nhập thấp (tiệm cận chuẩn nghèo), nếu không miễn hoàn toàn học phí cho đối tượng này, thì rất khó huy động tất cả các trẻ em học sinh đến trường.

Sẽ chi thêm 4.730 tỉ đồng nếu thực hiện miễn học phí

Đánh giá chính sách miễn học phí cho học sinh đến cấp THCS là nhận văn, tuy nhiên còn nhiều ý kiến lo ngại về việc lấy tiền ở đâu để miễn học phí, trong khi ngân sách còn khó khăn?

Đơn cử tại báo cáo góp ý về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, Bộ Tài chính và Bộ Nội vụ đều cho rằng hiện ngân sách còn khó khăn, nên việc miễn học phí đến cấp THCS cần cân nhắc.

Về những băn khoăn này, Bộ GDĐT có báo cáo giải trình như sau: Theo tính toán của Bộ GDĐT, khi thực hiện chính sách miễn học phí đối với trẻ mầm non 5 tuổi, học sinh THCS công lập, hỗ trợ học phí cho học sinh ngoài công lập thì hàng năm, ngân sách nhà nước sẽ phải chi thêm một khoản 4.730 tỉ đồng.

Nguồn kinh phí thực hiện được Bộ GDĐT tính toán cân đối trong 20% chi ngân sách cho GDĐT.

Cụ thể, hiện tổng ngân sách chi thường xuyên cho GDĐT theo Nghị quyết Quốc hội phê duyệt mỗi năm tăng từ 6% - 8%, xét về số tuyệt đối thì hàng năm ngân sách chi thường xuyên cho GDĐT tăng từ 10.000 tỉ đến 13.000 tỉ (ví dụ năm 2018 ngân sách chi thường xuyên cho giáo dục Quốc hội phê duyệt là 229.074 tỉ, năm 2017 ngân sách chi thường xuyên cho giáo dục là 215.167 tỉ, phần tăng thêm là 13.907 tỉ).

Bộ GDĐT chỉ rõ, với số ngân sách nhà nước chi cho giáo dục hàng năm tăng thêm khoảng 13.907 tỉ thì hoàn toàn có thể bù đắp kinh phí thực hiện chính sách không thu học phí trường công lập diện phổ cập và hỗ trợ đóng học phí trường ngoài công lập là 4.730 tỉ đồng trên.

Chưa kể số dự phòng ngân sách cho giáo dục hàng năm chưa sử dụng. Nếu các địa phương cân đối ngân sách chi cho giáo dục, chính sách nhân văn này hoàn toàn có thể đi vào cuộc sống.