'Tiếq Việt' thành 'Tiếw Việt'
Ở công trình nghiên cứu hoàn thiện vừa được PGS-TS Bùi Hiền công bố, những phần cải tiến phụ âm đã được thay đổi so với trước.
Ví dụ, lúc trước PGS-TS Bùi Hiền thay đổi giá trị âm vị của 11 chữ cái, cụ thể: C = Ch, Tr; D = Đ; G = G, Gh; F = Ph; K = C, Q, K; Q = Ng, Ngh; R=R; S = S, X; X = Kh; W =Th; Z = d, gi, r.
Còn trong bản hoàn thiện chỉ có 6 chữ cái được thay đổi như sau: C (chờ) = ch, tr; K(cờ) = k, c, q ; Q (thờ) = th; W(ngờ) = ng, ngh ; X (khờ) = kh; Z (dờ) = d, gi, r.
Có thể thấy, nếu trước đây, chữ “ng” được PGS Bùi Hiền cải tiến bằng chữ “q”, thì lần này đã thay đổi thành chữ “w”.
Như vậy, "Tiếq Việt' sẽ thành 'Tiếw Việt'.
X đọc thành "khờ" và nhiều thay đổi khác
Theo PGS Bùi Hiền, bảng chữ cái đọc theo kiểu mới vẫn giữ nguyên trật tự ABC. Những chữ cái in đậm trong bảng chữ cái âm vị để lưu ý rằng đó là những chữ đã mang giá trị âm vị mới (đọc kiểu cải tiến) thay cho những chữ cái đọc theo bảng chữ quốc ngữ cũ.
Ví dụ, X đọc thành 'khờ'. “Xô” đọc là “khô”.
Q đọc là “thờ”
"Xô xan" thì đọc là "khô khan"...
4 hiệu quả mang lại nếu cải tiến chữ viết
Tự PGS-TS Bùi Hiền đánh giá, nếu đề xuất của ông được chấp nhận sẽ mang lại 4 hiệu quả sau:
- Dễ học, dễ nhớ, dễ đọc, dễ viết, dễ dùng lối viết và đọc chữ cải tiến. Giản hoá tới mức tối đa cách viết, loại bỏ hết phụ âm ghép 2-3 chữ cái (ch, tr, ng, ngh, gh, kh, nh, ph) và các lỗi chính tả (d –gi – r, s – x, ch – tr) hiện đang gặp phải ở mỗi người, nhất là trong công tác biên tập của các nhà xuất bản và báo chí.
- “Nạn mù chữ” được giải quyết triệt để chỉ trong vòng 1-2 ngày đối với những người đã biết chữ quốc ngữ hiện hành. Với học sinh lớp 1 và người dân tộc sẽ rút ngắn được thời gian “vỡ lòng” (biết đọc, biết viết) xuống ít nhất một nửa so với học chữ cũ.
- Là công cụ sắc bén hơn, tiện lợi hơn cho công cuộc hội nhập quốc tế hiện nay: người nước ngoài dễ học tiếng Việt hơn, dễ tiếp cận với nền kinh tế, văn hoá, khoa học Việt Nam hơn. Và ngược lại Việt Nam cũng dễ làm cho bạn bè mau hiểu Việt Nam, chóng có cảm tình với tiếng nói và chữ viết của người Việt hơn.
- Tiết kiệm được khoảng 9% thời gian, công sức, tiền của, vật tư, tài nguyên số trong việc xây dựng tất cả các loại văn bản bằng viết tay hoặc gõ bàn phím. Điều này cũng có nghĩa là làm tăng năng suất lao động hàng năm tới 8-9%, làm lợi cho nền kinh tế của cả nước và của từng người.