Trường đại học được tự phong giáo sư?

Từ xưa đến nay, giáo sư là một học hàm, là sự công nhận của nhà nước đối với nhà khoa học, là danh dự mà nhiều nhà nghiên cứu, nhà giáo phấn đấu cả đời. Chức danh này do Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước công nhận.

Tuy nhiên mới đây, Trường ĐH Y Dược TPHCM đã ban hành quy định phong tặng chức danh giáo sư, phó giáo sư (GS, PGS) danh dự cho các chuyên gia hợp tác đào tạo, tham gia nghiên cứu khoa học với nhà trường. Việc này đang gây ra nhiều tranh cãi.

Một số chuyên gia cho rằng, đây là hiện tượng bình thường vì nhiều trường ĐH trên thế giới cũng thực hiện việc này. Nó phù hợp với xu thế trường ĐH dần được tự chủ trong đào tạo, tài chính, cũng như việc phong tặng các chức danh.

Theo đại diện ĐH Y Dược TPHCM, trường ban hành quy định về việc phong chức danh GS danh dự dựa trên Điều lệ trường ĐH và Quyết định 174/2008 của Thủ tướng Chính phủ quy định tiêu chuẩn, thủ tục bổ nhiệm, miễn nhiệm chức danh GS, PGS.

Trước đây, Trường ĐH Tôn Đức Thắng cũng từng thực hiện việc này và tạo nên nhiều tranh cãi. Theo quan điểm của GS Nguyễn Minh Thuyết, nhà trường được toàn quyền bổ nhiệm GS, PGS, nhưng chỉ bổ nhiệm trong số những người đã được Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước công nhận là đã đủ điều kiện để được bổ nhiệm.

Nếu trường muốn ghi nhận công sức, tài năng của cán bộ thì hãy đặt một chức danh khác, chứ không phải là GS hay PGS để đổ đồng với chức danh GS, PGS đang được phong tặng có quy trình, quy định nghiêm ngặt hiện nay.

Nỗi lo “loạn” danh xưng

Cách đây chưa lâu, việc ca sĩ Ngọc Sơn tự phong là “giáo sư âm nhạc” đã gây nên những tranh cãi trong dư luận. Nay lại có thêm Trường Y Dược TPHCM rục rịch tự phong GS, PGS danh dự.

GS Phạm Tất Dong - Phó Chủ tịch Hội khuyến học Việt Nam - cho rằng điều này là không nên, không được, dù chỉ là chức danh nội bộ trong nhà trường.

“Nếu phong trào tự phong giáo sư lan rộng sang các trường đại học khác, trường nào cũng đòi tự phong thử hỏi sẽ thế nào? Sẽ loạn danh xưng, danh hiệu, lẫn lộn chức danh giữa nhà nước phong tặng và nhà trường phong tặng”- GS Phạm Tất Dong chia sẻ.

Ông cũng cho rằng Nhà nước, Bộ GDĐT nên siết chặt lại chuyện phong chức danh GS, PGS để nâng cao vị thế của chức danh cao quý này.

“Hiện nay ở nước ta, có những người được phong GS nhưng chưa bao giờ giảng dạy, không phải là nhà giáo, không tham gia hướng dẫn nghiên cứu sinh. Cái đó là không đúng, là đi ngược và tụt hậu so với tiêu chuẩn quốc tế” - GS Phạm Tất Dong khẳng định.