Sẽ xin ý kiến chỉ đạo

Theo Ban Thường vụ Thành ủy, đây là đường sắt đô thị quan trọng quốc gia, do Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT) làm chủ đầu tư. TP.Hà Nội có trách nhiệm liên quan trực tiếp đến việc tiếp nhận, khai thác, vận hành hệ thống giao thông công cộng này.

Thực hiện chỉ đạo của các cấp, thời gian qua, TP.Hà Nội đã chủ động trao đổi với Bộ GTVT về các nội dung liên quan đến công tác bàn giao, tiếp nhận dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông. Đồng thời, TP.Hà Nội cũng đã chỉ đạo quyết liệt các đơn vị liên quan thực hiện những công việc thuộc trách nhiệm của TP trong triển khai dự án. TP.Hà Nội cho biết, hiện vẫn còn một số vấn đề về kỹ thuật, đăng kiểm, nghiệm thu và bàn giao chưa thống nhất giữa chủ đầu tư (Bộ GTVT) và tổng thầu của dự án. Do vậy, tiến độ bàn giao, vận hành tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông liên tục bị chậm so với cam kết của chủ đầu tư và tổng thầu.

Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội cho rằng, những khó khăn vướng mắc hiện nay của Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh - Hà Đông thuộc thẩm quyền xem xét, giải quyết của các bộ, ngành có liên quan. Để giải quyết vấn đề trên, Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội giao Ban Cán sự đảng UBND TP.Hà Nội xây dựng dự thảo Báo cáo của Ban Thường vụ Thành ủy báo cáo với Ban Bí thư Trung ương Đảng về những khó khăn, vướng mắc nêu trên và xin ý kiến chỉ đạo.

Chỉ ra hàng loạt sai phạm

Trước đó, Kiểm toát Nhà nước (KTNN) đã có thông báo kết quả kiểm toán hoạt động xây dựng và việc quản lý, sử dụng vốn đầu tư Dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông. Theo đó, KTNN phát hiện hàng loạt sai phạm trong quá trình lập, thẩm định, phê duyệt chủ trương đầu tư, điều chỉnh tăng vốn và ký kết hợp đồng dự án…

Cụ thể, việc điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án từ 8.769 tỉ đồng lên 18.001 tỉ đồng, tăng 205% so với tổng vốn đầu tư ban đầu được duyệt. Tuy nhiên, khi quyết định điều chỉnh tăng vốn dự án vào tháng 2.2016, Bộ GTVT không báo cáo Thủ tướng để trình Quốc hội thông qua chủ trương điều chỉnh vốn là chưa thực hiện đúng Nghị quyết 49 của Quốc hội, trái với quy định của Luật Đầu tư công.

Về tài chính của dự án đến ngày 30.6.2018, số vốn đầu tư vào đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông theo báo cáo của chủ đầu tư khoảng 11.337 tỉ đồng nhưng kết quả kiểm toán chỉ ghi nhận khoảng 8.679 tỉ đồng đã đầu tư vào dự án. Số chênh lệch khoảng 2.656 tỉ đồng do chủ đầu tư tính sai khối lượng 360 triệu đồng, sai đơn giá 175 tỉ đồng, sai khác 698 tỉ đồng, chưa đủ điều kiện quyết toán 1.781 tỉ đồng. Chỉ riêng hạng mục thiết bị và đoàn tàu của dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông đã được điều chỉnh tăng vốn khoảng 3.143 tỉ đồng, trong đó hạng mục đoàn tàu tăng 364 tỉ đồng (tăng 34,4%), hạng mục thiết bị tăng 2.778 tỉ đồng (tăng 227%).

Bên cạnh đó, Bộ GTVT đã phê duyệt phụ lục hợp đồng EPC phần thiết bị với đơn giá 178,7 triệu USD, cao hơn khoảng 8,3 triệu USD so với giá trong hợp đồng EPC, không đúng chỉ đạo của Thủ tướng. Trong quá trình đàm phán, Ban quản lý dự án đường sắt chưa làm rõ chênh lệch tăng 3,19 triệu USD trong việc thay đổi vật liệu vỏ tàu, chi phí vận chuyển tăng 3,945 triệu USD theo quy định của Bộ GTVT.

Ngoài ra, KTNN cũng chỉ ra lưu lượng hành khách sử dụng đường sắt Cát Linh - Hà Đông được đơn vị tư vấn Trung Quốc giả định tính toán, phân tích hiệu quả kinh tế dự án cao hơn nhiều lần so với số liệu dự báo của Viện Chiến lược giao thông vận tải.

Đặc biệt, khi phân tích hiệu quả kinh tế dự án, chủ đầu tư không xem xét đến chi phí vận hành cao, chiếm tỉ trọng lớn trong giai đoạn khai thác dự án nên kết luận đường sắt Cát Linh - Hà Đông hiệu quả về kinh tế là thiếu chính xác. Phương án tài chính của dự án này ngay từ khi lập dự án đã phải bù lỗ nhưng các bên liên quan chưa đề xuất phương án khai thác hiệu quả…