Tổng nguồn vốn đầu tư đường bộ cao tốc giai đoạn 2021-2025 cao gấp 4 lần so với giai đoạn 2015-2020

Báo cáo tổng thể về đường cao tốc trong thời gian tới đây, Phó Thủ tướng cho rằng, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đặt mục tiêu đến năm 2025 phải hoàn thành 3.000 km đường cao tốc; đến năm 2030 sẽ hoàn thành 5.000 km đường cao tốc.

Trên cơ sở Nghị quyết của Trung ương, Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận 18 năm 2021 xác định dự án xây dựng đường bộ cao tốc Bắc Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 là dự án đặc biệt quan trọng cấp quốc gia, phải được hoàn thành và cần ưu tiên bố trí nguồn lực để triển khai thực hiện.

Trên cơ sở đó, Chính phủ đã trình Quốc hội và đã được Quốc hội thông qua kế hoạch đầu tư công trung hạn, bổ sung nguồn vốn từ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội với tổng nguồn lực bố trí cho đường cao tốc là 339 nghìn tỷ đồng cho giai đoạn 2021-2025. 

Về các danh mục triển khai các dự án đường cao tốc, theo Phó Thủ tướng, sẽ tập trung vào các dự án sau: Tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông, giai đoạn 2017-2020 có chiều dài 654 km; tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 có chiều dài 729 km; Chính phủ đã trình Quốc hội tại kỳ họp này 5 tuyến cao tốc có tổng chiều dài 549 km. 

"Tổng chiều dài toàn bộ các tuyến cao tốc đang triển khai là 1.932 km. Số km đường cao tốc đã hoàn thành đến thời điểm này là 1.290 km. Cả các công trình đã hoàn thành và chưa hoàn thành là 3.322 km đường cao tốc", Phó Thủ tướng thông tin.

Về tiến độ triển khai các dự án, theo Phó Thủ tướng Lê Văn Thành, tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020 đã được Quốc hội phê chuẩn chủ trương đầu tư năm 2017, đã khởi công rải rác trong 3 năm 2019, 2020, 2021, sẽ hoàn thành toàn tuyến vào năm 2023.

Trong đó, năm 2022, phấn đấu hoàn thành 361 km, bao gồm 4 dự án như Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải đã báo cáo với Quốc hội sáng nay.

Tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp bất thường tháng 1.2022 vừa qua. Hiện đã triển khai lập dự án đầu tư, triển khai kiểm đếm, lập các mốc chỉ giới, triển khai phương án đền bù giải phóng mặt bằng. Toàn bộ 729 km sẽ được khởi công vào tháng 11 năm nay; phấn đấu hoàn thành vào năm 2025 và thông toàn bộ tuyến Bắc – Nam vào năm 2025 với tổng chiều dài  2.063km từ Lạng Sơn tới Cà Mau.

Các tuyến còn lại như Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng; Biên Hoà - Vũng Tàu sẽ khởi công vào tháng 6.2023 nếu được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp này và sẽ hoàn thành vào năm 2025 và đưa vào hoạt động trong năm 2026.

Đường Vành đai 3 TPHCM và Vành đai 4 - Vùng thủ đô dự kiến khởi công vào tháng 6.2023 và cơ bản hoàn thành vào năm 2026. 

"Tốc độ tập trung rất cao về phát triển kết cấu hạ tầng giao thông trong giai đoạn hiện nay, nhất là phát triển đường cao tốc. Qua tổng hợp số liệu, trong giai đoạn vừa qua, tổng chiều dài của các tuyến đường cao tốc được triển khai và hoàn thành giai đoạn 2021-2025 gấp gần 4 lần giai đoạn 2015- 2020 (1932/487 km).

Tổng nguồn vốn đầu tư từ ngân sách thực hiện đường bộ cao tốc giai đoạn 2021-2025 cũng gấp gần 4 lần so với giai đoạn 2015-2020 (339 nghìn tỉ đồng/89 nghìn tỉ đồng)", Phó Thủ tướng nói.

Nhiệm vụ hết sức nặng nề

Theo Phó Thủ tướng, Chính phủ xác định đây là nhiệm vụ hết sức nặng nề. Thủ tục đầu tư xây dựng cơ bản theo quy định hiện hành rất rườm rà, thường triển khai mất 2 đến 3 năm mới xong thủ tục đầu tư cho một dự án. Giải phóng mặt bằng lớn, khoảng 10.198 ha, di dời tái định cư khoảng 19.841 hộ. Riêng khối lượng vật liệu xây dựng (đá, cát, vật liệu đắp) lên tới khoảng 200 – 250 triệu mét khối. 

Để đảm bảo tiến độ, Phó Thủ tướng cho rằng cần tập trung cao nguồn lực, đầu tư dứt điểm, không dàn trải. Rút ngắn thủ tục đầu tư từ 1-2 năm.

Ví dụ như tuyến cao tốc phía Đông giai đoạn 2021-2025, từ khi Quốc hội chấp thuận chủ trương đầu tư, triển khai vào cuối năm nay, thời gian chỉ có 1 năm, trong khi trước đó mất đến 3 năm. Quốc hội cũng ban hành Nghị quyết cho phép chỉ định thầu các gói thầu từ khảo sát thiết kế, giải phóng đền bù và xây lắp. 

"Về phía Chính phủ, chúng tôi đã thành lập Ban Chỉ đạo với thành viên là lãnh đạo các bộ, ngành, các địa phương có tuyến cao tốc đi qua; thực hiện giao ban định kỳ hàng tháng để kiểm điểm tiến độ công việc, Bộ Giao thông vận tải và các chủ đầu tư thực hiện giao ban hàng tuần để tháo gỡ những khó khăn, xử lý các nhà thầu không đảm bảo tiến độ như Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể đã báo cáo.

Trường hợp tới đây các nhà thầu chậm tiến độ chúng ta phải thay ngay. Các Ban quản lý dự án cũng phải chủ động tháo gỡ các vướng mắc khó khăn thì mới có thể bảo đảm được tiến độ của các dự án. 

Việc hoàn thành những nhiệm vụ trên, phải khẳng định là không dễ dàng gì. Chính phủ sẽ quyết tâm rất cao để thực hiện bằng được mục tiêu mà Nghị quyết Đại hội 13 đã đề ra, để chúng ta hoàn thành 3.000 km đường cao tốc đến 2025 và 5.000 km đường cao tốc đến năm 2030", Phó Thủ tướng cho hay.