Trách nhiệm của ngành GTVT khi phải điều chỉnh thời gian và tổng mức đầu tư dự án
Chiều 6.11, Quốc hội tiếp tục phiên chất vấn và trả lời chất vấn với các nội dung thuộc lĩnh vực kinh tế ngành.
Đại biểu Lê Hoàng Anh (Đoàn Gia Lai) cho hay, 2/3 tổng vốn đầu tư công của giai đoạn dành cho giao thông vận tải, nhưng các dự án giao thông vận tải ở tất cả các nhóm cũng như các dự án quan trọng quốc gia đều phải điều chỉnh thời gian thực hiện, tổng mức đầu tư.
Điều chỉnh tổng mức đầu tư cho thấy công tác chuẩn bị đầu tư chưa chính xác, trong khi đó xem lại hồ sơ trình đều cho biết là đã xem xét cẩn trọng, sát sao, đúng thực tiễn, các dự án đều có phương án dự phòng, kể cả dự phòng ngân sách.
Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Giao thông Vận tải (GTVT) cho biết trách nhiệm trong việc trình không chính xác tổng mức đầu tư? Có nên xử lý nghiêm? Trách nhiệm tập thể, cá nhân trong vấn đề này?
Trả lời chất vấn, Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thắng cho biết, trong kỳ trung hạn 2021-2025, Bộ GTVT được giao 64 dự án với số vốn hơn 300.000 tỉ đồng, đến nay đã phê duyệt 60 dự án và đang triển khai. Về cơ bản các dự án tương đối tốt, không tăng tổng mức đầu tư, nếu có rất ít.
Tuy nhiên có 3 dự án ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long tăng tổng mức đầu tư cao là dự án cầu Rạch Miễu 2 nối Bến Tre - Tiền Giang, dự án đường cao tốc Mỹ An - Cao Lãnh, và dự án đường cao tốc An Hữu - Cao Lãnh.
Nguyên nhân là do thời gian khảo sát thiết kế dự án đúng giai đoạn dịch bệnh COVID-19 (2020-2021) nên dẫn đến công tác khảo sát chưa triệt để, đơn giá đền bù giải phóng mặt bằng của địa phương khi khảo sát khác với khi triển khai chính thức.
“Khi khảo sát là một đơn giá, khi triển khai chính thức lại một đơn giá khác, dẫn đến tổng mức đầu tư 3 dự án trên tăng hơn so với bình thường”, Bộ trưởng nêu.
Về trách nhiệm khi xảy ra tình trạng này, Bộ trưởng Bộ GTVT nói: "Chúng tôi nghiêm túc về trách nhiệm khi xảy ra sự việc này. Cá nhân tôi nhiều lần ra văn bản, thậm chí gửi các bộ, ngành liên quan, tổ chức kiểm tra, thanh tra, nhà thầu, có chế tài xử phạt trách nhiệm.
Đối với chủ thầu, đã yêu cầu xử phạt; đối với ban quản lý, chủ đầu tư dự án phải có chế tài xử lý, xem xét trách nhiệm.
Bộ GTVT hết sức nghiêm túc, hiện nay đang xem xét xử lý. Đặc biệt đối với các đơn vị tư vấn sẽ bị xử lý rất nghiêm khắc, kể cả phạt tiền cũng như hạn chế không cho tham gia thầu các dự án của Bộ GTVT".
Thay đổi tốc độ tối đa trên cao tốc từ 80 lên 90km/h
Tại cuộc chất vấn, đại biểu Trần Quang Minh (Đoàn Quảng Bình) đặt vấn đề: Hiện nay, quy định về tốc độ tối đa trên các tuyến đường cao tốc được các doanh nghiệp và cử tri rất quan tâm.
“Tại sao nhiều tuyến đường cao tốc hoàn thành, đi vào vận hành khai thác chỉ cho phép tối đa là 80 km/h, như vậy là chưa giảm thiểu tối ưu vận tải và thời gian lưu thông” – đại biểu Minh hỏi.
Đại biểu tỉnh Quảng Bình đề nghị Bộ trưởng GTVT cho biết, thời gian tới có điều chỉnh tốc độ ở đường cao tốc nói chung và mục tiêu là giảm áp lực lưu thông, đặc biệt là giảm tai nạn giao thông trên Quốc lộ 1A hay không?
Trả lời đại biểu, Bộ trưởng GTVT cho biết, hiện nay, chúng ta có 4 giới hạn tốc độ. Cao nhất là 120km/h, tiếp đó là 100km/h, 80km/h và thấp nhất là 60km/h. Các tiêu chuẩn này phụ thuộc vào yếu tố kỹ thuật.
Nếu đầu tư đồng bộ hoàn chỉnh như tuyến Hạ Long - Móng Cái có thể chạy tới 120km/h. Hay như cùng một tuyến, Pháp Vân – Cầu Giẽ là 100km/h nhưng Cầu Giẽ - Ninh Bình là 120km/h.
Ông Thắng cho biết: “Ngay từ đầu năm 2023, chúng tôi đã nghiên cứu rà soát lại xem tiêu chuẩn cao tốc đã phù hợp thực tế chưa. Vừa qua, các cơ quan đã nghiên cứu và nhận thấy với các tuyến quy định 80km/h thì có thể nâng lên 90 km/h nhưng các dải tốc độ lớn hơn thì vẫn phải tuân thủ quy chuẩn, tiêu chuẩn”.
Theo tư lệnh ngành GTVT, Bộ đã điều chỉnh lại quy hoạch tiêu chuẩn thiết kế cao tốc. Dự kiến trong quý I.2024 sẽ thay đổi tốc độ giới hạn tối đa các tuyến cao tốc từ 80 km/h lên 90km/h.