“Choáng” với quy hoạch thủy điện ở Nghệ An

Trong báo cáo của Sở Công Thương Nghệ An, tỉnh Nghệ An có 32 dự án với tổng công suất 1.359,9 MW đã được “cấp thẩm quyền” phê duyệt.

Trong đó, 13 nhà máy đã vận hành phát điện, 2 nhà máy đang chạy thử; 9 dự án đang triển khai thi công; 5 dự án đã có chủ trương đầu tư nhưng chưa triển khai; 3 dự án đã có trong quy hoạch được phê duyệt nhưng chưa có chủ trương đầu tư.

Những tồn tại mà nhà máy thủy điện để lại vẫn còn rất lớn.

Đơn cử dự án thủy điện Bản Vẽ. Năm 2005, thủy điện này ngăn dòng, năm 2009 phát điện hòa vào lưới điện quốc gia. Nhưng 13 năm qua vẫn còn 3/43 tuyến đường giao thông nội đồng ở khu tái định cư huyện Thanh Chương chưa được triển khai.

Tình trạng người dân bỏ khu tái định cư để quay về lòng hồ sinh sống tạm bợ vẫn còn diễn ra. Một số nhà ở do chủ đầu tư xây dựng cho bà con tái định cư ở huyện Tương Dương đã xuống cấp, nhiều hộ dân chưa được giao bổ sung đất lâm nghiệp.

Ngoài ra, một dự án thủy điện lớn khác của tỉnh Nghệ An là thủy điện Hủa Na cũng khiến người dân rất khổ sở. 

Hệ thống nước sinh hoạt của một số điểm tái định cư dự án này bị hư hỏng, chưa được sửa chữa. Đất khai hoang nằm trên đồi dốc nên độ phì nhiêu rất ít, dễ bị xói mòn, dẫn đến sản xuất nông nghiệp không hiệu quả. Đây là lí do người dân ở các khu tái định cư bỏ chỗ mới quay về chốn cũ.

Chán cảnh sống lay lắt chờ đợi, dân “xin” dừng thủy điện

Năm 2011, các ban ngành rầm rộ về khảo sát để xây dựng hai dự án thủy điện Mỹ Lý và Nậm Mô 1 trên thượng nguồn sông Cả, thuộc địa bàn huyện Kỳ Sơn giáp ranh với Lào. Theo đó, hàng trăm hộ dân trong vùng bị ảnh hưởng được nhận “lệnh” chuẩn bị di dời.

Từ đó, ròng rã 7 năm qua, hàng trăm hộ dân sống trong nghèo khó và thiếu thốn. 

Bà Kha Thị Bút, trú tại xã Mỹ Lý, huyện Kỳ Sơn bức xúc "Chúng tôi đợi mãi mà giờ có thấy xây gì đâu. Nhà cửa không dám sửa sang, mưa xuống ướt hết. Nhiều người bỏ bản đi rồi. Nếu họ không xây thì “xin” dừng đi, cho chúng tôi yên ổn sinh sống”.

Mới đây trong phiên thảo luận tổ 5, kỳ họp thứ 6, HĐND tỉnh Nghệ An, khóa XVII, nhiệm kỳ 2016 – 2021, một đại biểu huyện Con Cuông phán ánh thực tế ở địa phương, các hội nghị tiếp xúc cử tri có đến 80% ý kiến kiến nghị của cử tri và tiếp nhận 2/3 đơn thư của công dân liên quan đến các dự án thủy điện.

Đại biểu Nguyễn Thanh Hoàng (huyện Kỳ Sơn) cũng cho biết, huyện này hiện có đến 10 dự án thủy điện, trong đó có 3 dự án đã đi vào hoạt động. Hiện tại, để triển khai dự án thủy điện Mỹ Lý phải di dời gần 500 hộ dân với khoảng 4.000 nhân khẩu.