Giáng sinh năm ngoái, các nhà kinh tế đã tỏ thái độ bi quan, kỳ vọng tăng trưởng kinh tế Mỹ thấp thứ tư trong 55 năm. Trong đó, nhiều chuyên gia dự đoán sẽ có suy thoái kinh tế. Tuy nhiên, sự thật đã đi ngược lại khi tăng trưởng kinh tế Mỹ tăng trên 3% - tốc độ ngang bằng thời kỳ bùng nổ năm 2005.

Năm khó lường không chỉ xảy ra với giới dự báo, mà còn đối với các chuyên gia nghiên cứu thực nghiệm. Không ít người đã phải sửa đổi bản nghiên cứu.

Chẳng hạn, nhóm nghiên cứu của GS Thomas Piketty (Trường Kinh tế Paris) nổi tiếng trong 20 năm qua với việc tìm ra khoảng cách giàu nghèo ngày càng tăng. Tuy nhiên tháng 11 vừa qua, một bài báo đã chỉ ra thu nhập sau thuế của người Mỹ gần như không bằng những năm 1960. Nội dung bài báo này đã buộc nhóm của ông Piketty phải "ở thế phòng thủ", cho rằng những gì được viết ra là "phủ nhận sự bất bình đẳng".

Một ý kiến khác từ lâu đã được giới nghiên cứu kinh tế đồng thuận: Nước Mỹ sẽ giàu hơn nếu cho phép xây dựng nhiều bất động sản hơn quanh các thành phố nổi tiếng (đi kèm với nhiều căn cứ). Tuy nhiên, ước tính về chi phí xây dựng đang là vấn đề bị đặt dấu hỏi.

Chang-Tai Hsieh (ĐH Chicago) và Enrico Moretti (ĐH California-Berkeley) nhận thấy, việc nới lỏng các quy định xây dựng ở New York, San Francisco và San Jose sẽ thúc đẩy GDP của Mỹ năm 2009 lên 3,7%. Hiện tại, Brian Greaney (ĐH Washington) tuyên bố, hiệu quả ước tính thực sự chỉ là 0,02%.

Sự gia tăng các vụ tự tử, dùng thuốc quá liều và bệnh gan đã làm giảm tuổi thọ của người Mỹ da trắng. Angus Deaton và Anne Case (ĐH Princeton) mô tả, đây là những “cái chết tuyệt vọng” - bắt nguồn từ đánh giá những người không có bằng đại học sẽ có cuộc sống tồi tệ hơn. Việc sử dụng thuốc quá liều được cho là nguyên nhân chính làm tử vong nhiều người trong độ tuổi 18-49, kéo theo thị trường lao động thay đổi. Song, một nghiên cứu mới lại chỉ ra, nguyên nhân chủ yếu do việc buôn lậu fentanyl.

Một câu chuyện khác được cho là đánh giá quá cao các kết quả thực nghiệm, xem nhẹ lý thuyết. Sau Đại suy thoái 2007-2009, giới bình luận đã chỉ trích thuyết Homo Economicus là phi thực tế, nâng tầm kinh tế học hành vi. Tuy nhiên, các mô hình lý thuyết lại cho thấy lạm phát có thể giảm nhanh chóng mà không gây ra suy thoái kinh tế. Điều này dường như phù hợp với năm 2023.