Ngày 25.11 là ngày Công ty cổ phần Phát triển Bất động sản Phát Đạt (mã chứng khoán: PDR) tất toán lô trái phiếu lần 9/2021 có kỳ hạn 2 năm, phát hành ngày 16.12.2021, tổng mệnh giá 150 tỉ đồng. Theo Phát Đạt, công ty sẽ mua lại trước hạn dựa trên thỏa thuận với các trái chủ.
Trước đó, lô trái phiếu này và lô trái phiếu lần 5/2021 đã cùng được doanh nghiệp này bổ sung chung tài sản đảm bảo là quyền sử dụng đất tại Quảng Ngãi ước tính có giá trị khoảng 200 tỉ đồng cùng một số cổ phiếu PDR. Nhưng trước áp lực thị trường, doanh nghiệp này cho biết đã chuẩn bị dòng tiền để thanh toán các khoản nợ đáo hạn, bao gồm cả trái phiếu từ cuối năm nay đến 2023.
Sau khi tất toán lô trái phiếu nói trên, tổng dư nợ vay của Phát Đạt còn khoảng 4.896 tỉ đồng, trong đó dư nợ trái phiếu còn 2.698 tỉ đồng. Riêng lô trái phiếu phát hành lần 5/2021 sẽ có tổng giá trị tài sản đảm bảo là hơn 316 tỉ đồng; tỉ lệ số dư vay/giá trị tài sản đảm bảo là 63%.
Ngày 30.11 tới đây, Công ty chứng khoán Bảo Việt (BVSC) cũng mua lại trước hạn số trái phiếu phát hành vào ngày 22.12.2021 có tổng giá trị theo mệnh giá là 100 tỉ đồng.
Trước yêu cầu của các nhà đầu tư, ngày 30.12 tới, Công ty cổ phần Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh (VSH) cũng quyết định mua lại khối lượng 81 tỉ đồng trái phiếu. Trước đó ngày 16.11, VSH cũng công bố kết quả mua lại số trái phiếu có tổng giá trị 50 tỉ đồng. Vào ngày 8.11, VSH cũng đã mua lại số trái phiếu giá trị 4 tỉ đồng. Hồi tháng 9, VSH cũng mua lại trái phiếu với giá trị 64 tỉ đồng theo mệnh giá.
Nút thắt thanh khoản
Việc các doanh nghiệp mua lại trái phiếu phát hành trong vài năm qua đã diễn ra liên tục trong những tháng gần đây. Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA) cho hay, từ đầu năm đến nay, các doanh nghiệp đã chi gần 147.500 tỉ đồng mua lại trái phiếu đã phát hành. Con số này tiếp tục tăng thêm trong các tháng cuối năm 2022. Việc phải mua lại trái phiếu đã làm xáo trộn kế hoạch vốn của các doanh nghiệp và trên thực tế ảnh hưởng rất lớn đến tình hình thanh khoản và tiến độ triển khai của nhiều dự án.
Tại buổi làm việc do Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc chủ trì họp với các công ty chứng khoán và doanh nghiệp phát hành ngày 23.11, ông Nguyễn Vũ Long - Tổng Giám đốc VNDIRECT, cho biết nút thắt lớn nhất hiện nay đối với thị trường trái phiếu là dòng vốn thanh khoản của doanh nghiệp. Ông Long cho hay, hiện các kênh huy động vốn của doanh nghiệp đều đang bị ách tắc, ngân hàng đã hết room tín dụng từ giữa quý II, đầu quý III/2022, các kênh huy động vốn khác của doanh nghiệp như thị trường cổ phiếu đây rất khó khăn. Trong khi đó, kênh trái phiếu trong quý IV/2022 gần như không có doanh nghiệp nào huy động được trái phiếu mới.
Bà Trần Thị Thu Trang - Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Chứng khoán Sài Gòn - Hà Nội cũng đồng tình khi cho rằng, các doanh nghiệp đang bị ách tắc về việc huy động vốn, trong khi sắp tới lượng trái phiếu đáo hạn cũng tạo áp lực mà bản thân các doanh nghiệp này chưa có khả năng tìm được nguồn vốn bù đắp hoặc cơ cấu lại các khoản nợ.
“Trong ngắn hạn, điều quan trọng nhất là phải duy trì thanh khoản để các doanh nghiệp có dòng vốn lưu thông từ đó mới có thể tiếp tục hoạt động sản xuất kinh doanh” - ông Long kiến nghị.
Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) mới đây có văn bản báo cáo gửi đến Tổ Công tác của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng, UBND TPHCM về các vướng mắc, khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện các dự án bất động sản (BĐS) trên địa bàn TPHCM và đề xuất một số giải pháp giải quyết bài toán “vốn” cho doanh nghiệp, khơi thông thị trường vốn, thị trường tín dụng, tháo gỡ nút thắt vốn, tín dụng đang là điểm nghẽn của nền kinh tế và thị trường BĐS.
Bên cạnh kiến nghị doanh nghiệp nâng vốn chủ sở hữu, Hiệp hội kiến nghị Bộ Tài chính trình Chính phủ xem xét sửa đổi, bổ sung Nghị định 65/2022/NĐ-CP theo hướng quy định chặt chẽ để đảm bảo nâng cao năng lực của doanh nghiệp phát hành trái phiếu, đơn vị tư vấn đánh giá tín nhiệm, đơn vị tư vấn phát hành trái phiếu.
HoREA cũng đề xuất Ngân hàng Nhà nước xem xét nới room tăng trưởng tín dụng năm 2022 từ 14% lên 15%; qua đó có thêm khoảng 100.000 tỉ đồng bơm cho nền kinh tế. Trong đó, thị trường BĐS hấp thụ khoảng 20%, để hỗ trợ vốn cho các dự án BĐS, đô thị, nhà ở thương mại có đủ pháp lý cũng như hỗ trợ tín dụng cho khách hàng vay mua nhà tạo thanh khoản và dòng tiền cho thị trường.