Khả năng phát của điện gió rất thấp

Tại toạ đàm: "Tiết kiệm năng lượng: Giải pháp đảm bảo cung ứng điện cho mùa nắng nóng" do báo Kinh tế Đô thị tổ chức sáng 18.5, ông Võ Quang Lâm - Phó tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam cho biết, trong quý I.2022, EVN gặp một số khó khăn trong cung cấp than cho các nhà máy nhiệt điện với lượng than được cung cấp thiếu hụt 1,36 triệu tấn so với khối lượng trong hợp đồng.

Do đó, đến cuối tháng 3.2022, nhiều tổ máy nhiệt điện than trong hệ thống đã phải dừng và giảm phát; các nguồn nhiệt điện than huy động thấp hơn kế hoạch là 1,365 tỉ kWh. Bên cạnh đó, từ cuối năm 2021, lượng thuỷ văn cũng có những suy giảm bất thường so với mọi năm; các thuỷ điện lớn trên sông Đà có sản lượng điện rất thấp.

Ngoài ra, vấn đề giá nhiên liệu cũng gây áp lực rất lớn cho sản xuất điện của doanh nghiệp này. Theo ông Lâm, giai đoạn tháng 9.2021, giá than chỉ 90 USD/tấn, nhưng có thời điểm lên tới 200-400 USD/tấn, giá hiện tại khoảng 230 USD/tấn và dự báo giá than trong thời gian tới là 279 USD/tấn.

Đặc biệt, giá dầu thế giới cũng neo ở ngưỡng rất cao, trên 100 USD/thùng. "Chi phí đầu vào cho vận hành hệ thống điện tăng rất cao, đó là những thách thức rất lớn của chúng tôi trong việc sản xuất, cung ứng điện trong năm 2022", ông Lân nói.

Theo ông Võ Quang Lâm, hiện nay, hệ thống điện có tới hơn 70.000 MW công suất, trong đó năng lượng tái tạo chiếm tới 30%. Bên cạnh những thuận lợi là có thêm nguồn năng lượng điện đáp ứng cho hệ thống điện quốc gia, thì nguồn năng lượng mới này cũng có những bất ổn.

Có những thời điểm nguồn điện gió huy động chưa được 1% (0,37%); điện mặt trời cũng chỉ huy động ban ngày (chủ yếu từ 8h sáng đến 3-4h chiều).

"Với những biến động của thời tiết, điện mặt trời lại không phát huy được hết công suất 17.000 MW. Trong khi đó, điện gió, vào ngày 19.3, nguồn điện gió huy động chưa được 1%  trên tổng số 3.980 MW. Thời điểm này, toàn quốc không có gió, chỉ có 15 MW được phát trên hệ thống điện.

Đây là một trong những điểm đặc biệt để thấy sự bất định của năng lượng tái tạo, trong đó có điện gió. Cả giai đoạn vừa qua, năng lượng truyền thống đóng vai trò chủ chốt và quyết định đảm bảo cung ứng điện cho cả nước", ông Lâm khẳng định.

Cũng theo ông Lâm, thời điểm phát tốt nhất của điện gió vào các tháng 11 và 12 và tháng 1 tháng 2, còn những tháng phát thấp nhất lại là các tháng nóng (từ tháng 4 đến tháng 6). "Mọi người thường nghĩ điện gió phát đều nhưng không phải. Vào những lúc cần điện gió nhất thì sản lượng điện gió lại thấp nhất".

Giải pháp đảm bảo cung ứng điện cho mùa nắng nóng

Để đảm bảo cung ứng đủ điện cho mùa nắng nóng, ông Lâm cho rằng, EVN tập trung vào 2 giải pháp.

Thứ nhất là giải pháp vận hành, trong quý IV.2021, EVN đã chỉ đạo Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (A0), các nhà máy điện thuộc tập đoàn, đồng thời đề nghị các đối tác, nhà máy điện BOT, nhà máy điện lọc dầu rà soát, đảm bảo việc sửa chữa xong trong quý I.2022 để đảm bảo lượng điện cho tiêu dùng, sản xuất. Đồng thời rà soát lưới điện của các địa phương, đảm bảo được sửa chữa, đầu tư xây dựng trong hết quý I.2022.

Thứ hai, đối với nhóm nguồn điện bổ sung, trong bối cảnh xây dựng 2 kịch bản tăng trưởng phụ tải điện: Kịch bản 1 - ở mức 8,3%, tương ứng sản lượng điện toàn quốc đạt 275,5 tỉ kWh; Kịch bản 2 - với mức tăng trưởng nhu cầu phụ tải ở mức cao 12,4%, tương ứng sản lượng điện toàn quốc đạt hơn 286 tỉ kWh. 

EVN cũng xây dựng các kịch bản để tìm kiếm thêm nguồn điện mới, đảm bảo cung ứng điện, nhất là ở miền Bắc, như tăng cường hệ thống truyền tải Bắc - Nam, không để xảy ra bất cứ sự cố gì trong mùa nắng nóng. Đồng thời đẩy nhanh tiến độ mua điện từ nước bạn Lào, các dự án kết nối lưới điện với các nước láng giềng.

Ông Trịnh Quốc Vũ - Phó vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững (Bộ Công Thương) khẳng định: "Trong bối cảnh tình hình thế giới có nhiều biến động, giá nhiên liệu tăng cao, nguồn cung sơ cấp không đảm bảo, để đủ điện cho mùa nắng nóng, không còn cách nào khác là phải tiết kiệm năng lượng. Làm tốt được điều này sẽ làm giảm áp lực cung ứng điện, tăng được hiệu quả chung của nền kinh tế".