Fed tăng lãi suất cao kỷ lục trong 28 năm

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) vừa có nước đi quyết liệt nhất trong nhiều thập kỷ nhằm sớm kiểm soát lạm phát khi nâng lãi suất cơ bản thêm 75 điểm, mức tăng cao nhất kể từ năm 1994.  

Lãi suất chuẩn của Ngân hàng trung ương Mỹ hiện dao động ở mức 1,5% - 1,75%, mức cao nhất kể từ trước khi dịch COVID-19 bắt đầu từ tháng 3.2020. 

Theo dự báo, lãi suất của Fed sẽ ở mức 3,4% vào cuối năm 2022, tức tăng 1,5 điểm phần trăm so với ước tính tháng 3.2022. Ủy ban thị trường mở FOMC kỳ vọng nâng lãi suất lên 3,8% trong năm 2023, cao hơn 1 điểm phần trăm so với dự báo hồi tháng 3.2022.

Các quan chức cũng hạ dự báo tăng trưởng kinh tế năm 2022 ở mức 1,7%, giảm so với dự báo 2,8% hồi tháng 3.

Lạm phát – được tính theo chỉ số tiêu dùng cá nhân (PCE) – cũng tăng lên 5,2% trong năm 2022, cao hơn dự báo trước đó là 4,3%. Lạm phát lõi – loại trừ năng lượng và thực phẩm – được dự báo ở mức 4,3%, tăng 0,2 điểm phần trăm so với dự báo trước đó. Trong tháng 4.2022, PCE lõi đã ở mức 4,9% và do đó, dự báo ngày 16.6 có vẻ ám chỉ áp lực lạm phát sẽ suy giảm trong vài tháng tới.

Fed tăng lãi suất tác động gì đến chứng khoán Việt Nam?

Ông Đỗ Bảo Ngọc - Phó Tổng Giám đốc CTCK Kiến Thiết Việt Nam - nhận định: "Mỗi lần tăng lãi suất của Fed là một lần thị trường hồi phục và tăng trở lại. Điều này cho thấy nhà đầu tư hiện nay lo lắng về lạm phát hơn là lãi suất. Bởi việc Fed tăng lãi suất đã được thông báo ra đại chúng với một lộ trình rất rõ ràng. Còn lạm phát là mới điều khó dự báo nhất”.

Cụ thể, theo thống kê của VNDirect Reasearch, thị trường chứng khoán Hoa Kỳ (đại diện bởi chỉ số S&P 500) đã ghi nhận mức tăng trưởng tích cực trong hầu hết các chu kỳ tăng lãi suất của Fed. Tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm khoảng 8,8%/năm.

Thị trường chứng khoán của Việt Nam vẫn tích cực với chỉ số VN-Index tăng 29% trong giai đoạn “taper tantrum” (kế hoạch "rút chân ga" khỏi "cỗ máy kích thích kinh tế" bằng cách giảm lượng trái phiếu mà Fed mua vào một cách từ từ và trong quãng thời gian dài trước đó, tháng 5.2013 - tháng 10.2014). 

VN-Index đã ghi nhận mức tăng trưởng tích cực trong hai chu kỳ tăng lãi suất trước đó của Fed, tăng 266% trong giai đoạn tháng 6.2004 - tháng 8.2007 (tăng trưởng kép 84%/năm) và tăng 74% trong giai đoạn tháng 12.2015 - tháng 7.2019 (tăng trưởng kép 20,3%/năm).

TS. Cấn Văn Lực – Chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV - dự báo chứng khoán sẽ có nhiều xáo trộn.

Phiên 15.6 tăng điểm vì đúng với kỳ vọng của nhà đầu tư là tăng tương đối mạnh để kiểm soát lạm phát. Điều này chứng tỏ Fed rất quan tâm đến câu chuyện lạm phá, tức là điều tích cực. 

"Có thể nhà đầu tư một vài hôm nữa sẽ trầm tĩnh trở lại thì thị trường chứng khoán có khi lại đi xuống. Người ta nghĩ rằng tăng lãi suất thì khả năng phục hồi kinh tế sẽ chậm đi. Vậy nên trước mắt, thị trường chứng khoán sẽ tăng nhẹ nhưng sau này nhiều khả năng sẽ điều chỉnh giảm", chuyên gia nói.

Ông Hoàng Công Tuấn – Trưởng Bộ phận Nghiên cứu Kinh tế vĩ mô CTCK MB (MBS) tin tưởng về dài hạn chứng khoán sẽ hồi phục. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, tức một vài tháng nữa thị trường sẽ đi ngang.

Theo ông, câu chuyện tăng lãi suất đã được dự đoán từ trước, nó phản ánh yếu tố kỳ vọng và khi lãi suất tăng lên, chi phí vốn tăng lên thì dòng tiền phải giảm đi. Đặc biệt là dòng tiền đầu cơ. Những nhà đầu cơ cũng nhìn thấy cơ hội chưa nhiều nên thị trường chứng khoán chưa có xu hướng trở lại mạnh mẽ được. Do đó, câu chuyện hồi phục về 1.500 hay 1.450 điểm trong năm nay sẽ rất khó khăn và thách thức.

“Thị trường có thể sẽ hồi phục vào năm sau, khi mà áp lực lạm phát đã hài hòa trở lại, chính sách tiền tệ ổn định, lãi suất không còn tăng nữa hoặc giảm nhẹ”, ông Tuấn phân tích.