Theo thống kê của SSI Research, tại thời điểm 1.6.2021, trên sàn HOSE, có 76 mã có thị giá dưới 10.000 đồng/cổ phiếu, nhưng tới ngày 18.11.2021, số mã có thị giá dưới mệnh giá chỉ còn 22, tức giảm 71,1% sau hơn 5 tháng. Quan sát tình hình thị trường trong thời gian khoảng 2 tuần trở lại đây, nhiều cổ phiếu từng nhiều năm nằm sâu dưới mệnh giá như HNG, HAG, AMD, ROS, HQC, HAI, KLF… cũng đang bừng bừng tiến về vùng giá 10.000 đồng/cổ phiếu.
Tuy nhiên, điều đáng nói là với việc dòng tiền đầu cơ ngắn hạn chảy mạnh vào các cổ phiếu nhỏ khiến thị giá các cổ phiếu này tăng nóng, chạy xa giá trị thật của doanh nghiệp. Đơn cử như cổ phiếu CMS của Xây dựng và Nhân lực Việt Nam đã có 18 phiên tăng liên tiếp, trong đó 13 phiên tăng trần. Sau khoảng 3 tuần giao dịch, thị giá mã này gấp gần 4 lần lên 17.700 đồng/cp kết phiên 22.11. Trái ngược với diễn biến khả quan về giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán, kết quả kinh doanh của CMS lại không mấy sáng sủa khi nhiều năm thua lỗ.
Năm ngoái, công ty ghi nhận doanh thu giảm còn 278 tỉ đồng. Doanh nghiệp lỗ sau thuế 14 tỉ đồng, trong khi lãi hơn 4 tỷ đồng tại năm 2019. Lũy kế 9 tháng năm 2021, doanh thu giảm 44% xuống 133 tỉ, thực hiện 68% kế hoạch cả năm. Lỗ trước thuế 8,8 tỉ đồng, trong khi cùng kỳ lỗ 6 tỉ đồng.
Trước đó, thị trường đã chứng kiến nhóm cổ phiếu cảng biển như VOS, VNA, VPA có chuỗi tăng không tưởng, mặc dù những doanh nghiệp này đều kinh doanh kém hiệu quả hoặc đang thua lỗ. Ở nhóm công ty chứng khoán, dòng tiền đầu cơ đang hướng đến những công ty chứng khoán nhỏ có sự chuyển động tương đối tích cực như tăng vốn, chào đón cổ đông mới. Nhiều cổ phiếu tăng tính bằng lần trong 3 tháng trở lại đây như họ cổ phiếu APEC, gồm bộ ba API, APS, IDJ, hay cổ phiếu SDA, SJF cũng có liên quan đến cùng một chủ sở hữu. Nhóm cổ phiếu liên quan đến GEX, hay khi FLC kéo lên trần một vài phiên thì ngay lập tức, nhóm cổ phiếu liên quan như ROS, ART cũng “chạy” tương ứng…
Việc dòng tiền chảy mạnh vào nhóm cổ phiếu nhỏ và vừa cũng không có gì khó hiểu. Với việc lượng nhà đầu tư mới tham gia thị trường đang ngày càng tăng mạnh, và đa phần các nhà đầu tư này thường đầu tư theo quan điểm cổ phiếu tốt là cổ phiếu tăng giá, nên xu hướng yêu thích đầu tư vào cổ phiếu nhỏ, khiến nhóm này trở thành địa chỉ hút dòng tiền. Cổ phiếu vốn hoá lớn do thị giá cao về danh nghĩa biến động điểm số lớn, nhưng tỷ suất sinh lời lại không đáng kể so với nhóm cổ phiếu nhỏ.
Ông Nguyễn Duy Phương, Giám đốc đầu tư của quỹ DG Investment nhận định, có thể thấy, dòng tiền đang ở giai đoạn đầu cơ cao, nhưng đâu là đỉnh điểm của hiện tượng này là câu hỏi mà ngay các chuyên gia chứng khoán, các broker có thâm niên trong nghề cũng không dễ trả lời. Chừng nào lợi nhuận ở nhóm đầu cơ còn đủ hấp dẫn trên diện rộng thì dòng tiền vẫn ở đây và con sóng đầu cơ vẫn còn tiếp tục. Sóng đầu cơ, vốn tính theo vòng quay, vào nhanh và ra nhanh và luân chuyển liên tục giữa các nhóm cổ phiếu có “game”. Hành động mua đuổi các cổ phiếu mang tính đầu cơ cao và chưa có nhiều dự phóng lợi nhuận khả thi có thể dẫn đến “đu đỉnh” ngắn hạn và điều này ảnh hưởng đến trạng thái tài khoản của nhà đầu tư, ông Phương nêu quan điểm.