Đại gia trẻ tuổi với thương vụ M&A đình đám
Trở lại thời kỳ năm 2010, ông Hà Văn Thắm từng là một trong những đại gia dưới 40 tuổi giàu nhất trên sàn chứng khoán Việt Nam với hàng nghìn tỉ đồng. Ông được đánh giá là đại gia mát tay trong các lĩnh vực chứng khoán, ngân hàng, bất động sản.
Ông Thắm từng giữ chức Chủ tịch CTCP Tập đoàn Đại Dương - Ocean Group (OGC). Tập đoàn này “có tiếng” với một loạt các cuộc mua bán sáp nhập (M&A) và trở thành Tập đoàn kinh doanh đa ngành nghề từ bất động sản, khách sạn, tài chính, truyền thông.
Một trong những thương vụ M&A nổi tiếng là vụ thâu tóm Thương hiệu Kem Tràng Tiền của Cty cổ phần Tràng Tiền. Giới đầu tư kháo nhau Ocean Group mua lại thương hiệu kem chỉ là phụ, mục đích chính là ngắm tới khu đất vàng rộng 1.500m2 trên phố Tràng Tiền, một trong những con phố đắt giá nhất Hà Nội.
Ngoài ra Ocean Group còn mua lại Givral, thương hiệu bánh lâu năm tại Sài Gòn. Tập đoàn này cũng từng là chủ sở hữu một chuỗi siêu thị mang tên Ocean Mart.
Thương vụ đình đám tiếp theo là Dự án vành khăn 5ha - StarCity Centre nằm tại khu đô thị Đông Nam Trần Duy Hưng, xung quanh là công viên hồ điều hòa Nhân Chính, đối diện với trung tâm thương mại BigC. Đây được đánh giá là một trong những mảnh đất “vàng” còn sót lại khu vực Trung Hòa - Nhân Chính.
Trong lĩnh vực tài chính, ông Thắm và OGC là cổ đông lớn chi phối tại OceanBank, Ocean Sercurities (75%)... Ông Thắm còn trực tiếp và gián tiếp sở hữu nhiều DN như Ocean Hospitality (75%), Bảo Hà, Công ty TNHH VNT, Đại Dương Thăng Long, Ocean Media (50%). Chỉ sau 6 năm, Ocean Group đã có vốn điều lệ 3.000 tỉ đồng, tăng gấp 300 lần so với hồi đầu thành lập.
OceanBank đã “nát” ra sao kể từ khi về tay ông Thắm?
Năm 2010, trong một bài phỏng vấn, khi phóng viên hỏi: “Đang kinh doanh phân phối bán lẻ, sao anh lại chuyển sang lĩnh vực ngân hàng?”, ông Hà Văn Thắm lúc đó trả lời: “Tôi tình cờ gặp một cổ đông muốn bán cổ phần của Ngân hàng nông thôn Hải Hưng, giờ là Ngân hàng OceanBank. Thế là tôi và một số người bạn bỏ tiền ra mua. Không hẳn là có chiến lược bài bản gì, đơn giản thấy thích thì mua”.
Đúng là “thích thì mua”, nên cuộc đời của Hà Văn Thắm gặp phải nhiều sai lầm, “nhắm mắt” cho vay hàng trăm tỉ mà không cần thế chấp, huy động lãi suất vượt trần…
Ông Thắm cùng 47 đồng phạm bị truy tố về ba tội danh: Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng; Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ; Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Thứ nhất, Cơ quan công tố xác định, ông Thắm trong cương vị chủ tịch HĐQT OceanBank đã chỉ đạo và cùng với Nguyễn Văn Hoàn (nguyên Phó Tổng Giám đốc OceanBank) cho ông Phạm Công Danh (cựu Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Xây dựng Việt Nam) vay thông qua Công ty Trung Dung, trong khi công ty này không đảm bảo điều kiện vay vốn, không có tài sản đảm bảo… khiến OceanBank thiệt hại hơn 340 tỉ đồng (tiền gốc).
Thứ hai, với cáo buộc lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, ông Thắm cùng ông Nguyễn Xuân Sơn (cựu Tổng Giám đốc OceanBank) “liều lĩnh” ra chủ trương thu thêm lãi suất vay tín dụng và chênh lệch tỉ giá dưới hình thức ký hợp đồng dịch vụ “thu phí” của khách hàng gây thiệt hại gần 70 tỉ đồng… Để đổi lại Ocean Bank huy động vốn của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN).
Thứ ba, cuối năm 2010, khi chuyển sang làm Phó Tổng Giám đốc PVN, ông Sơn giới thiệu bà Nguyễn Thị Minh Thu với ông Thắm, để đề bạt làm Tổng Giám đốc OceanBank. Ông Thắm đồng ý và ra chủ trương về việc chi lãi suất huy động vốn ngoài hợp đồng cho khách hàng.
Bà Thu cùng cấp phó Lê Thị Thu Thuỷ và một số cán bộ khác đã thực hiện chủ trương này, khiến OceanBank thiệt hại gần 1.600 tỉ đồng. Các bị can bị cáo buộc phạm tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.