Đảm bảo ổn định 3,5 triệu hecta đất trồng lúa

Theo Văn phòng Quốc hội, với đa số phiếu tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2021–2025). Nghị quyết xác định mục tiêu là bảo đảm nhu cầu sử dụng đất để thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội 10 năm 2021-2030, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2021-2025. Trong nhiều mục tiêu đề ra, Quốc hội yêu cầu đảm bảo ổn định 3,5 triệu hecta đất lúa để đảm bảo an ninh lương thực, trong đó bao gồm nhu cầu trong nước và phục vụ xuất khẩu. 

Trao đổi với PV Lao Động xung quanh vấn đề an ninh lương thực, Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - NNPTNT), ông Nguyễn Như Cường cho biết: Phân bổ hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả nguồn lực đất đai cho các ngành, lĩnh vực và các địa phương trong phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, gắn với bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu; tạo nền tảng để đến năm 2045 nước ta trở thành nước phát triển, thu nhập cao.

"Việc giữ đất lúa là cần thiết để bảo đảm an ninh lương thực quốc gia, nhưng phải bảo đảm sinh kế, thu nhập cho người trồng lúa, trên cơ sở phát huy nguồn lực của Nhà nước, nhân dân và các thành phần kinh tế. Bảo đảm an ninh lương thực cho người dân trong mọi tình huống là trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền và toàn xã hội" - ông Nguyễn Như Cường nói.

Theo Bộ NNPTNT, để đảm bảo nguồn cung lương thực, Nghị quyết 34/NQ-CP đã quyết nghị: Để bảo đảm nguồn cung lương thực, cần sử dụng linh hoạt quỹ đất lúa, nâng cao hiệu quả sử dụng đất lúa, giữ ổn định 3,5 triệu hecta đất trồng lúa, hàng năm sản xuất ít nhất 35 triệu tấn lúa, làm nòng cốt bảo đảm an ninh lương thực quốc gia, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng, chế biến, dự trữ và xuất khẩu.

Kiểm soát chặt việc chuyển đổi đất trồng lúa

Cũng theo Cục Trồng trọt, mặc dù chuyển đổi một số diện tích đất trồng lúa sang trồng các cây rau màu, cây ăn quả khác có giá trị gia tăng cao hơn, nhưng ngành nông nghiệp vẫn đảm bảo diện tích trồng lúa theo yêu cầu, đặc biệt không để đất nông nghiệp bị chuyển đổi trái phép sang mục đích phi nông nghiệp.

Để đảm bảo an ninh lương thực, tại kỳ họp mới đây, Quốc hội yêu cầu hoàn thiện các quy định để tạo điều kiện thuận lợi cho người sử dụng đất chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện các dự án đầu tư theo quy hoạch; cho phép linh hoạt chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi trong phạm vi tối đa 300.000ha đất trồng lúa nhưng không làm thay đổi tính chất, điều kiện sử dụng đất trồng lúa, có thể chuyển đổi trở lại trồng lúa khi cần thiết; hạn chế và kiểm soát chặt chẽ việc chuyển đổi đất trồng lúa, nhất là đất chuyên trồng lúa nước sang đất phi nông nghiệp, đặc biệt là đất khu công nghiệp...

Để đảm bảo tính khả thi, Nghị quyết về quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2021–2025) đã yêu cầu sửa đổi Luật Đất đai và pháp luật có liên quan (trong đó có chính sách về tài chính đất đai) để bảo đảm sự đồng bộ nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng đất đai...

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cũng nhấn mạnh: "Giữ ổn định diện tích đất lúa không chỉ đảm bảo vấn đề an ninh lương thực mà chính là giữ hệ tài nguyên, giá trị đất đai, thổ nhưỡng đặc biệt, hàng triệu năm mới tạo ra được. Khi đã thay đổi tính chất đất này, sẽ không lấy lại được".