Ghi âm và lưu trữ ít nhất 5 năm 

Bộ Tài chính cho biết, đang lấy ý kiến dự thảo Thông tư hướng dẫn một số điều và biện pháp thi hành Luật Kinh doanh bảo hiểm. Trong đó, đáng chú ý là vấn đề mua bảo hiểm khi vay vốn ngân hàng. Cụ thể, tại Điều 26 yêu cầu đối với việc cung cấp sản phẩm bảo hiểm qua đại lý là tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (gọi chung là TCTD) phải đảm bảo toàn bộ nội dung tư vấn sản phẩm bảo hiểm phải được ghi âm và lưu tại TCTD trong thời hạn ít nhất 5 năm. 

Ngoài ra, cơ quan chức năng cũng yêu cầu đối với các sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư, doanh nghiệp bảo hiểm phải thực hiện kiểm tra độc lập nội dung cung cấp thông tin và tư vấn của nhân viên TCTD trước khi quyết định phát hành hợp đồng, trong đó, phải có nội dung để kiểm tra việc khách hàng tham gia sản phẩm bảo hiểm là trên cơ sở tự nguyện. 

Doanh nghiệp bảo hiểm phải thực hiện kiểm tra định kỳ nhằm đảm bảo chất lượng tư vấn bảo hiểm của các nhân viên của TCTD, kịp thời phối hợp với TCTD để kiểm tra, rà soát, xử lý các khiếu nại của khách hàng liên quan đến việc tư vấn của nhân viên của TCTD và xử lý vi phạm (nếu có).

Có thực sự hiệu quả?

Góp ý về vấn đề trên, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, việc đưa ra quy định để khắc phục những bất cập bán bảo hiểm qua kênh ngân hàng là cần thiết. Tuy nhiên, các nội dung của dự thảo chưa thực sự rõ ràng và rất khó để áp dụng trên thực tế.

Cụ thể, quy định về việc phải ghi âm toàn bộ nội dung tư vấn và lưu trữ trong thời hạn ít nhất 5 năm thì các doanh nghiệp khi tư vấn trực tiếp, tư vấn qua điện thoại, tư vấn qua tin nhắn, email sẽ phải thực hiện ghi âm như thế nào? Việc doanh nghiệp bảo hiểm phải kiểm tra độc lập nội dung tư vấn, trước khi phát hành hợp đồng bảo hiểm liên kết đầu tư, sẽ được thực hiện theo hình thức nào (gặp trực tiếp, gọi điện, email, hay tin nhắn... ); các nội dung kiểm tra là gì (các câu hỏi nào); việc kiểm tra này có cần lưu lại biên bản, hồ sơ hay ghi âm không?

Từ những câu hỏi trên, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo quy định rõ hơn các nội dung trên để tạo thuận tiện cho quá trình thực hiện.

Ngày 5.12, trao đổi với PV Báo Lao Động, TS Trần Nguyên Đán - Giảng viên bộ môn bảo hiểm và quản trị rủi ro tài chính (Đại học Kinh tế TPHCM) cho biết, kênh ngân hàng bán bảo hiểm là một kênh rất quan trọng, ở các nước Châu Âu chiếm tới trên 70% so với các kênh phân phối khác. Tuy nhiên, cách tiếp cận, tư vấn trong nhiều trường hợp đang có vấn đề. 

"Có nhiều trường hợp, cách tiếp cận, tư vấn bảo hiểm của ngân hàng đã làm sai từ gốc. Một kênh rất quan trọng nhưng ngân hàng lại không bán nó một cách đúng đắn. Họ chỉ ép khách hàng vay là có tiền, như vậy là làm sai. Nguyên tắc của hợp đồng bảo hiểm nếu không dựa trên sự tự nguyện thì hợp đồng đó vô hiệu. Và nhiều hợp đồng bảo hiểm hiện đang không dựa trên nhu cầu thực của khách hàng" - chuyên gia bảo hiểm bày tỏ ý kiến. 

Ngoài ra, theo TS Trần Nguyên Đán, trong khi kênh đại lý bảo hiểm thông thường không cần ghi âm nội dung tư vấn cho khách hàng thì việc yêu cầu nhân viên ngân hàng phải làm vậy sẽ tạo ra sự phân biệt đối xử giữa các kênh phân phối.

Đồng thời, hiện nay, các công ty bảo hiểm đều có tổng đài để thực hiện cuộc gọi xác nhận khách hàng đã được tư vấn về các quyền lợi, điều khoản trong hợp đồng bảo hiểm. Ngoài ra, các ngân hàng cũng có thể sử dụng biểu mẫu in sẵn, khách hàng có thể ký xác nhận đã được tư vấn đầy đủ hoặc không.

Do đó, việc yêu cầu ghi âm cuộc tư vấn mới chỉ giải quyết được phần "ngọn", về mặt hình thức. Vấn đề quan trọng nhất, theo TS Trần Nguyên Đán, cơ quan quản lý phải định nghĩa được những hành vi ép khách hàng mua bảo hiểm để từ đó có biện pháp xử lý.