Vai trò dẫn dắt trong cuộc đua xanh

Khoảng 9 tỉ USD là con số mà các doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp trong nước đã đầu tư trong các lĩnh vực liên quan đến tăng trưởng xanh, phát triển xanh. Con số này chiếm khoảng 2% GDP và bình quân tăng trưởng trong suốt 2 năm vừa qua đạt mức độ tăng trưởng khá cao, tức là 10 - 13%.

Tại Quyết định 1658 của Thủ tướng phê duyệt tăng trưởng xanh đã đưa ra lộ trình hướng tới 4 mục tiêu: Giảm phát thải khí nhà kính trên GDP, xanh hóa nền kinh tế, xanh hóa lối sống và tiêu dùng. Tất cả nguồn lực đã được huy động để thực hiện mục tiêu tăng trưởng xanh này, trong đó có doanh nghiệp vốn đầu tư nước ngoài (FDI).

Nghị quyết 50 đã tiếp tục chỉ rõ hơn rằng thu hút đầu tư nước ngoài thời gian tới cần thay đổi cách tiếp cận. Từ thu hút sang hợp tác một cách có hiệu quả, tạo sự kết nối lan tỏa từ khu vực kinh tế nước ngoài với trong nước để đạt mục tiêu phát triển bền vững và bao trùm.

Ông Nguyễn Anh Tuấn - Phó Cục trưởng Cục đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư - đánh giá: "Doanh nghiệp FDI không chỉ giúp tạo ra sự thay đổi về nhận thức, nguồn lực, kinh nghiệm để quản trị và công nghệ trang thiết bị hiện đại nhằm thực hiện các mục tiêu tăng trưởng xanh trong sản xuất. Đồng thời còn hợp tác đồng hành cùng các doanh nghiệp trong nước chung tay góp sức vì sự nghiệp tăng trưởng xanh". 

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Quang Vinh - Phó Chủ tịch VCCI - nhận thấy vai trò của các doanh nghiệp FDI, nhất là những tập đoàn lớn, tập đoàn đa quốc gia đầu tư vào lĩnh vực sản xuất xanh, tiêu dùng xanh, bền vững là hết sức quan trọng. Họ đóng vai trò dẫn dắt và quản trị vấn đề này thông qua chuỗi giá trị và chuỗi cung ứng.

Đẩy mạnh đầu tư xanh cho tăng trưởng xanh

Làm thế nào để có thể khuyến khích doanh nghiệp tiếp tục thực hiện những sáng kiến và tăng trưởng xanh? Ông Nguyễn Anh Tuấn cho rằng, Chính phủ cần hoàn thiện hơn nữa môi trường đầu tư kinh doanh, tạo điều kiện thuận lợi tối đa, minh bạch để hỗ trợ các nhà đầu tư, cộng đồng doanh nghiệp triển khai các hoạt động sản xuất kinh doanh thực sự hiệu quả. Trong đó có những hoạt động về đầu tư xanh như phục vụ cho phát triển kinh tế xanh. Đặc biệt, sẽ giảm thiểu hết mức các điều kiện về đầu tư kinh doanh cũng như các thủ tục hành chính.

Thứ hai, nghiên cứu những chính sách để hỗ trợ cho doanh nghiệp một cách thích đáng, đúng, thực chất đối với những vấn đề doanh nghiệp cần, tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi cách thức hoạt động sản xuất kinh doanh của mình theo hướng xanh hoá. 

"Tôi nghĩ rằng việc đưa ra những cơ chế hỗ trợ ưu đãi mới, khai thác những lợi thế cạnh tranh mới thay vì thuế cũng chính là một trong những giải pháp để hỗ trợ, khuyến khích các doanh nghiệp trong việc chuyển đổi cách thức đầu tư kinh doanh theo hướng xanh hóa" - ông Tuấn nói.

Thứ ba, tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong việc tiếp cận những thị trường có tiềm năng như năng lượng, công nghệ thông tin. 

Về phía các bộ, ngành, đặc biệt các địa phương, quan trọng đầu tiên là thay đổi về tư duy nhận thức, coi tăng trưởng xanh là một yêu cầu tự thân, không thể thay thế. Trên cơ sở đó đưa tất cả những nội dung liên quan đến tăng trưởng xanh vào trong các chiến lược quy hoạch, kế hoạch của mình.

Ông Tuấn nhấn mạnh: "Điều quan trọng hơn là từ phía doanh nghiệp. Trong đó các doanh nghiệp FDI sẽ hỗ trợ, hợp tác một cách hiệu quả với các doanh nghiệp Việt Nam trong việc thay đổi cách thức đầu tư kinh doanh của mình, làm thế nào để chúng ta thay vì vị lợi nhuận thành vị xã hội, vì những điều mang lại lợi ích bao trùm hơn không chỉ cho doanh nghiệp mà còn cho cộng đồng, xã hội".