Nếu thủy điện Hòa Bình về mực nước chết sẽ mất 1.920 MW điện

Mấy ngày gần đây, việc miền Bắc "hạ nhiệt" nhờ những cơn mưa phần nào giúp hệ thống điện bớt căng thẳng. Theo Bộ Công Thương, công suất khả dụng của toàn hệ thống thủy điện miền Bắc ngày 8.6 là 4.147MW, cao hơn 15MW so với ngày trước đó. 

Dù vậy, áp lực vận hành hệ thống hồ chứa sẽ còn nhiều khó khăn trong những ngày tới và tạo gánh nặng lên nhiệt điện than. Việc huy động nguồn liên tục cũng khiến nhiều nhà máy nhiệt điện than gặp sự cố, với tổng công suất lên tới 2.600MW.

Ông Hà Đăng Sơn - chuyên gia năng lượng cho hay, tình trạng thiếu điện đã được cảnh báo cách đây 2 năm và được nhắc nhiều hơn từ năm 2022, đặc biệt là ở khu vực phía Bắc.

“Các tính toán đều nói rủi ro lớn trong cung ứng điện cho miền Bắc trong năm 2023 - 2024. Nguyên nhân vì miền Bắc gần như không có nguồn mới nào cả. Ngay cả Nhiệt điện Thái Bình 2 cũng xây dựng gần 10 năm mới được hòa lưới thành công. Thủy điện thì 3 - 4 năm qua đều đã xây dựng hết cả rồi.

Ông Hà Đăng Sơn chia sẻ: "Nhiều người hỏi tôi tình trạng quá tải như thế này còn diễn ra lâu không. Tôi không biết luôn. Nếu thủy điện về thì rất là may mắn, còn tiếp tục hạn hán thế này, thì quay lại câu chuyện năng lực tài chính của EVN phải ứng phó tình huống này như thế nào. Theo tôi, tình trạng khẩn cấp này cần có sự can thiệp lớn nhất của Chính phủ, Quốc hội".

Trả lời câu hỏi này, ông Nguyễn Quốc Trung - Phó giám đốc Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (A0) cho biết, dự báo trong tháng 6, tháng 7 năm nay, nắng nóng sẽ đạt đến cực hạn. Khoảng đầu tháng 7 hàng năm, tần suất lũ về cao, nước về thượng nguồn sông Đà nhiều hơn nên nếu không có gì thay đổi, căng thẳng cấp điện tại miền Bắc mùa hè năm nay sẽ được giải tỏa.

Dù vậy, hiện tượng El Nino tái diễn năm nay, cộng với năm nay là năm nhuận, mùa khô sẽ có thêm 1 tháng vẫn sẽ khiến áp lực cấp điện gia tăng.

“Đến tháng 8 cấp điện được giải tỏa khi qua giai đoạn mùa khô và các nhà máy điện được vận hành ổn định”, ông Nguyễn Quốc Trung nói.

Theo ông Nguyễn Quốc Trung, ngành điện cố gắng vận hành hệ thống tối ưu hơn như hơn 200 nhà máy thủy điện nhỏ ở khu vực miền Bắc phải vận hành vào đúng lúc khách hàng cần để hạn chế tối thiểu việc tiết giảm. Việc này làm lợi cho miền Bắc hơn 1.000 MW. 

Ngoài ra, chúng tôi cũng phải tính đến việc nhập khẩu điện song nguồn này cũng khó khăn do Trung Quốc cũng đang cắt giảm điện. Tổng lượng điện nhập khẩu rất bé, gần như không đáng kể trong tổng sản lượng miền Bắc.

"Nếu không tiết kiệm điện và có những giải pháp cấp bách, khi thủy điện Hòa Bình về mực nước chết thì chúng ta sẽ mất 1.920 MW nữa. Tình hình lúc ấy sẽ rất khó khăn và căng thẳng hơn rất nhiều.

Khi nhà máy có vai trò điều tần hệ thống này không còn nữa, thì ảnh hưởng rất lớn không chỉ miền Bắc mà cả hệ thống điện quốc gia. Cho nên, rất cần sự chung tay của khách hàng khu vực phía Bắc”, đại diện A0 kêu gọi.

Đầu tư thêm đường truyền tải

Ông Võ Quang Lâm - Phó tổng giám đốc EVN cho biết: Hệ thống truyền tải Việt Nam sở hữu, vận hành là lớn nhất Đông Nam Á. Liên quan lưới truyền tải Bắc - Nam, chúng ta đã có 2 đường dây 500kV mạch 1 và mạch 2, và đã xây dựng mạch 3 từ Vũng Áng (Hà Tĩnh) đi vào phía Nam.

Trong 27 tỉnh miền Bắc, Hà Tĩnh hưởng lợi đường dây này nên tình hình cung ứng điện tốt hơn.

Ngoài ra, Quy hoạch Điện VIII đã đặt ra kế hoạch làm đường dây 500kV mạch 3 từ Hà Tĩnh trở ra miền Bắc kết nối đến Hưng Yên để khép kín mạch vòng này, thời gian thực hiện từ nay đến năm 2030.

Song, đây là vấn đề cấp thiết nên EVN đang giao Tổng công ty Truyền tải điện quốc gia báo cáo bộ, ngành thực hiện ngay dự án này.

“Nếu dốc sức làm thì có thể có thêm 1.000 - 1.500 MW kết nối mạch vòng đưa điện từ Nam ra Bắc”, ông Võ Quang Lâm đánh giá.