Xác định rõ nhóm năng lượng tái tạo nằm ngoài nhóm được hưởng cơ chế ưu tiên huy động

Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vừa có góp ý dự thảo Quy hoạch phát triển Điện lực Quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn tới năm 2045 (Quy hoạch Điện VIII).

Theo nhận xét của EVN, về cơ cấu nguồn điện, đơn vị soạn thảo cần có đánh giá tỉ trọng tối đa của các dạng nguồn, đảm bảo an ninh năng lượng, đặc biệt là các nguồn dùng nhiên liệu nhập khẩu. Tăng tỉ trọng của các nguồn truyền thống.

Cần xác định lại tỉ lệ nhất định nguồn năng lượng tái tạo đưa vào cân bằng công suất trong cân đối nguồn - tải (dựa trên số giờ huy động công suất khả dụng của nguồn năng lượng tái tạo trên phạm vi tỉnh, vùng, toàn quốc) và khả năng dự phòng từ các nguồn khác khi nguồn năng lượng tái tạo không thể vận hành.

Theo EVN, chỉ xem xét cơ chế huy động ưu tiên cho các nguồn năng lượng tái tạo tới mức quy định theo định hướng của Nghị quyết 55 đối với từng giai đoạn. Trong đó, giai đoạn 5 năm đến 2030 là 15-20% năng lượng sơ cấp; đến 2045 là 25-30% năng lượng sơ cấp; tương đương 30% điện sản xuất năm 2030 và 40% điện sản xuất năm 2045).

Đồng thời, cần xác định rõ nhóm năng lượng tái tạo nằm ngoài nhóm được hưởng cơ chế ưu tiên huy động để có cảnh báo rõ ràng cho chủ đầu tư các dạng nguồn khác xem xét quyết định đầu tư, đặc biệt là chế độ vận hành lên xuống tải thường xuyên và số giờ vận hành thấp.

Ngoài chỉ tiêu tỉ trọng các dạng nguồn theo quy mô công suất đặt, cần có đánh giá tỉ trọng các nguồn theo nhu cầu phụ tải, đặc biệt là tỉ trọng của nguồn năng lượng tái tạo để có các kiến nghị về cơ chế, chính sách phù hợp.

"Với phương án phát triển nguồn được chọn, tỉ trọng nguồn năng lượng tái tạo theo phụ tải xu hướng tăng từ 55,4% hiện nay lên 83% vào năm 2045 sẽ gây áp lực rất lớn đến công tác đầu tư (đầu tư kép – phải có nguồn dự phòng cho năng lượng tái tạo), chi phí vận hành hệ thống điện", EVN góp ý.

Cần xem xét chỉ đấu thầu lưới điện đấu nối đi kèm các dự án nguồn

Góp ý về cơ chế chính sách và giải pháp thực hiện Quy hoạch Điện VIII, theo EVN cơ chế bảo lãnh Chính phủ cho nhà đầu tư theo hình thức BOT có thể không còn được áp dụng.

Do đó, đối với các dự án nguồn điện trong tương lai sẽ chủ yếu được thực hiện theo hình thức IPP, cần thiết có các cơ chế điều chỉnh phù hợp đối với các dự án BOT đã giao chủ đầu tư và đang thực hiện đàm phán.

Ngoài ra, với việc bổ sung khối lượng lớn các dự án nguồn nhiệt điện và LNG do chủ đầu tư chủ yếu là các nhà đầu tư tư nhân, đầu tư nước ngoài như trong dự thảo, sẽ cần thiết có cơ chế mua điện phù hợp, nhằm đảm bảo rủi ro cho các nhà đầu tư thay cho hình thức BOT trước đây, đảm bảo duy trì thu hút vốn đầu tư vào nguồn điện.

Đối với đấu thầu lưới điện, EVN cho rằng, cần xem xét chỉ đấu thầu lưới điện đấu nối đi kèm các dự án nguồn (đấu thầu chung với các dự án nguồn) và không đấu thầu các dự án lưới truyền tải có tính chất xương sống, liên kết trong hệ thống điện và đảm bảo an toàn vận hành hệ thống, an ninh cung cấp điện.