Đối mặt với nhiều thách thức

Trong báo cáo cập nhật vĩ mô, Công ty Chứng khoán VnDirect đã hạ dự báo tăng trưởng GDP năm 2022 của Việt Nam xuống mức 7,1% so với cùng kỳ trong kịch bản cơ sở là 7,5%. 

Theo Tổng cục Thống kê, nền kinh tế Việt Nam vượt qua tác động tiêu cực của dịch bệnh và giá cả hàng hóa leo thang để ghi nhận mức tăng trưởng GDP 5,0%, cải thiện so với mức tăng 4,7% của quý I/2021 và 3,7% của quý I/2020. Tuy vậy, mức tăng trưởng này vẫn thấp hơn so với dự báo trước đó của công ty chứng khoán này là 5,5%.

VnDirect cho rằng, đà phục hồi kinh tế trong nước đang được hỗ trợ bởi sự dịch chuyển trạng thái sang coi COVID-19 là bệnh đặc hữu. Tuy nhiên, nền kinh tế Việt Nam đang phải đối mặt với những bất ổn bên ngoài gia tăng.

Sự suy giảm tăng trưởng của kinh tế thế giới do khủng hoảng Nga-Ukraine là yếu tố có thể thu hẹp nhu cầu đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam trong nửa cuối năm 2022. Đặc biệt, việc thắt chặt chi tiêu của người tiêu dùng tại các thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam như Mỹ, EU và Nhật Bản có thể làm giảm nhu cầu đối với hàng xuất khẩu của Việt Nam trong nửa cuối năm 2022, đặc biệt là hàng lâu bền và hàng tiêu dùng.

Bên cạnh đó, giá vật liệu xây dựng và chi phí logistic gia tăng khiến đà tăng trưởng trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng chậm lại cũng làm ảnh hưởng đến nền kinh tế Việt Nam.

Giá bán của nhiều loại vật liệu xây dựng như sắt thép, ximăng, đá xây dựng dự kiến duy trì ở mức cao trong một vài tháng tới do xung đột Nga-Ukraine chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Điều này có thể khiến cho các dự án xây dựng công nghiệp và dân dụng bị chậm tiến độ so với kế hoạch ban đầu do biên lợi nhuận của các doanh nghiệp xây dựng bị thu hẹp đáng kể. 

Hơn nữa, sự đứt gãy chuỗi cung ứng và chi phí logistic tăng, làm gia tăng chi phí sản xuất công nghiệp tại Việt Nam.

Theo IHS Markit, tổ chức cung cấp chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) Việt Nam hằng tháng, đã chỉ ra rằng trong tháng 3 vừa qua, giá đầu vào của lĩnh vực sản xuất tại Việt Nam tăng với tốc độ nhanh nhất trong vòng 11 năm qua. Đây là nguyên nhân chính khiến chỉ số PMI của Việt Nam tháng vừa qua giảm xuống mức 51,7 điểm từ mức 54,3 điểm của tháng trước đó. 

Nhóm phân tích của VnDirect cũng chỉ ra rằng, Fed thu hẹp bảng cân đối kế toán và tăng lãi suất điều hành nhanh hơn dự kiến, làm điều kiện tài chính toàn cầu thắt chặt hơn. 

Ngoài ra, Trung Quốc duy trì chính sách Zero-COVID tác động tiêu cực đến hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam.

“Diễn biến dịch bệnh và chính sách Zero-COVID của Trung Quốc có thể sẽ tác động mạnh đến hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam trong những quý tới” - VnDirect nhấn mạnh.

Triển vọng của Việt Nam vẫn tích cực

Mặc dù phải đối mặt với nhiều thách thức, song theo VnDirect nền kinh tế Việt Nam vẫn sẽ nằm trong nhóm các quốc gia tăng trưởng nhanh nhất khu vực Châu Á-Thái Bình Dương trong năm nay. 

Đối với quý II/2022, VnDirect dự báo GDP Việt Nam tăng trưởng 5,6% so với cùng kỳ, cải thiện từ mức 5,0% trong quý I năm 2022. Cụ thể, đối với ba trụ cột của nền kinh tế, khu vực dịch vụ được dự báo sẽ phục hồi nhanh hơn trong quý II năm 2022 nhờ mở cửa trở lại hầu hết các dịch vụ không thiết yếu, bao gồm du lịch, vận tải công cộng và vui chơi giải trí. 

Ngoài ra, cầu tiêu dùng trong nước tiếp tục phục hồi sau khi không còn giãn cách xã hội và Chính phủ giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) đối với nhiều mặt hàng từ 10% xuống 8% kể từ đầu tháng 2.2022. Do đó, VnDirect dự báo khu vực dịch vụ tăng trưởng 6,5% trong quý II, cao hơn mức tăng trưởng là 4,6% trong quý I năm 2022.

Bên cạnh đó, trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine kéo dài, các nhà nhập khẩu từ Châu Âu và Mỹ đã tìm kiếm các nhà xuất khẩu thay thế và chuyển nhiều đơn đặt hàng sang Việt Nam. Theo Tổng cục Thống kê, kim ngạch xuất khẩu đã tăng lên 89,1 tỉ USD vào quý I/2022, ghi nhận mức tăng trưởng mạnh mẽ là 13,4%. 

Đặc biệt, nhóm phân tích cũng dự báo lạm phát trong quý II năm 2022 tăng 3,1% so với cùng kỳ do giá hàng hóa tăng cao (so với mức 1,9% của quý I/2022). “Chúng tôi nhận thấy Chính phủ Việt Nam đang thực hiện các giải pháp cần thiết để kiềm chế lạm phát trong năm nay, bao gồm giảm thuế bảo vệ môi trường đối với mặt hàng xăng dầu để hạ giá xăng dầu trong nước và điều chỉnh giá dịch vụ công như học phí…” - VnDirect dự báo.