Trong bối cảnh tín dụng 6 tháng đầu năm 2023 tăng trưởng chậm, mới tăng 4,73% so với cuối năm 2022, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa có động thái giao thêm chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng.

Cụ thể, NHNN điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2023 cho các tổ chức tín dụng với mức giao toàn hệ thống khoảng 14%. Thực tế cho thấy, do tác động bất ổn của kinh tế thế giới, các doanh nghiệp, người dân đang hết sức khó khăn, hoạt động sản xuất, kinh doanh giảm sút nghiêm trọng, dẫn đến tăng trưởng tín dụng 6 tháng đầu năm 2023 thấp nhất trong 10 năm gần đây.

Trước bối cảnh thị trường khó khăn, tín dụng tăng thấp, thì áp lực lãi vay vẫn khá cao. Hiện lãi suất cho vay doanh nghiệp phổ biến ở mức 9-12% tùy từng phân khúc khách hàng, riêng lĩnh vực ưu tiên có lãi vay thấp hơn. Các doanh nghiệp cho rằng, mức lãi suất này vẫn ngoài tầm với của họ và cần giảm thêm.

Theo nhận định của Công ty Chứng khoán Maybank IB (MSVN) ước tính theo chỉ tiêu mới, quy mô tín dụng có thể giải ngân trong nửa cuối năm 2023 bình quân khoảng 180.000 tỉ đồng mỗi tháng, cao hơn so với con số 122.000 tỉ đồng nếu tính theo chỉ tiêu tăng trưởng 11% công bố trước đó. Dư địa để tăng trưởng tín dụng lần này được thông báo ngay từ giữa năm, nhưng dường như chỉ có tác động tâm lý trong thời điểm hiện tại. MSVN cũng dự báo rằng, tổng tín dụng ước tăng cao nhất khoảng 12%, trong bối cảnh các động lực cho vay chính chậm lại, trong các lĩnh vực bất động sản, sản xuất, tiêu dùng.

Căn cứ trên dữ liệu báo cáo của NHNN cho thấy, chỉ trong vòng 10 ngày cuối tháng 6, tín dụng đã tăng thêm 1,07%, trong đó riêng ba ngày cuối tháng tăng thêm 0,17%. Nếu xét theo số tuyệt đối, dư nợ tín dụng trong 10 ngày cuối tháng 6 đã tăng gần 127.600 tỉ đồng, tương đương 34% tổng mức tăng từ đầu năm đến ngày 20.6.2023.

Nhìn lại các con số để thấy rằng, dường như tín dụng đang bắt đầu có xu hướng tăng tốc, sau giai đoạn trì trệ trong những tháng đầu năm nay. Nguyên nhân có thể là do khả năng nhu cầu vay vốn đang dần khởi sắc sau một loạt chính sách, giải pháp hỗ trợ, kích thích nền kinh tế gần đây. Định hướng chính sách tài khóa mở rộng song hành với chính sách tiền tệ nới lỏng trở lại, dù ngân hàng trung ương nhiều nước vẫn duy trì chính sách thắt chặt tiền tệ, sẽ bắt đầu có những tác động rõ nét hơn trong giai đoạn tới.

Vấn đề hiện tại chỉ là rào cản lãi suất vay. Sau 4 lần hạ lãi suất điều hành, thị trường và các tổ chức phân tích vẫn kỳ vọng, NHNN sẽ hạ thêm 0,5 điểm %, đưa lãi suất điều hành mức 4% trong quý III/2023. Theo các chuyên gia tài chính - ngân hàng, bối cảnh hiện nay đã khác, nên lãi suất cho vay khó có thể quay về thời tiền rẻ tuy nhiên, thời điểm này, vẫn còn dư địa giảm thêm lãi suất.

Tại Hội nghị sơ kết hoạt động 6 tháng đầu năm 2023 của Hiệp hội Ngân hàng mới đây, các tổ chức hội viên đã đồng thuận cam kết giảm lãi suất và chia sẻ những kết quả đạt được trong hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp và người dân. Cụ thể, sau khi NHNN nới room tín dụng và có các giải pháp hỗ trợ thanh khoản cho các ngân hàng, nhiều ngân hàng đã thông báo cam kết giảm lãi suất cho vay với mức lãi suất giảm từ 0,5 - 1,5%/năm. Đây là một trong những nỗ lực của các tổ chức tín dụng nhằm chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp và nền kinh tế, qua đó kích cầu tín dụng cuối năm...

Trong giai đoạn cuối năm, các ngân hàng đều bày tỏ đồng thuận với lời kêu gọi của Hiệp hội Ngân hàng về việc giảm lãi suất tối thiểu từ 1,5 - 2%; đồng thời, xem xét giảm phí, lệ phí và các dịch vụ khác... nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân phục hồi sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.