Việt Nam hướng đến nâng hạng thị trường chứng khoán từ cận biên lên mới nổi trước năm 2025. Đây là một trong những mục tiêu lớn mà Chính phủ Việt Nam đang hướng tới.
Theo chuyên gia từ Dragon Capital, trong lộ trình đó, cơ chế cho nhà đầu tư nước ngoài rất cần được quan tâm. Sự hỗ trợ của các công ty chứng khoán đã thu hẹp khoảng cách giữa giao dịch T0 và T2. Điều này giúp nhà đầu tư nước ngoài có thể trải nghiệm giao dịch thuận tiện hơn đáng kể.
Đối với giải pháp dài hạn, việc thiết lập mô hình đối tác bù trừ trung tâm (CCP) đóng vai trò quan trọng. Tuy nhiên, những biện pháp này phải đi kèm với một kế hoạch được định rõ thời gian.
Đây cũng là một trong những nhóm vấn đề trọng yếu mà Chủ tịch Uỷ ban Chứng khoán Vũ Thị Chân Phương nhấn mạnh cần tập trung cải thiện.
"Yêu cầu ký quỹ trước giao dịch và giới hạn sở hữu nước ngoài đều cần có sự phối hợp thiết thực của các cơ quan, bộ ngành có liên quan để tháo gỡ, như Ngân hàng Nhà nước, Bộ Kế hoạch và Đầu tư" - bà Phương nói.
Chi tiết hơn về nút thắt này, ông Bùi Văn Tốt - Giám đốc Đầu tư Công ty Quản ký quỹ SSI (SSIAM) - cho biết Bộ Tài chính quy định các nhà đầu tư nước ngoài phải có đủ 100% tiền ở trong tài khoản trước khi thực hiện lệnh giao dịch. Trường hợp các nhà đầu tư có tài khoản ở ngân hàng lưu ký và không có đủ tiền để giao dịch, ngân hàng lưu ký phải xác nhận cũng như đảm bảo việc thanh toán cho lệnh đó.
Điều đáng nói, rào cản nằm ở việc Ngân hàng Nhà nước lại quy định không cho phép các ngân hàng lưu ký cấp tín dụng cho nhà đầu tư nước ngoài để tiến hành mua bán chứng khoán.
Trên thực tế, hiện nay nhà đầu tư nước ngoài phải có đủ 100% tiền ở trong tài khoản để thực hiện lệnh giao dịch chứng khoán. Điều này kéo theo những bất lợi cho các nhà đầu tư như nếu chuyển tiền sang Việt Nam không đúng với thời gian có thể mất đi cơ hội mua. Hay nếu các lệnh thực hiện không thành công thì nhà đầu tư nước ngoài vẫn phải trả những khoản phí chuyển đổi...
Do đó, ông Bùi Văn Tốt đề xuất Ủy ban Chứng khoán có thể cấp margin dựa trên tài sản đảm bảo của nhà đầu tư nước ngoài. Nếu tài sản đảm bảo ở ngân hàng lưu ký thì công ty chứng khoán và khách hàng, ngân hàng lưu ký cần phải làm việc với nhau về tài sản đó.
"Chúng tôi dự báo khi KRX đi vào vận hành sẽ là bản lề tốt để tiếp tục cải thiện những yếu tố còn lại như cơ chế bù trừ trung tâm. Để tới khoảng năm 2025, 2026 thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ chính thức nâng hạng. Chúng ta sẽ huy động được khoảng gần 1 tỉ USD trong 2 năm đó. Những dòng vốn đi theo có thể tăng gấp 3 đến 4 lần theo độ giải ngân của các quỹ" - ông Trần Hoàng Sơn - Giám đốc chiến lược thị trường tại Chứng khoán VPBank - chia sẻ.