Các dữ liệu mới nhất vừa được Vụ Quản lý các Khu kinh tế (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) công bố cho thấy, tính đến cuối tháng 6.2020, cả nước có 336 KCN được thành lập với tổng diện tích đất tự nhiên đạt khoảng 97,8 nghìn ha, trong đó diện tích đất công nghiệp đạt gần 66 nghìn hécta. Trong số này, có 261 KCN đi vào hoạt động với tổng diện tích đất tự nhiên khoảng 68,7 nghìn hécta và 75 KCN đang trong giai đoạn đền bù, giải phóng mặt bằng với tổng diện tích khoảng 29,1 nghìn hécta.
Ngoài ra cả nước còn có 17 khu kinh tế (KKT) ven biển được thành lập với tổng diện tích mặt đất và mặt nước đạt khoảng hơn 845 nghìn hécta, diện tích đất cho thuê trong các khu chức năng trong KKT đạt trên 40 nghìn hécta.
Đáng chú ý trong các KKT cũng có 38 KCN được thành lập với tổng diện tích khoảng 16,6 nghìn hécta, diện tích đất công nghiệp đạt gần 10 nghìn hécta và đến nay có 20 KCN trong số này đang hoạt động với tổng diện tích khoảng 8,5 nghìn hécta và 18 KCN đang xây dựng với tổng diện tích đạt khoảng 8,1 nghìn hécta.
Con số gây nhiều chú ý theo thống kê của Vụ Quản lý các KKT là tỉ lệ lấp đầy của các KCN đang hoạt động hiện nay đang có xu hướng tăng dần lên theo từng năm và kết quả này cho thấy hiệu quả hoạt động của các KCN đang được cải thiện rõ rệt.
Dữ liệu thống kê cho thấy tính đến cuối tháng 6.2020, tỉ lệ lấp đầy tại các KCN của Việt Nam đạt 76%, tăng 3% so với tỉ lệ lấp đầy 73% vào cuối năm 2018 và tăng mạnh so với tỉ lệ lấp đầy cách đây 5 năm - 67% vào cuối năm 2015 theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Tuy nhiên theo báo cáo của Tập đoàn CBRE, trong khi tỉ lệ lấp đầy tại các KCN nằm trên địa bàn các tỉnh thuộc vùng kinh tế thường rất cao, lên tới 83 - 91%, các KCN ở các tỉnh xa vùng kinh tế, như Bắc Giang, Vĩnh Phúc, Hà Nam, Thái Bình, Quảng Ninh ở phía Bắc và Bình Phước, Tây Ninh, Bà Rịa - Vũng Tàu lại chỉ có tỉ lệ lấp đầy thấp 58% tại các tỉnh phía Nam và 76% tại các tỉnh phía Bắc vào thời điểm cuối năm 2019.
Thực tế theo ghi nhận của PV Báo Lao Động, trên địa bàn nhiều tỉnh thành cả nước như Thái Nguyên, Hải Dương, Nghệ An, Hà Tĩnh, Thừa Thiên Huế, Đắk Lắk hay tại Đồng bằng sông Cửu Long còn xuất hiện hàng loạt KCN không thể đi vào hoạt động, hoạt động nhưng chỉ có một vài doanh nghiệp thuê đất hoặc bị bỏ hoang, trở thành chỗ chăn thả trâu bò dù được quy hoạch đầu tư hàng chục năm qua.
Từ thực tế trên, từ số báo này, Báo Lao Động khởi đăng loạt bài “Hàng loạt khu công nghiệp bị bỏ hoang: Lãng phí lớn nguồn lực nhà nước” nhằm phản ánh thực trạng đáng báo động về hàng loạt KCN bị bỏ hoang hoặc hoạt động kém hiệu quả, qua đó ghi nhận các đánh giá của địa phương, nhà quản lý và các chuyên gia về những nguyên nhân cụ thể.
Từ đây kiến nghị cần có giải pháp rà soát quy hoạch tổng thể và đưa ra các hướng giải pháp khắc phục trong thời gian tới đây nhằm sớm chấm dứt tình trạng nguồn lực của nhà nước bị lãng phí trong thời gian dài.