Báo cáo của ngân hàng Goldman Sachs dự báo sự gián đoạn đáng kể có thể sắp xảy ra đối với thị trường lao động. Tại Hoa Kỳ và châu Âu, có tới 2/3 công việc có thể được tự động hóa ít nhất ở một mức độ nhất định. Ở Mỹ, từ 20 - 50% khối lượng công việc có thể bị thay thể bởi trí tuệ nhân tạo (AI).

Xét rộng ra trên toàn thế giới, AI có thể ảnh hướng đến hơn 300 triệu việc làm. Do đó, những tổn thương tới thị trường lao động có thể xảy ra dù trong lịch sử, tiến bộ khoa học thậm chí còn tạo ra thêm việc làm mới.

"Việc sử dụng công nghệ AI cũng có thể thúc đẩy tăng trưởng năng suất lao động và tăng GDP toàn cầu lên tới 7% theo thời gian" - báo cáo nhấn mạnh.

Báo cáo cho rằng một số công việc sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn một số khác. Trong đó những công việc đòi hỏi nhiều lao động chân tay sẽ ít bị tác động nhất. 

Tại Hoa Kỳ, các công việc hành chính và văn phòng có khả năng được tự động hoá cao hàng đầu tới 46%, tiếp đến là pháp lý với 44% và kiến trúc, kỹ thuật với 37%.

Bên cạnh đó, AI có thể thay thế trong lĩnh vực khoa học xã hội với 36%. Hoạt động tài chính và kinh doanh nằm trong top 5 với 35%.

Ngược lại, chỉ 1% khối lượng công việc trong lĩnh vực bảo trì và vệ sinh tòa nhà, mặt đất có thể được tự động hoá. Sau đó lắp đặt, bảo trì và sửa chữa là ngành ít bị ảnh hưởng thứ hai với 4% và khai thác đứng top 3 với 6%.

Còn tại lục địa già, văn thư sẽ là nghề nghiệp được tự động hoá lớn nhất với 45%. Chỉ 4% công việc trong lĩnh vực thủ công và thương mại liên quan có thể bị tổn thương. Nhìn chung, 24% công việc ở châu Âu có thể bị AI thay thế, đứng ngay dưới mức trung bình 25% ở Hoa Kỳ.

Trên phạm vi toàn cầu, báo cáo của Goldman Sachs cho thấy: "Ở các nước là thị trường mới nổi, ít việc làm sẽ chuyển dịch sang tự động hoá hơn ở các nước là thị trường đã phát triển. Tổng cộng khoảng 18% công việc trên toàn cầu có thể được tự động hóa bằng AI".

Theo phân tích của ngân hàng, Hồng Kông, Israel, Nhật Bản, Thụy Điển và Hoa Kỳ có thể là 5 quốc gia bị ảnh hưởng nhiều nhất. Trong khi đó, lao động ở Trung Quốc, Nigeria, Việt Nam, Kenya và Ấn Độ ít có khả năng bị công nghệ AI thay thế nhất.

"Nếu AI được triển khai rộng rãi, nó có thể giúp tiết kiệm đáng kể chi phí lao động và tạo ra việc làm mới. Sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo đã tạo ra các vai trò mới, bao gồm các kỹ sư gợi ý (prompt engineer). Đây là công việc viết văn bản thay vì viết mã để kiểm tra các chatbot AI" - báo cáo nêu rõ.