Hàng trăm tấn mực ứ đọng nằm cảng

Thời điểm này mọi năm, hầu hết cảng cá trên địa bàn Quảng Nam đang sầm uất, sôi động việc buôn bán hải sản giữa ngư dân và các thương lái. Tuy nhiên, hiện tại, cảng cá An Hòa (xã Tam Giang, huyện Núi Thành, Quảng Nam) rất ảm đạm. Nhiều tàu cá đã cập cảng nhưng vẻ mặt các ngư dân đầy âu lo vì sản lượng mực khơi hàng trăm tấn đánh bắt về không thể bán vì không có thương lái thu mua.

Ngư dân Phan Bá Linh (ở xã Tam Giang, huyện Núi Thành) - chủ tàu cá QNa 90037 TS - cho biết, sau gần 2 tháng lênh đênh trên biển câu mực khơi cùng với 20 thuyền viên cập cảng đã nửa tháng nay. Chuyến đi vừa rồi, tàu đánh bắt được khoảng 15 tấn mực xà. Mọi năm, giá mực thương lái thu mua tại cảng từ 180.000 - 200.000/kg, song năm nay giá mực xuống thấp chỉ còn 100.000 - 120.000 đồng/kg. “Nếu bán với giá hiện tại thì chỉ đủ bù tốn cho chuyến vươn khơi dài. Vì vậy, rất nhiều tàu đã chấp nhận găm hàng chờ giá lên” - ngư dân Linh buồn bã nói. 

Ngư dân Linh cũng cho rằng, mực ngư dân đánh bắt về chủ yếu tiêu thụ ở thị trường Trung Quốc. Tuy nhiên, thời gian gần đây, phía Trung Quốc thay đổi phương thức xuất khẩu hàng hóa từ đường tiểu ngạch sang chính ngạch với yêu cầu phải truy xuất nguồn gốc của sản phẩm khiến việc tiêu thụ mực của ngư dân vốn đã gặp khó lại càng khó khăn hơn. “Hiện tại, thương lái chủ yếu thu mua xuất khẩu qua thị trường Thái Lan nên số lượng thu mua rất hạn chế. Bên cạnh đó, thương lái còn ép giá khiến lượng hải sản đánh bắt về khó tìm được đầu ra. Với tình hình này, hàng trăm tấn mực tồn cảng thì ngư dân khó có thu nhập để trang trải cho dịp cuối năm” - ông Linh chia sẻ.

Ngư dân Huỳnh Văn Tiến (ở xã Tam Giang) - chủ tàu cá QNa 91405 TS - cho hay, chuyến biển vừa rồi ông cùng bạn thuyền đi khoảng 20 ngày, đem về gần 10 tấn mực, song khó khăn về đầu ra nên mực vẫn tồn đọng. “Để ngư dân yên tâm đánh bắt, chúng tôi mong có một đơn vị nào đó liên kết được với các doanh nghiệp ở nước ngoài đảm bảo sự ổn định về sản lượng, giá cả. Rồi sau đó, đơn vị ký hợp đồng thu mua sản phẩm cho ngư dân để ngư dân yên tâm vươn khơi” - ngư dân Tiến mong muốn.

Xuất khẩu qua Trung Quốc gặp khó khăn

Theo một thương lái thường xuyên thu mua mực xà, việc xuất khẩu qua Trung Quốc đang gặp khó. Bản thân chỉ là thương lái nhỏ, các thương lái lớn đặt bao nhiêu thì mua bấy nhiêu chứ không dám lấy nhiều.

Ông Ngô Tấn - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Nam - nói rằng, sản lượng khai thác mực xà của toàn tỉnh mỗi năm khoảng 3.000 tấn, tập trung chủ yếu ở huyện Núi Thành và một phần ở huyện Thăng Bình (Quảng Nam). Về vấn đề xuất khẩu, lâu nay mực xà của ngư dân Quảng Nam xuất sang Trung Quốc theo đường tiểu ngạch, ít ràng buộc quy định của ngành chức năng 2 nước. Nhưng hiện nay, việc xuất khẩu tiểu ngạch sang chính ngạch, doanh nghiệp bên Trung Quốc mua sản phẩm phải ký kết hợp đồng với doanh nghiệp Việt Nam có truy xuất nguồn gốc, tem nhãn hàng hóa. Mà điều này thì mực xà xuất khẩu của tư thương Quảng Nam chưa thực hiện được. 

“Muốn xuất khẩu bền vững thì phải kêu gọi sự tham gia của các doanh nghiệp Việt Nam kết nối với doanh nghiệp phía Trung Quốc. Hiện tại, Quảng Nam chưa có chính sách hỗ trợ hay trợ giá gì cho doanh nghiệp thu mua sản phẩm mực mà chỉ khuyến khích và tạo điều kiện để đầu tư” - ông Tấn nói.