Theo ông Nguyễn Đức Tân – Trưởng ga Hạ Long – tuyến đường sắt này tạm dừng hoạt động để phòng, chống dịch COVID-19 từ năm 2020. Tuy nhiên, đến nay dù đại dịch đã cơ bản được khống chế, nhưng tuyến đường sắt này vẫn chưa được hoạt động trở lại.
Cũng theo ông Tân, hiện toàn bộ 5 cán bộ, nhân viên nhà ga vẫn được hưởng lương tối thiểu và thay phiên nhau trông coi nhà ga, đường tàu. Về việc liệu có chạy trở lại hay không, ông Tân cho biết, việc này phải hỏi cơ quan cấp trên, nhưng thực tế thì càng chạy càng lỗ, bởi ngày có một chuyến, lại chỉ chở hàng chợ.
Như báo Lao Động phản ánh, tuyến đường sắt Yên Viên – Hạ Long lâu nay mỗi ngày chỉ có 1 chuyến tàu, doanh thu có chuyến chỉ đạt khoảng 4 triệu đồng/2 chiều. Hành trình một chiều thường mất 7 tiếng, gồm cả thời gian gom khách và hàng hóa, qua gần 20 ga trên tuyến đường sắt hơn 130 km, trong khi nếu đi đường bộ Hà Nội – Hạ Long chỉ mất 2-3 tiếng.
Cả đầu máy và các toa tàu đều cũ kỹ, sơn loang lổ, bong tróc ở nhiều nơi. Bên trong các toa tàu chủ yếu là gà, vịt, ngan, rau muống, rau đay, mồng tơi, gạo và các loại rau, củ quả theo mùa… Theo tính toán, với mức thu như vậy, mỗi chuyến phải bù lỗ tới… 95%.
Một trong những nguyên nhân chính khiến tuyến đường sắt này èo uột là tốc độ quá chậm và không có tính kết nối, bởi một mình một khổ (1,435 m), trong khi khổ đường ray toàn quốc là 1m.
Dự án đường sắt Yên Viên – Phả Lại – Hạ Long – Cái Lân, tốc độ thiết là 120km/h với tàu khách và 80km/h với tàu hàng, có tổng vốn đầu tư trên 7.600 tỉ đồng, được kỳ vọng sẽ giải quyết những điểm yếu trên và đưa tuyến vận tải đường sắt này đạt tầm quốc tế. Theo đó, tuyến đường sắt này sẽ lồng 2 khổ đường ray 1,435m và 1m để kết nối với hệ thống đường sắt toàn quốc và rút ngắn được khoảng 40km do nắn tuyến.
Tuy nhiên, được khởi công năm 2005 và đã được giải ngân hơn 4.500 tỉ đồng, nhưng đến năm 2011 thì bị tạm dừng triển khai theo chủ trương cắt giảm đầu tư công tại Nghị quyết số 11/NQ-CP (ngày 24/2/2011) của Chính phủ về những giải pháp chủ yếu tập trung kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội.
Đến nay, dự án vẫn “án binh bất động”, dù cử tri, tỉnh Quảng Ninh đã nhiều lần kiến nghị tiếp tục thực hiện.
Mới đây, Ban Quản lý dự án đường sắt (Bộ Giao thông - Vận tải) cũng kiến nghị khởi động lại dự án này.
Theo đó, Ban Quản lý dự án đường sắt kiến nghị Cục Đường sắt Việt Nam xem xét bố trí vốn để đơn vị này chọn đơn vị tư vấn lập nghiên cứu tiền khả thi điều chỉnh dự án, đánh giá toàn bộ tình hình thực hiện dự án trước đây. Trên cơ sở nghiên cứu, các đơn vị sẽ đề xuất quy mô và phương án đầu tư để báo cáo Chính phủ xem xét, quyết định.