Kỳ công chăm sóc
Dù có giá tiền triệu trở lên nhưng suốt trong thời gian trước hay sau Tết Nguyên Đán, nhiều gia đình chăn nuôi gà Hồ ở thôn Lạc Thổ luôn trong tình trạng “cháy hàng” do nhu cầu người mua tăng cao.
Hiện tại, giá gà Hồ thương phẩm dao động từ 400.000 - 500.000 đồng/kg. Những con gà có cân nặng từ 5-6 kg sẽ được bán với giá từ 500.000 đồng/kg trở lên. Gà giống bóc trứng có giá dao động từ 130.000 – 150.000 đồng/con.
Theo ông Nguyễn Ngọc Dũng (45 tuổi) - người có thâm niên nuôi gà Hồ lâu năm ở thôn Lạc Thổ, giống gà Hồ từ lâu đã khan hiếm, đặc biệt việc chăm sóc kỳ công nên giá trị ngày càng được đẩy lên cao.
“Với đặc tính con to, nặng cân, mã đẹp, thịt chắc, ngọt, thơm, da vàng, giòn nên mỗi dịp Tết, gà Hồ luôn được săn đón về thưởng thức hoặc làm quà biếu trang trọng. Dù đã chuẩn bị hơn 50 con gà Hồ thương phẩm nhưng đến nay đã hết hàng”, ông Dũng nói.
Cũng theo ông Dũng, để có được một con gà thương phẩm, người nuôi phải tốn rất nhiều công sức. Thời gian nuôi gà từ lúc mới nở đến lúc xuất bán từ khoảng 8 - 10 tháng, trong khi các giống gà thường chỉ mất từ 3 - 4 tháng.
Các hộ nuôi phải có sổ nhật ký ghi chép quá trình sinh trưởng của gà và nuôi theo phương pháp dân dã, tự nhiên, chủ yếu cho ăn bằng thóc gạo.
Tương tự, tại Hợp tác xã chăn nuôi gà Hồ của ông Nguyễn Ðăng Chung, phần lớn gà thương phẩm, lương khách mua dịp Tết này cũng ghi nhận tăng cao.
“Thông thường, gà càng to, giá bán càng đắt. Thế nhưng không phải ai mang tiền vào giữa làng Lạc Thổ đều mua được gà Hồ bởi mỗi hộ nuôi cũng chỉ sở hữu một đôi gà Hồ trưởng thành để nhân giống chứ không có gà thịt bán sẵn”, ông Chung nói.
Cũng theo ông Chung, nhìn bên ngoài, gà Hồ khá giống với gà Đông Tảo ở Hưng Yên nên người dân lấy việc quan sát đôi chân là cách tốt nhất để phân biệt. Chân gà Hồ to, có vảy mịn, bản tròn, cao trường. Chân gà Đông Tảo ngắn, xù xì và sờ vào có phấn ở tay.
Sản vật quý hiếm
Theo tìm hiểu, gà Hồ đã được thuần dưỡng tại làng Lạc Thổ từ nhiều đời. Được biết, mỗi con gà Hồ trống đẹp được ví như một đấng nam nhi hội tụ đủ 5 đức tính của bậc quân tử là: Văn – Võ – Dũng – Nhân - Tín.
Đặc trưng gà quý có khung xương vóc dáng cao to, vảy chân sáng mịn màu trắng hồng như hạt đậu nành, lưng trường, đuôi vút, lông mang màu tía mận hoặc đen, mắt sáng tinh anh, dáng đi có phần uy nghi oai vệ.
Đặc biệt, hình ảnh gà Hồ còn là nguồn cảm hứng sáng tác của các nghệ nhân dòng tranh Đông Hồ. Con gà trong tranh biểu hiện cho sự đại cát, sung túc, vinh hoa phú quý, thịnh vượng và an lành.
Hàng năm thời điểm ra xuân, tại làng Lạc Thổ vẫn luôn tổ chức hội thi gà Hồ. Thời xưa, hình thức là thi gà trống luộc chín, con nào nặng cân, da gà phải vàng mọng, sạch sẽ, không bị vỡ, nứt và được giàng (tạo tư thế) đẹp thì sẽ đạt giải.
Ngày này, hội thi gà cả cặp đôi trống mái, đơn trống và đơn mái (gà còn sống). Ngoài trọng lượng lớn, gà còn phải đẹp về hình thức, độ thuần chủng cao và có tiềm năng sinh sản tốt.
Từng tham gia các hội thi của làng, ông Đỗ Tá Dũng cho biết, gà tham gia thi phải dựa vào 5 tiêu chí: đầu, mào, mã, đuôi, chân.
“Trống đẹp là phải đầu gộc, mào sít, có màu mã mận, lông óng mượt, mình trường, chân cao, đuôi nơm, dáng đi hùng dũng. Gà mái đẹp phải có màu mã thó, mã sẻ hoặc mã nhãn. Khi con gà mình kỳ công chăm sóc đạt giải cao, đó là niềm tự hào của những người chăn nuôi”, ông Dũng nói.