Ngân hàng Nhà nước phải bơm vốn

Nối tiếp đà tăng trong tuần trước, lãi suất vay mượn vốn giữa các ngân hàng trên thị trường liên ngân hàng kết thúc tuần đầu của tháng 2.2021 tiếp tục tăng mạnh ở hàng loạt kỳ hạn.

Dữ liệu thống kê thị trường cho thấy, trong tuần qua, lãi suất liên ngân hàng tiếp tục có diễn biến tăng ở cả 3 kỳ hạn qua đêm, 1 tuần và 2 tuần, với mức tăng lần lượt là 1,75%, 1,85% và 1,63%, đưa lãi suất các kỳ hạn này lần lượt lên mức 2,08%, 2,21% và 2,11%/năm.

Theo đánh giá của chứng khoán BVSC, với diễn biến mới này, lãi suất liên ngân hàng của cả 3 kỳ hạn đồng loạt đạt mức cao nhất trong vòng 9 tháng vừa qua, với mức tăng từ 5-12 lần so với đầu năm 2021.

Mặc dù có mức tăng lớn, lãi suất liên ngân hàng vẫn chưa về với mặt bằng của những năm trước dịch COVID-19 (trung bình 2,15 - 3,22% trong năm 2018 - 2019).

Xu hướng bật tăng mạnh của lãi suất liên ngân hàng thường xảy ra vào dịp giáp Tết (tăng gấp 3-5 lần trong năm 2020 và 2 lần trong năm 2018) do nhu cầu thanh khoản của các ngân hàng tăng mạnh.

Mức tăng lãi suất rất lớn trong tuần qua còn có nguyên nhân đến từ việc mặt bằng lãi suất liên ngân hàng thời gian qua đã giảm xuống mức nền rất thấp trong năm 2020 (trung bình quanh 1%/năm).

"Do đó, chúng tôi duy trì quan điểm cho rằng đây là biểu hiện mang tính thời vụ do mùa cao điểm thanh toán và chi trả cuối năm đang đến. Vì vậy, lãi suất liên ngân hàng nhiều khả năng sẽ bình ổn trở lại sau kỳ nghỉ Tết" - các chuyên gia phân tích của BVSC nhận định.

Phản ứng với các biến động mạnh của mặt bằng lãi suất trên thị trường liên ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước trong tuần qua có tuần bơm ròng vốn đầu tiên sau 3 tháng liên tiếp và cũng là lần đầu bơm ròng trong năm 2021.

Cụ thể, đã có 15.568 tỉ đồng với kỳ hạn 7 ngày và 8.529 tỉ đồng kỳ hạn 14 ngày được bơm ra thị trường trong tuần qua, cùng ở mức lãi suất 2,5%/năm.

Thanh khoản hệ thống bớt dư thừa do nhu cầu thanh toán gia tăng mạnh vào dịp cận Tết Nguyên Đán (lãi suất liên ngân hàng cán mốc 2% trong tuần qua) là yếu tố buộc Ngân hàng Nhà nước phải có động thái can thiệp thông qua thị trường mở.

"Tuy vậy, chúng tôi cho rằng diễn biến này chủ yếu mang tính thời điểm và ngắn hạn nên lãi suất liên ngân hàng sẽ sớm ổn định trở lại sau dịp Tết, tạo điều kiện để NHNN hút ròng vốn trở lại qua kênh thị trường mở' - BVSC nhìn nhận.

Thị trường dân cư vẫn "nguội lạnh"

Điều bất ngờ là mặt bằng lãi suất huy động vốn trên thị trường dân cư thời gian gần đây lại tiếp tục đi xuống tại hàng loạt ngân hàng, từ quy mô lớn đến quy mô vừa và nhỏ.

So sánh mặt bằng lãi suất tại các ngân hàng có thể thấy Vietcombank là ngân hàng mới đây nhất vừa tiếp tục giảm thêm 0,1%/năm lãi suất huy động ở tất cả các kỳ hạn.

Lãi suất cao nhất tại ngân hàng này theo đó hiện giảm xuống còn 5,5%/năm áp dụng với kỳ hạn 12 tháng, trong khi các kỳ hạn dài hơn 24 - 60 tháng chỉ còn 5,3%/năm.

Trong khi đó tại các ngân hàng quốc doanh khác như BIDV, Vietinbank hay Agribank, lãi suất huy động VND ở các kỳ hạn dài trên 12 tháng cũng giảm mạnh so với trước đây.

Đáng chú ý, cả 3 ngân hàng này đều đang áp dụng một mức lãi suất duy nhất là 5,6%/năm cho toàn bộ các kỳ hạn dài từ 12 tháng đến 36 tháng.

Tại các ngân hàng thương mại cổ phần có quy mô nhỏ hơn, lãi suất huy động ở kỳ hạn 12 tháng cũng giảm mạnh nhất tới 0,2%, xuống mức 6,09 %/năm.

Theo tính toán của BVSC, lãi suất trung bình 6 tháng và 12 tháng của toàn ngành ngân hàng trong tháng đầu tiên của năm mới đang ở mức 4,91% và 5,68%, cùng giảm 1,5% so với cùng kỳ và giảm lần lượt 0,12% và 0,15% so với tháng cuối cùng của năm trước đó.