Hiện nhóm các ngân hàng Big 4 (Vietcombank, Agribank, BIDV, Vietinbank) giảm lãi suất huy động 12 tháng xuống còn 5,3%/năm. Nhiều ý kiến cho rằng, việc giảm lãi suất tiền gửi sẽ kéo người dân rút tiền để đầu tư vào những kênh khác nhau như chứng khoán, vàng, bất động sản… PV Báo Lao Động có cuộc trao đổi với chuyên gia tài chính, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh (Giảng viên cao cấp Học viện Tài chính) về vấn đề này.
Ông đánh giá như thế nào về việc các ngân hàng giảm lãi suất tiền gửi?
- Cuối năm ngoái, lãi suất tiết kiệm từng neo tới 11-12%/năm trong bối cảnh nhiều ngân hàng chạy đua huy động vốn. Tuy nhiên, bước sang 2023, lãi suất tiết kiệm quay đầu giảm nhanh và mạnh. Cuối tháng 9, lãi suất kỳ hạn 12 tháng tại một số ngân hàng lớn về dưới 5,5%/năm, thấp hơn giai đoạn COVID-19.
Một yếu tố quan trọng khiến lãi suất huy động giảm trong năm nay là tiền không chảy vào được nền kinh tế. Các ngân hàng đang "thừa tiền" trong bối cảnh sức hấp thụ vốn của nền kinh tế ảm đạm, đơn hàng xuất khẩu, tiêu dùng chậm lại.
Khi ngân hàng đồng loạt giảm lãi suất huy động, liệu tiền có chảy sang các kênh đầu tư khác như chứng khoán, vàng hay bất động sản không, thưa ông?
- Việc này còn phụ thuộc vào tâm lý nhà đầu tư. Nếu họ thích mạo hiểm thì dòng tiền sẽ được rút ra và đưa vào các kênh đầu tư khác để tìm kiếm nguồn lợi nhuận cao hơn.
Trong bối cảnh hiện nay, chứng khoán vẫn là một kênh đầu tư hấp dẫn. Thị trường này có dấu hiệu khởi sắc, song việc đầu tư vào chứng khoán có thể gặp rủi ro, nếu không nghiên cứu cẩn thận và có kỹ năng phân tích thị trường.
Tâm lý nhà đầu tư hiện nay vẫn đang khá thận trọng nên dòng tiền chưa biết đổ vào đâu. Các kênh đầu tư như vàng, bất động sản… vẫn còn bấp bênh chưa có điểm sáng. Một số bất động sản có giá thấp hơn trước đây nhưng người mua lúc này có thể không muốn vay vốn từ ngân hàng phụ thêm với số tiền đang có.
Vàng thì tăng giảm thất thường trong suốt thời gian qua nên cũng khiến người mua ái ngại. Vì thế, dòng tiền hiện nay đang nằm chờ đợi tìm kiếm cơ hội đầu tư là chính.
Thời điểm hiện nay rất khác so với cách đây 2 năm, do vậy, không quá lo ngại chuyện "all in" (tất tay) vào vàng, chứng khoán hay bất động sản... ngay cả khi kênh tiết kiệm kém hấp dẫn, nhà đầu tư vẫn còn sợ, bài học còn đó.
Ông nghĩ sao về kênh đầu tư an toàn nhất hiện nay là gửi tiết kiệm cho kế hoạch tài chính dài hạn?
- Sẽ khó xây dựng khối tài sản lớn nếu chỉ gửi tiết kiệm dài hạn, nhà đầu tư cần cân nhắc mục tiêu, khẩu vị đầu tư để phân bổ tài sản phù hợp. Với tính chất ổn định và ít rủi ro, gửi tiết kiệm ngân hàng là hình thức được nhiều người dân Việt Nam ưa thích.
Ưu điểm thanh khoản cao, kỳ hạn linh hoạt giúp hình thức này phù hợp với các kế hoạch tài chính ngắn hạn hoặc cho quỹ khẩn cấp. Tuy nhiên, lãi suất tiền gửi thường thấp hơn so với các kênh đầu tư khác. Trong dài hạn, tiền gửi của nhà đầu tư sẽ khó bảo toàn bởi lạm phát. Thời điểm này nhiều người sợ mất tiền nên gửi ngân hàng dù lãi suất tiền gửi có thấp họ vẫn chấp nhận.
Xin cảm ơn ông!