Khôi phục lại tiếng vang một thời

Để bảo tồn và phát triển nghề muối, tỉnh Bạc Liêu đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ, đầu tư hạ tầng cho đồng muối và quyết tâm giữ cho được nghề muối truyền thống.

Ông Phạm Văn Mười - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp Phát triển Nông thôn tỉnh Bạc Liêu - cho biết, tỉnh đã phê duyệt Đề án nâng cao giá trị sản xuất và chế biến muối giai đoạn 2021 - 2030.

Theo Đề án, tỉnh Bạc Liêu xây dựng và phát triển ngành muối theo hướng hiệu quả, bền vững trên cơ sở tận dụng tối đa lợi thế của các địa phương có truyền thống sản xuất muối để nâng cao năng suất, chất lượng và đa dạng hóa các loại sản phẩm về muối, nhằm đáp ứng nhu cầu muối trong nước, hướng đến xuất khẩu muối và tạo việc làm, nâng cao thu nhập, ổn định đời sống của người làm muối.

Cùng với đầu tư cho sản xuất muối, thì việc chế biến xuất khẩu cũng phải được quan tâm, bởi đây là khâu quyết định giá trị hạt muối.

Hiện tại, Bạc Liêu có 2 nhà máy chế biến muối có tổng công suất thiết kế trên 36.000 tấn/năm; trong đó một số sản phẩm chất lượng cao đã được xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc… và cung cấp cho hơn 300 cửa hàng, siêu thị từ Bắc vào Nam với các hệ thống siêu thị Big C, Co.opmart, Satra, Lotte Mart, VinMart… Tuy nhiên, mỗi năm 2 doanh nghiệp này chỉ tiêu thụ khoảng 10% sản lượng muối của toàn tỉnh.

Để phát triển ngành muối, Bộ NNPTNT đã hỗ trợ triển khai thực hiện Dự án nâng cấp, cải tạo cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất muối giai đoạn 2021 - 2025 đồng muối Đông Hải (huyện Đông Hải) với tổng nguồn vốn hơn 100 tỉ đồng.

Theo đó, Dự án sẽ cải tạo, xây dựng mới hơn 15km đường giao thông và thay mới 4 cây cầu, phục vụ cho diện tích sản xuất muối hơn 1.300ha tại 2 xã Điền Hải và Long Điền Đông.

Có thể nói, bên cạnh giá trị kinh tế, nghề muối ở Bạc Liêu còn hàm chứa giá trị văn hóa đặc biệt.

Hiện nay, Bạc Liêu có 10 sản phẩm muối đã được công nhận sản phẩm đạt chứng nhận OCOP, gồm 7 sản phẩm của Công ty Cổ phần Muối Bạc Liêu đạt 4 sao (Muối tinh Bạc Liêu, Muối tôm Bạc Liêu, Muối chay Bạc Liêu, Muối hạt Bạc Liêu, Muối Iod Bạc Liêu, Muối ớt Bạc Liêu, Muối tiêu Bạc Liêu) và 3 sản phẩm của Công ty Cổ phần Muối Đông Hải đạt 3 sao (Muối hạt sạch, Muối hạt sạch sấy, Muối tinh sấy Iod).

Liên kết tiêu thụ muối vẫn là bài toán khó

Kết quả vụ mùa sản xuất 2022-2023, toàn tỉnh Bạc Liêu có 1.419,65ha diện tích sản xuất muối (huyện Đông Hải 1289,35ha; huyện Hòa Bình 130,3ha) đạt 102,8% so với kế hoạch; tăng 8,55ha so với vụ mùa 2021-2022.

Theo Sở NNPTNT tỉnh Bạc Liêu, việc liên kết tiêu thụ, bao tiêu sản phẩm giữa 2 doanh nghiệp chế biến muối với các hợp tác xã, diêm dân sản xuất muối còn nhiều khó khăn, chưa có nhiều hợp đồng liên kết, bao tiêu được ký kết.

Nguyên nhân do sản lượng muối của các hợp tác xã, hộ dân sản xuất còn nhỏ lẻ, sản lượng ít, việc mua bán muối thường được thực hiện tại đồng muối của hợp tác xã, diêm dân nhưng giao thông không thuận tiện cho việc sử dụng các xe có tải trọng lớn để vào ruộng muối vận chuyển. Sản lượng muối cung cấp cho các cơ sở chế biến không ổn định, ảnh hưởng đến sự gắn bó, liên kết giữa hợp tác xã, diêm dân và các doanh nghiệp.

Chính việc thiếu liên kết trong sản xuất, không có hợp đồng mua bán nên giá muối lên xuống thất thường, thu nhập bấp bênh nên nhiều diêm dân không còn mặn mà với nghề.