Quan sát về tình hình hoạt động kinh doanh của nhiều ngân hàng có thể thấy đến thời điểm hiện nay một số ngân hàng đã hoàn thành gần 50% kế hoạch lợi nhuận đưa ra cho cả năm nay, nhưng cũng không ít ngân hàng chỉ mới đạt được khoảng 20-30%.

Theo quy định của Thông tư 01, các ngân hàng được phép cơ cấu, giãn nợ cho khách hàng đến hết tháng 9.2020. Trong thời gian tái cơ cấu, giãn nợ, ngân hàng không được thu lãi dự thu của khách hàng.

Đây cũng là lý do quan trọng khiến lợi nhuận 6 tháng đầu năm 2020 của nhiều ngân hàng sụt giảm so với cùng kỳ 2019. Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định bức tranh này này sẽ rõ nét hơn vào cuối quý III/2020 nếu không gia hạn Thông tư 01.

Nguyên nhân là do việc tái cơ cấu, giãn nợ cũng như giảm lãi vay mới cho khách hàng buộc ngân hàng phải cắt giảm rất nhiều lợi nhuận. Thêm vào đó, doanh nghiệp khó khăn, mất khả năng trả nợ sẽ khiến nợ xấu tăng, nên buộc ngân hàng phải tăng trích lập dự phòng rủi ro và hệ quả là lợi nhuận giảm.

Đơn cử như trong 7 tháng đầu năm 2020, lợi nhuận trước thuế hợp nhất của Sacombank ước đạt khoảng 1.600 tỉ đồng, vượt 5% so với tiến độ và hoàn thành 63% kế hoạch cả năm. Tuy nhiên, so với cùng kỳ năm trước, lợi nhuận bán niên của Sacombank vẫn giảm. Trong bối cảnh khó khăn chung vì dịch bệnh, mục tiêu lợi nhuận năm 2020 của Sacombank cũng giảm 20% so với năm 2019 do việc tái cơ cấu, giãn nợ làm giảm khoảng 2.000 tỉ đồng lợi nhuận.

Ngay cả các ông lớn trong ngành ngân hàng như VietinBank và Vietcombank cũng giảm lần lượt 3.000 tỉ đồng và 2.500 tỉ đồng lợi nhuận trước thuế để tái cơ cấu nợ cho khách hàng ảnh hưởng dịch.

Đơn cử mới đây, đơn vị nghiên cứu SSI Research vừa hạ dự báo lợi nhuận của năm 2020 và 2021 với ngân hàng Vietcombank. Theo đó, lợi nhuận năm nay dự kiến giảm 13,2%, so với con số giảm 4,2% trước đó. Cụ thể, lợi nhuận trước thuế dự kiến đạt 20.600 tỉ đồng trong năm 2020, trước đó là 22.160 tỉ đồng.

Nguyên nhân hạ dự báo là do làn sóng COVID-19 lần thứ hai xuất hiện sớm hơn dự kiến, khiến chất lượng tài sản của ngân hàng tiếp tục chịu ảnh hưởng tiêu cực bởi đại dịch.

Bên cạnh đó, SSI dự báo 4 ngân hàng trong khối quốc doanh gồm Vietcombank, VietinBank, Agrbank và BIDV, sẽ phải tăng cường trích lập dự phòng cho vay. Cụ thể, trích lập dự phòng cho vay trong nửa cuối năm 2020 sẽ tăng gấp đôi so với cùng kỳ, khiến lợi nhuận trong 6 tháng cuối năm ước đạt hơn 9.000 tỉ đồng, giảm 23% so với cùng kỳ.

Số liệu tổng hợp của Fiin Group tại 12/18 ngân hàng niêm yết cho thấy, xu hướng giảm lợi nhuận diễn ra phổ biến. Dự kiến lợi nhuận sau thuế của các ngân hàng này sẽ giảm khoảng 11,9% trong năm 2020.

Nhóm phân tích của Fiin Group cho biết, việc ngân hàng đặt chỉ tiêu lợi nhuận thấp là do tác động của dịch bệnh và định hướng chính sách của Ngân hàng Nhà nước về việc chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp.