Thay đổi nhưng vẫn còn điểm nghẽn

Trở lại đường đua du lịch sau dịch COVID-19, hàng loạt quốc gia đã chủ động tạo đòn bẩy từ chính sách thị thực (visa) như kéo dài thời gian lưu trú, chính sách e-visa, visa nhập cảnh nhiều lần... để tạo ra lợi thế cạnh tranh điểm đến và thu hút khách quốc tế đến với địa phương. 

Theo nhà báo Nguyễn Ngọc Toàn - Tổng Biên tập Báo Thanh Niên, du khách quốc tế đóng vai trò quan trọng trong cơ cấu tổng doanh thu của ngành du lịch, mang lại nguồn thu lớn cho đất nước, tạo công ăn việc làm, nâng cao trình độ văn hóa, dân trí, giúp ổn định tình hình kinh tế - xã hội. 

"Hút khách quốc tế là cứu cánh trong việc thúc đẩy du lịch phục hồi, tăng trưởng, trở thành một trong những ngành then chốt trong nền kinh tế" - nhà báo Nguyễn Ngọc Toàn khẳng định tại hội thảo "Mở visa, phục hồi du lịch" do Báo Thanh Niên tổ chức tại TPHCM vào ngày 10.3. 

Có 3 nguyên nhân chính liên quan đến tỉ lệ phục hồi du lịch của Việt Nam thấp nhất so với các nước trong khu vực Đông Nam Á dù Việt Nam là một trong những quốc gia đầu tiên trong khu vực mở cửa trở lại sau đại dịch COVID-19.

Cụ thể, Trung Quốc - quốc gia có lượng khách quốc tế tới Việt Nam nhiều nhất chưa mở cửa vì chính sách COVID-19. Ảnh hưởng của bất ổn địa chính trị với xung đột của Nga - Ukraine khiến khách du lịch từ Nga, một nguồn khách truyền thống và quan trọng của Việt Nam bị ảnh hưởng.

Đặc biệt, chính sách visa du lịch còn cứng nhắc, chưa có nhiều thay đổi để thích ứng với tình hình mới, gây trở ngại cho khách du lịch quốc tế.

"2 lý do đầu tiên đến từ khách quan, bất khả kháng nhưng lý do thứ 3 về chính sách visa, hoàn toàn có thể khắc phục được ngay. Thực tế, nhiều nước trong khu vực và trên thế giới cũng đã chứng minh chính sách visa thông thoáng, cởi mở, thuận lợi là giải pháp hiệu quả để thu hút khách quốc tế" - nhà báo Nguyễn Ngọc Toàn đánh giá.

Dưới góc độ doanh nghiệp lữ hành và hãng hàng không, ông Trần Quốc Kỳ - Chủ tịch HĐQT Vietravel Corporation nhận định Việt Nam tuyên bố mở cửa hoàn toàn du lịch từ 15.3.2022. Tuy nhiên, đến nay, thị trường khách quốc tế đến Việt Nam vẫn ì ạch.

Nút thắt lớn nhất của ngành du lịch hiện nay là chính sách visa, trong khi các nước "mở toang" thì chính sách visa Việt Nam như cánh cửa "mở hé". Có nghĩa là, visa là yếu tố đầu tiên để hút khách quốc tế đến. So với các nước trong khu vực, điều kiện cấp visa của Việt Nam không khó nhưng thủ tục xin cấp mất nhiều thời gian.

Tăng chi tiêu, đẩy mạnh du lịch mua sắm và sức khỏe

Ông Johnathan Hạnh Nguyễn - Chủ tịch Hội đồng thành viên Tập đoàn Liên Thái Bình Dương IPPG dẫn chứng số liệu thống kê từ World Data lịch sử khách quốc tế đến các nước trong khu vực Đông Nam Á (từ năm 2008 đến năm 2019) và nhận định Việt Nam có nhiều tiềm năng tăng trưởng về số lượng nhưng về chất lượng và dịch vụ cần được xem xét một cách nghiêm túc.

Bên cạnh vấn đề về visa, Việt Nam còn hạn chế du lịch sức khỏe và du lịch mua sắm - giải trí. Trong khi đó, đây là xu hướng mới về du lịch và có tiềm năng lớn. Đây cũng chính là nút thắt cho việc tăng chi tiêu du khách. 

Để thu hút khách hiệu quả, ông Johnathan Hạnh Nguyễn đề xuất mở rộng thêm các quốc gia đưa vào danh sách miễn thị thực, tăng thời gian miễn thị thực cho du khách điển hình các nước châu Âu; nâng cao năng lực hạ tầng vận chuyển.

Đồng thời, phát triển mô hình du lịch sức khỏe, các tổ hợp mua sắm, vui chơi, giải trí; nâng cao trải nghiệm của du khách thông qua các ứng dụng công nghệ, các công trình công cộng.