Đại lí quảng cáo đóng thuế nhà thầu

Trên thực tế, việc mua quảng cáo của Google và Facebook của các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp tại Việt Nam thường chia thành 2 kênh.

Kênh thứ nhất là mua qua các doanh nghiệp là đại lí quảng cáo của Google và Facebook tại Việt Nam. Trong trường hợp này, bên mua quảng cáo có thể có được hóa đơn giá trị gia tăng, từ bộ hợp đồng và hóa đơn, có thể làm thủ tục khấu trừ thuế với cơ quan thuế.

Ngoài ra, phía đại lí quảng cáo cũng phải thay phía nhà cung cấp dịch vụ quảng cáo trực tuyến xuyên biên giới là Google và Facebook đóng khoản thuế nhà thầu (khoảng 10% doanh thu, được hiểu là gồm thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế giá trị gia tăng).

Kênh thứ hai là khách hàng mua quảng cáo trực tiếp từ Google và Facebook mà không qua trung gian đại lí quảng cáo. Trong trường hợp này, khách hàng thanh toán qua thẻ tín dụng. Cơ quan thuế khó nắm bắt được những giao dịch này nên cũng khó truy thu thuế.

Theo một thông tin nêu trong Dự thảo tờ trình Thủ tướng Chính phủ về việc sửa đổi, bổ sung một số điều tại Nghị định số 181/2013/NĐ-CP ngày 14.11.2013 của Chính phủ quy định chi tiết Luật Quảng cáo, Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, lượng hợp đồng mua quảng cáo trực tiếp từ Google và Facebook của các khách hàng tại Việt Nam chiếm khoảng 55% đối với trường hợp Google và chiếm đến 70% đối với trường hợp Facebook, còn lại là mua qua kênh đại lí.

Như vậy, chỉ có khoảng 45% hợp đồng quảng cáo trên Google và 30% hợp đồng quảng cáo trên Facebook thông qua các đại lí là có thực hiện nghĩa vụ thuế nhà thầu.

Thất thoát thuế từ hơn 50 - 70%

Thế nhưng, theo cơ quan thuế, căn cứ các Điều 1, Điều 4, Điều 6, Điều 20 tại Thông tư số 103/2014/TT-BTC ngày 6.8.2014 được Bộ Tài chính ban hành hướng dẫn thực hiện nghĩa vụ thuế áp dụng đối với tổ chức, cá nhân nước ngoài kinh doanh tại Việt Nam hoặc có thu nhập tại Việt Nam, trường hợp Google và Facebook là đối tượng phải nộp thuế nhà thầu.

Tuy nhiên, như đề cập ở trên, khoảng 55% số hợp đồng khách hàng kí trực tiếp với Google và 70% kí trực tiếp với Facebook, không được hai nền tảng này đóng loại thuế nhà thầu cho cơ quan thuế Việt Nam.

Đơn cử năm 2018, doanh thu quảng cáo trực tuyến tại Việt Nam ước đạt 550 triệu USD, trong đó Facebook chiếm 235 triệu USD và Google chiếm khoảng 152 triệu USD. Chỉ cần tạm tính 70% của khoản doanh thu 235 triệu USD của Facebook và 55% của khoản doanh thu 152 triệu USD của Google không nộp 10% thuế nhà thầu cũng có thể thấy được là khoản thuế bị thất thu lên đến hàng chục triệu USD.

Chuyên gia bảo mật Võ Đỗ Thắng từng cho biết ông thường xuyên mua quảng cáo trực tiếp từ hai nền tảng Google và Facebook và thanh toán qua thẻ tín dụng. Theo ông Thắng, việc mua trực tiếp rất phổ biến, đặc biệt là đối tượng khách hàng cá nhân, doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh, kinh doanh online...

Một phương án từng được đề xuất là chặn các khoản thanh toán qua thẻ tín dụng cho Google và Facebook. Tuy nhiên, phương án này cũng có sự bất cập nhất định. Thứ nhất là mỗi ngày có rất nhiều giao dịch và khoản thanh toán cho Google và Facebook từ Việt Nam, bài toán sàng lọc và chặn dòng tiền như thế nào không đơn giản, thậm chí có thể làm chậm các giao dịch gây ảnh hưởng tới việc kinh doanh của doanh nghiệp. Thứ hai, việc chặn phải diễn ra nhanh và khẩn trương để tránh trường hợp khoản tiền đã về tài khoản của Google và Facebook.