Thủ phủ tôm hùm lao đao
Khu vực vịnh Vân Phong nhiều tháng nay luôn trong tình trạng vắng vẻ, ế ẩm bởi rất hiếm các hoạt động mua bán tôm hùm bông.
Theo Phòng Kinh tế huyện Vạn Ninh, từ nay đến cuối năm, toàn huyện có khoảng 400 tấn tôm thương phẩm (0,7-1kg/con) cần tiêu thụ. Tuy nhiên, phần lớn trong số này hiện đều chưa có đầu ra. Nhất là khi thị trường tiêu thụ chính là Trung Quốc đã ngừng nhập tôm hùm bông với lý do sửa đổi luật bảo vệ động vật hoang dã, trong đó có cấm buôn bán tôm hùm bông thiên nhiên.
Anh Lê Thái Bảo (thị trấn Vạn Giã, huyện Vạn Ninh) nuôi đến 8 nghìn con tôm hùm bông. Dù tôm đã đến kỳ xuất bán nhưng thương lái không thu mua. Trong khi đó, mỗi ngày, anh Bảo phải bỏ ra từ 5-7 triệu đồng để mua thức ăn cho những lồng tôm hùm bông.
Tương tự, anh Nguyễn Ngọc Sang (xã Vạn Thạnh, huyện Vạn Ninh) cho biết, anh hiện có 100 lồng nuôi với 7.000 con tôm hùm bông đang thời kỳ thu hoạch cũng chưa bán được.
Theo người nuôi tôm hùm trên vịnh Vân Phong, trước đây tôm hùm bông có giá lên đến hơn 2,5 triệu đồng/kg thì nay, giá xuống dưới 1 triệu đồng/kg. Dù giá tôm rớt thê thảm nhưng vẫn không có người đến mua.
Bà Nguyễn Thị Lan Anh - Chủ doanh nghiệp thu mua tôm hùm thông tin, phía Trung Quốc đòi hỏi giấy tờ, thứ nhất là giấy tờ tôm nhân tạo nhưng lại không nói là giấy tờ đó ai cung cấp, làm cho doanh nghiệp Việt Nam trở tay không kịp.
“Doanh nghiệp chúng tôi rất mong cơ quan quản lý Nhà nước cùng ngồi lại với nhau để nhận diện khó khăn từ xuất khẩu tôm hùm” - bà Nguyễn Thị Lan Anh nói.
Cần sớm có hướng dẫn gỡ vướng quy định mới
Nhiều năm qua, việc mua bán tôm hùm của người dân đều diễn ra theo đường tiểu ngạch. Ít có đơn hàng xuất khẩu chính ngạch qua Trung Quốc. Thực tế, dù người nuôi muốn bán tôm hùm theo đường chính ngạch là rất khó. Bởi người nuôi tôm hùm chỉ biết nuôi. Các doanh nghiệp xuất khẩu cũng không đủ khả năng đứng ra tổ chức cho nông dân thực hiện…
Hiện tỉnh Khánh Hòa đã lập một số vùng quy hoạch nuôi tôm như tại TP Cam Ranh có 230ha. Tuy nhiên con số này là quá nhỏ so với việc người dân nuôi tự phát trong nhiều năm qua.
Để giải quyết vấn đề này, hiện Viện nghiên cứu và nuôi trồng thuỷ sản III đã có đề án hỗ trợ sinh kế cho người dân nuôi lồng bè gần biển, chuyển đổi nghề, bố trí việc làm cho người dân.
Vào cuối tháng 11 mới đây, trong hội nghị tại tỉnh Khánh Hòa, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến yêu cầu Cục Thủy sản tham mưu các giải pháp phù hợp với yêu cầu của thị trường, nhất là tôm hùm. Trước những khó khăn cho thị trường tôm hùm, ông Tiến đề nghị các cục liên quan hướng dẫn tổ chức, cá nhân xác nhận đăng ký nuôi lồng bè; cấp phép nuôi trồng thủy sản trên biển; xác nhận nguồn gốc loài thủy sản nguy cấp, quý hiếm từ nuôi trồng đối với tôm hùm bông nuôi.