Sáng 14.2, đúng ngày lễ Tình nhân, và là 29 Tết Nguyên đán, dạo quanh một vòng phố phường Nghệ An, Hà Tĩnh, chúng tôi nhận thấy thị trường hoa, cây cảnh vẫn im ắng. Hàng tồn còn rất nhiều, trong khi người mua thưa thớt.
Chị Mai, người bán hoa ở thị xã Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh), sốt ruột ngồi bên dãy dài quất cảnh, chậu cảnh ế khách. “Năm ngoái nghe nói hàng quất cháy hàng, nên năm nay em đầu tư hàng trăm triệu lên Hưng Yên mua quất về bán, nhưng ế ẩm lắm. Nếu ngày mai nữa, bán không hết hàng, thì em lỗ nặng”, chị than thở.
Chỉ vào một cây quất khá lớn, quả đẹp, chị cho biết giá khoảng 500-600 nghìn đồng. Thấy chúng tôi nói rẻ, chị giải thích: “Thì giờ này em cũng phải bán thôi, chỉ mong lời được chút đỉnh, thậm chí lỗ cũng phải bán”. Vì tiền đã trả cho nhà vườn, cây không thể trả lại, cũng không thể mang về nhà trồng.
Buôn hàng hoa, coi như đánh bạc. Nhiều người thua lỗ, trắng tay, khóc ròng sau thương vụ hoa Tết.
“Nhu cầu thị trường, khi lên khi xuống, chúng tôi không dự đoán được. Chỉ cảm thấy loại hoa, cây cảnh nào năm trước tiêu thụ khá, thì năm sau người buôn mua về để bán. Ai bán được thì còn có chút tiền tiêu, không thì chấp nhận thua lỗ” - anh Hùng, một người buôn hoa ở Tp Vinh (Nghệ An), cho hay.
Những năm trước đây, vào dịp chiều, tối 30 Tết, nhiều người bán hoa, cây cảnh nghẹn ngào nhìn khối lượng hàng tồn lớn. Bán tống bán tháo, chấp nhận lỗ nhưng cũng chỉ thanh lý được một ít. Có người cắn răng phá hủy hoa trước khi về nhà.
Đã có một số cá nhân, doanh nghiệp đứng ra kêu gọi “giải cứu” hoa Tết. Từng có doanh nghiệp bỏ ra hàng trăm triệu đồng mua hoa ế giúp cho người bán về trang trí công ty. Tuy nhiên, việc giải cứu hoa tết thường mang lại hiệu quả không cao. Vì tại thời điểm cận kề Tết, cơ quan, đơn vị đã nghỉ, các gia đình ai cũng tập trung cho việc đón giao thừa, chúc Tết, hái lộc đầu xuân… Nhiều người không còn bận tâm đến những người bán hoa, những vất vả và lo âu của họ.
Tình trạng hoa tết ế ẩm năm này qua năm khác là điều không hay, gây thiệt hại lớn về kinh tế. Thiết nghĩ, cần có sự nghiên cứu, khảo sát thị trường, nhu cầu hoa, cây cảnh dịp tết để khuyến cáo cho người buôn bán.
Mặt khác, cần có những giải pháp liên kết, liên thông giữa sản xuất và thị trường hoa, cây cảnh, để người bán không rơi vào cảnh “đánh bạc” với thị trường. Ví dụ, người bán có thể đặt cọc một phần, và thanh toán sau khi bán hàng xong; lượng hàng tồn như quất, đào, mai... có thể thu hồi để trồng lại, chờ vụ kinh doanh năm sau.