Thông tin từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN) ngày 17.7 cho hay, theo Thông tư 07 vừa được Phó Thống đốc Đoàn Thái Sơn ký ban hành, từ đầu năm 2020, tổng mức dư nợ cấp tín dụng (bao gồm cả tín dụng đầu tư của Nhà nước) tính trên vốn tự có của VDB sẽ không được vượt quá 15% đối với một khách hàng, không được vượt quá 25% đối với một khách hàng và người có liên quan, trừ trường hợp các dự án đặc biệt do Thủ tướng Chính phủ quyết định.

VDB cũng phải đảm bảo các quy định về tỉ lệ dự trữ thanh khoản, được tính bằng tỉ lệ phần trăm của tài sản có tính thanh khoản cao so với tổng nguồn vốn. 

Theo đó, cho đến cuối năm 2020, VDB phải duy trì tỉ lệ dự trữ thanh khoản tối thiểu là 0,6%; kể từ ngày 1.1.2021 đến hết ngày 31.12.2022 là 1%; kể từ ngày 1.1.2023 đến hết ngày 31.12.2024 là 1,5% và từ ngày 1.1.2025 trở đi là 2%.

Giải thích về lộ trình này, NHNN cho hay nếu áp dụng ngay theo mức của các ngân hàng thương mại (NHTM), VDB sẽ khó có thể tuân thủ bởi tài sản có tính thanh khoản cao của VDB ít, chủ yếu là tiền mặt, vàng; tiền gửi tại NHNN và tiền gửi không kỳ hạn tại các ngân hàng. Hơn nữa VDB cũng không có giấy tờ có giá sử dụng trong các giao dịch của NHNN.

Đáng chú ý, VDB cũng phải tuân thủ quy định về tỉ lệ dư nợ cho vay so với tổng vốn huy động. Cụ thể, VDB được duy trì tỉ lệ tối đa dư nợ cho vay so với tổng vốn huy động ở mức 100% cho tới hết năm 2020. Bắt đầu từ ngày 1.1.2021, VDB chỉ được cho vay tối đa 95% tổng nguồn vốn huy động. 

Việc yêu cầu VDB phải tuân thủ các quy định về giới hạn, tỉ lệ bảo đảm an toàn như đang áp dụng với các NHTM gây nhiều bất ngờ bởi VDB là ngân hàng chính sách, thực hiện các chương trình và chính sách phát triển kinh tế của Chính phủ.

Tuy nhiên, theo giải thích của NHNN, trong hoạt động của VDB vẫn tiềm ẩn những rủi ro tương tự như các NHTM khác.

Hơn nữa đặc thù hoạt động của VDB là thời hạn cho vay các dự án dài (bình quân 10 năm), trong khi đó nguồn vốn dùng để cho vay chủ yếu là nguồn trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh với thời hạn huy động bình quân là 5 năm, dẫn đến rủi ro thanh khoản cho VDB trong trường hợp thị trường khó khăn, ngân hàng không huy động kịp thời để trả nợ huy động các khoản đến hạn.

Do đó, theo khẳng định của NHNN, việc quy định, áp dụng các chỉ tiêu an toàn vốn, an toàn trong hoạt động đối với VDB là cần thiết nhằm đảm bảo ngân hàng này hoạt động an toàn, hiệu quả, bảo toàn nguồn vốn của Nhà nước.

Trước những lo ngại về việc VDB có thể không đảm bảo các tỉ lệ an toàn theo quy định vào thời điểm Thông tư 07 có hiệu lực thi hành, NHNN cho hay, VDB sẽ phải xây dựng và triển khai thực hiện phương án xử lý và gửi Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng (NHNN) và Bộ Tài chính để báo cáo.