Nhiều chuyên gia khẳng định, quan niệm cúng Thần Tài xuất phát từ văn hoá Trung Hoa. Tuy nhiên, ở Trung Quốc tuyệt nhiên không có việc người dân đổ xô đi mua vàng cầu may ngày Thần Tài.
Trong văn hóa Trung Quốc, Thần Tài là vị thần cai quản nguồn tiền của, việc làm ăn. Do đó, nhiều người, nhất là những người làm kinh doanh, rất coi trọng ngày sinh của vị thần này.
Theo kênh CNTV của Trung Quốc, với người dân nước này, mùng 5 Tết hằng năm được xem là ngày sinh nhật của Thần Tài.
Vào ngày này, người dân sẽ dậy sớm dọn dẹp nhà cửa và đốt pháo hoa để xua đi những gì tồi tàn, nghênh đón Thần Tài. Sau đó, người dân đến những nơi rước Thần Tài để đốt nhang, cúng bái, cầu bình an, công việc thuận lợi.
Những vùng miền tại Trung Quốc cũng có những tập tục khác nhau vào ngày này. Người miền Bắc thường ăn sủi cảo, còn người miền Nam ăn đậu phụ, hy vọng năm mới gia đình hạnh phúc, làm ăn phát đạt.
Đối với những người kinh doanh, mùng 5 Tết họ thường tổ chức khai trương, phát lì xì cho nhân viên.
Họ cũng đặt một mâm gồm trái cây, hoa, kẹo, trà, đèn cầy và động vật nguyên con (như vịt quay, heo quay), hải sản (tôm, cua) ngay giữa lối vào cửa hàng. Người ta cũng đặt bao lì xì đỏ có tiền bên trong vào tượng thần tài để lấy may.
Những năm gần đây, tại Việt Nam cũng xuất hiện ngày Thần Tài, nhưng là vào mùng 10 tháng Giêng âm lịch.
Vào ngày này, nhiều người dậy từ 3h sáng đi xếp hàng để chờ mua vàng. Trong khi đó chưa có tài liệu, sử sách nào ghi chép, hay khẳng định mua vàng ngày Thần Tài sẽ mang lại may mắn.
Vì tâm lý đổ xô đi mua vàng, trong ngày vía Thần Tài ở Việt Nam đã xảy ra một nghịch lý: Chỉ ngay sau khi nhiều khách hàng mua vàng buổi sáng thì tới cuối giờ chiều mỗi lượng vàng đã bị lỗ tới hàng triệu. Ngoài ra, nhiều người còn mua phải vàng rởm, chất lượng không tương ứng với số tiền bỏ ra.
Trong khi đó, ngày này lại được coi là dịp ăn nên làm ra của các doanh nghiệp kinh doanh vàng, bạc. Theo tiết lộ của đại diện một thương hiệu, ngày Thần Tài có thể mang lại doanh số bằng cả quý bán hàng của các công ty vàng bạc. Vì vậy, họ đã chuẩn bị các sản phẩm săn khách ngày Thần Tài từ nửa năm trước, nhưng cung vẫn không đủ cầu.