Bật tăng 1,8-1,9% chỉ sau ít ngày

Tìm hiểu của Lao Động trong các ngày cuối tháng 6.2023 cho thấy, mặt bằng lãi suất tiết kiệm tại các ngân hàng tiếp tục duy trì xu hướng hạ nhiệt và mức lãi suất 8%/năm gần như biến mất trên thị trường.

Tại cuộc họp báo thông tin kết quả hoạt động ngân hàng 6 tháng đầu năm 2023 cách đây ít ngày, Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú cho biết, lãi suất tiền gửi và cho vay mới đang tiếp tục có xu hướng giảm dần.

Đáng chú ý, lãi suất tiền gửi bình quân của các ngân hàng thương mại ở mức khoảng 5,8%/năm (giảm 0,7% so với cuối năm 2022); lãi suất cho vay bình quân VND ở mức khoảng 8,9%/năm (giảm 1,0%/năm so với cuối năm 2022).

Tuy nhiên trong ít ngày quá, biểu lãi suất huy động tại một số ngân hàng có xu hướng được điều chỉnh tăng mạnh hoặc tiếp tục được duy trì ở mức cao đối với một số kì hạn dài trên 12 tháng. Đáng chú ý, một ngân hàng thương mại có trụ sở chính tại phường Láng Hạ (Đống Đa, Hà Nội) trong ít ngày cuối tháng 6.2023 liên tiếp có tới 2 lần điều chỉnh lãi suất huy động.

Theo đó trong lần điều chỉnh mới nhất đang có hiệu lực, lãi suất huy động tại ngân hàng này đồng loạt tăng từ thấp nhất 0,1% đến cao nhất 1,9%/năm ở nhiều kì hạn. Gây nhiều chú ý là mức tăng cao nhất 1,8-1,9%/năm xuất hiện tại kì hạn 24 tháng khi bất ngờ tăng sốc từ 6,2%/năm lên lần lượt 8,0% và 8,1%/năm. Các mức tăng lãi suất và biểu lãi suất mới được ngân hàng nói trên áp dụng cho khách cá nhân với số tiền gửi từ 10 tỉ đồng đến dưới 50 tỉ đồng và từ 50 tỉ đồng trở lên.

Tuy nhiên theo biểu lãi suất mới nhất cập nhật đến ngày 2.7, Ngân hàng Liên doanh Việt - Nga (VRB) mới đang là ngân hàng cùng lúc áp dụng mức lãi suất cao nhất trên 8%/năm cho nhiều kì hạn khác nhau.

Cân bằng nguồn tiền gửi

Thực tế ngay trong tháng 5.2023, mức lãi suất huy động bình quân cao nhất ở các kì hạn dài trên thị trường theo ghi nhận của NHNN chỉ ở mức 8,4%/năm. Báo cáo diễn biến lãi suất của ngân hàng với khách hàng trong tháng 5.2023 vừa được NHNN công bố cho thấy, lãi suất tiền gửi bình quân bằng VND giảm xuống còn 6,9-8,2%/năm đối với tiền gửi có kì hạn từ trên 12 tháng đến 24 tháng và 7,0 - 8,4%/năm đối với kì hạn trên 24 tháng.

Tuy nhiên một số tổ chức đầu tư nhìn nhận, việc các ngân hàng tăng lãi suất trở lại và duy trì mức lãi suất cao với các kì hạn dài là diễn biến bình thường và phản ánh nhu cầu vốn dài hạn của một số ngân hàng đang tạm thời gia tăng mạnh. Bởi thực tế theo quy định tại Thông tư 22/2019/TT-NHNN quy định các giới hạn và tỉ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động của ngân hàng, các ngân hàng hiện nay chỉ được dùng 34% vốn ngắn hạn để cho vay trung dài hạn.

Trong trường hợp hết "room" vốn ngắn hạn, các ngân hàng sẽ buộc phải gia tăng nguồn vốn trung dài hạn để cân bằng nguồn vốn huy động và tiếp tục phục vụ cho vay.

Khi NHNN giảm trần tỉ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn từ 37% xuống 34%, các chuyên gia phân tích của Công ty Chứng khoán Agribank (Agriseco) nhìn nhận rằng việc này có thể sẽ khiến chi phí vốn của các ngân hàng gia tăng, gây áp lực lên biên lãi ròng (NIM), do ngân hàng phải huy động vốn trung, dài hạn để cho vay đúng theo kì hạn.