Theo số liệu vừa được Tổng cục Hải quan công bố, nửa đầu tháng 1.2022, kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 27,55 tỉ USD, trong đó, xuất khẩu đạt 12,96 tỉ USD, giảm mạnh gần 18% so với nửa cuối tháng 12.2021. Ở chiều ngược lại, kim ngạch nhập khẩu đạt 14,6 tỉ USD. Như vậy, trong 2 tuần đầu năm 2022, Việt Nam đã nhập siêu 1,64 tỉ USD.
Câu hỏi đặt ra là, trong nửa đầu tháng 1.2022, con số nhập siêu 1,64 tỉ USD có đáng lo ngại, một số chuyên gia kinh tế cho rằng, số liệu xuất nhập khẩu trong giai đoạn ngắn 15 ngày, lại rơi đúng vào thời điểm 2 tuần đầu tiên của năm mới, sẽ không phản ánh đúng bản chất nguy cơ thâm hụt thương mại. Bởi, đây là thời điểm trùng với dịp nghỉ Noel và năm mới của các nước Mỹ, châu Âu… người dân và các doanh nghiệp nghỉ lễ, nên các hoạt động thương mại cũng giảm sút mạnh.
Do đó, xuất khẩu 2 tuần đầu tháng 1.2022 đạt 12,96 tỉ USD, giảm mạnh gần 18% so với nửa cuối tháng 12.2021 là do thời điểm trước đó hoạt động nhập khẩu của các doanh nghiệp có xu hướng tăng mạnh dịp cuối năm để hoàn thành các chỉ tiêu tương mại, sau đó giảm ở tháng 1.2022 bởi các nguyên nhân như đã nói ở trên.
Có thể căn cứ tình hình xuất nhập khẩu năm 2021 trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 để thấy rõ: Trong năm 2021, suốt 9 tháng Việt Nam liên tục nhập siêu, thặng dư thương mại chỉ trở lại ở quý cuối cùng của năm 2021. Do đó, nhập siêu 1,64 tỉ USD trong 2 tuần đầu tháng 1.2022 chưa phải là điều đáng lo ngại.
Một vấn đề cần lưu ý là, phải phân tích các nhóm hàng gây nên nguyên nhân nhập siêu, nếu thuộc nhóm hàng nguyên liệu sản xuất, thì phải mừng thay cho lo lắng, bởi các doanh nghiệp đã đẩy mạnh nhập khẩu nguyên liệu phục vụ sản xuất, xuất khẩu ở giai đoạn tiếp theo.
Theo Tổng cục Hải quan, trong 15 ngày đầu tháng 1 năm 2022, có 4 nhóm hàng xuất khẩu đạt kim ngạch từ 1 tỉ USD trở lên gồm: Điện thoại và linh kiện với 1,85 tỉ USD; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện với 1,58 tỉ USD; dệt may với 1,44 tỉ USD; máy móc, thiết bị với gần 1,4 tỉ USD.
Với kim ngạch nhập khẩu đạt 14,6 tỉ USD, giảm gần 6% so với nửa cuối tháng 12.2021, ở chiều này, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; máy móc, thiết bị là những nhóm hàng nhập khẩu với tổng giá trị kim ngạch cao trong nửa đầu tháng 1.2022.