Nhiều nguồn tin tiết lộ với Kyodo News rằng, quyết định chấm dứt lãi suất âm có thể sẽ được đưa ra tại ngày cuối cuộc họp của Hội đồng Chính sách của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản vào ngày 19.3.
Nếu Hội đồng Chính sách của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản quyết định bỏ lãi suất âm và có đợt tăng lãi suất đầu tiên sau 17 năm, đây sẽ là thay đổi lớn trong chính sách nới lỏng tiền tệ ở Nhật Bản để chấm dứt tình trạng giảm phát.
Thị trường tài chính vốn đang kỳ vọng Ngân hàng Trung ương Nhật Bản sẽ chấm dứt chính sách lãi suất âm vào tháng 3 hoặc tháng 4 sau khi xem xét kết quả của các cuộc đàm phán tiền lương mùa xuân hàng năm giữa các công đoàn và quản lý.
Ngày 15.3, Liên đoàn Công đoàn Nhật Bản (Rengo) thông báo, cuộc đàm phán tiền lương trong năm nay dẫn đến mức tăng trung bình 5,28%, đánh đấu mức tăng lương cao nhất trong 33 năm.
Mức tăng lương do các công ty lớn của Nhật Bản đưa ra củng cố niềm tin cho các nhà hoạch định chính sách rằng, chu kỳ tăng lương, tăng giá hợp lý đang bắt đầu - những yếu tố quan trọng để đạt mục tiêu lạm phát 2% mà Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đưa ra.
Ngân hàng Trung ương Nhật Bản áp dụng chính sách lãi suất âm 0,1% với một số quỹ mà các ngân hàng thương mại gửi tại ngân hàng trung ương từ năm 2016, với hy vọng thúc đẩy hoạt động cho vay với các công ty và nhà đầu tư. Chính sách lãi suất âm được thiết kế nhằm làm giảm sức hấp dẫn của việc giữ tiền tại Ngân hàng Trung ương Nhật Bản.
Để giảm chi phí đi vay và kích thích nền kinh tế, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản cũng giới hạn lãi suất chuẩn với trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm. Theo biện pháp kiểm soát đường cong lợi suất, lợi suất kỳ hạn 10 năm được hướng dẫn về khoảng 0%.
Tuy nhiên, trong những tháng gần đây, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đã nới lỏng kiểm soát, cho phép lãi suất tăng trên 1,0% trong bối cảnh Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED), Ngân hàng Trung ương châu Âu và các ngân hàng khác triển khai biện pháp siết chặt tiền tệ nhằm kiềm chế lạm phát.
Kyodo News chỉ ra, khi chấm dứt chính sách lãi suất âm, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản dự kiến hướng lãi suất ở mức từ 0% đến 0,1%. Lãi suất đi vay và cho vay liên ngân hàng hiện nằm trong khoảng từ âm 0,1% đến 0%.
Hội đồng Chính sách của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản gồm 9 thành viên cũng dự kiến dỡ bỏ chương trình trần lợi suất, dù ngân hàng này có khả năng tiếp tục mua trái phiếu để ngăn chặn lãi suất dài hạn tăng vọt gây bất lợi cho các doanh nghiệp và hộ gia đình. Theo các nguồn tin, việc mua các quỹ đầu tư ETF (Exchange Traded Fund) cũng dự kiến kết thúc.
Kyodo News cho hay, ngoài chấm dứt lãi suất âm, mối quan tâm khác của công chúng về cuộc họp của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản là triển vọng chính sách do ngân hàng đưa ra. Lạm phát toàn phần cao hơn mục tiêu của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản trong gần 2 năm.
Chính sách hiện tại của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản là duy trì khuôn khổ nới lỏng tiền tệ và tiếp tục mở rộng cơ sở tiền tệ cho đến khi lạm phát tiêu dùng lõi ổn định ở mức trên 2%. Ngân hàng cũng đã cam kết không trì hoãn thực hiện các bước nới lỏng hơn nữa nếu cần.
Các nhà phân tích chỉ ra, bất kỳ sự thay đổi nào trong triển vọng của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản có thể sẽ tác động mạnh mẽ đến thị trường tiền tệ bởi đồng Yên yếu, đặc biệt là khi so với đồng USD, phản ánh đường hướng chính sách tiền tệ khác nhau của Nhật Bản và Mỹ.
FED dự kiến tổ chức một cuộc họp kéo dài 2 ngày từ 19.3 và thị trường tài chính cũng kỳ vọng FED sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất vào cuối năm nay.