Theo nông dân trồng mía tại thị xã Ninh Hòa, vùng mía trọng điểm tỉnh Khánh Hòa, hiện giá mía nguyên liệu được các nhà máy đường trên địa bàn tỉnh thu mua dao động từ 920.000 - 950.000 đồng/tấn (10 CCS).
Đây là mức giá được đánh giá cao so với những năm gần đây, song nông dân thu hoạch cũng không phấn khởi như thời cây mía ăn nên làm ra.
Ông Võ Ngọc Phi Vũ, Chủ tịch UBND xã Ninh Tân cho biết, địa phương rất trăn trở không biết định hướng, khuyến khích cho nông dân chuyển mía sang trồng cây gì cho phù hợp?.
Thực tế, hiện nông dân ở Ninh Tân đã chủ động chuyển đổi một ít diện tích mía sang trồng cây ăn quả như mít, xoài… đối với những vùng chủ động nước tưới. Ngược lại, những vùng đất đồi, không chủ động nước tưới, nông dân chuyển mía sang trồng keo, nhưng diện tích chuyển đổi các cây trồng trên cũng không nhiều. Do đó, hiện còn hàng trăm ha nông dân bỏ mía tạm thời bỏ đất trống, chưa biết trồng cây gì.
"Trồng cây ăn quả hiện chưa đánh giá được hiệu quả ra sao vì cây trong giai đoạn chăm sóc, kiến thiết. Còn cây keo thu nhập cũng không khá hơn cây mía là bao mà thời gian chờ được thu hoạch lại dài" - ông Vũ tâm sự.
Ông Phan Thanh Liêm, Phó Chủ tịch UBND TX Ninh Hòa thì cho rằng, những năm gần đây cây mía không còn mang lại hiệu quả kinh tế cho người dân. Điều này thể hiện khi diện tích mía trên địa bàn ngày càng giảm.
Cụ thể, niên vụ mía 2020 - 2021 toàn TX chỉ còn 6.200ha, trong khi trước đây khoảng 8.200ha. Đối với niên vụ này, ông Liêm đánh giá dự kiến năng suất, sản lượng mía cũng không cao, do hầu hết nông dân “bỏ mặc” không đầu tư chăm sóc cây mía.
Trước tình hình này, hiện TX Ninh Hòa đã có kế hoạch quy hoạch lại bản đồ thổ nhưỡng, nhằm mục đích chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp. Từ đó, TX sẽ đẩy mạnh xúc tiến kêu gọi nhà đầu tư thực hiện liên kết với các hợp tác xã để chuyển đổi diện tích mía kém hiệu quả hoặc bỏ trống sang trồng cây mới như thơm (dứa… phục vụ xuất khẩu trong và nước ngoài. Khi đó việc chuyển đổi cây trồng của người dân sẽ được hiệu quả và bền vững.
Được biết, niên vụ mía 2020 - 2021 toàn tỉnh Khánh Hòa có hơn 12.790ha, trong khi thời điển niên vụ 2016 - 2017 gần 20.000ha. Trước tình hình cây mía không còn hiệu quả, trong năm 2020, huyện Cam Lâm chuyển 45,7ha sang trồng xoài và cây ăn quả khác, TX Ninh Hòa chuyển 184ha sang xoài, bưởi, mít.
Hiện Chi cục Trồng trọt - BVTV Khánh Hòa đã tham mưu cho Sở NN-PTNT trình UBND tỉnh Khánh Hòa phê duyệt kế hoạch chuyễn đổi cây trồng giai đoan 2021 - 2025 để có cơ sở cho Sở xây dựng chính sách hỗ trợ nông dân thực hiện kế hoạch chuyển đổi và áp dụng NĐ 98, NĐ 57 về hỗ trợ sản xuất nông nghiệp.