Giới hạn nhà thầu để kiểm soát chất lượng  

Cục Quản lý đầu tư xây dựng (Bộ GTVT) cho hay, hiện tại 12 gói thầu đầu tiên thuộc 12 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 đã hoàn thành công tác thẩm định thiết kế, dự toán.

Dự kiến đến ngày 22.12 sẽ hoàn thành thẩm định, phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu, công tác ký kết hợp đồng gói thầu xây lắp đầu tiên sẽ được hoàn thành trước ngày 25.12. Dự án dự kiến khởi công xây dựng từ ngày 26.12. Đối với 13/25 gói thầu còn lại vẫn đang được tiếp tục thẩm định, phê duyệt thiết kế kỹ thuật, dự toán. Công tác thẩm định thiết kế, dự toán, lựa chọn nhà thầu.

Đại diện Ban QLDA Thăng Long (Bộ GTVT) cho rằng, hiện đơn vị đang chuẩn bị cho công tác đánh giá sơ bộ hồ sơ nhà thầu, hoàn thiện thủ tục khởi công các gói thầu đầu tiên là đoạn Bãi Vọt - Hàm Nghi và Hàm Nghi - Vũng Áng. Cũng theo đại diện Ban QLDA Thăng Long, sau khi phát hành thông tin khởi công hai gói thầu trên, tính đến ngày 25.11, Ban QLDA Thăng Long đã nhận được sự quan tâm của nhiều nhà thầu/liên danh nhà thầu.

Trên cơ sở hồ sơ năng lực nhà thầu gửi đến, Ban đang đánh giá sơ bộ, xét những nhà thầu đáp ứng năng lực để trao hồ sơ yêu cầu vào cuối tháng 11.2022 để nhà thầu làm hồ sơ đề xuất. Sau quá trình đánh giá, thương thảo, thẩm định, hai dự án thành phần dự kiến sẽ được khởi công từ ngày 25-31.12.2022. 

Theo ông Phùng Tuấn Sơn - Trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp, Ban QLDA Thăng Long, nhằm tránh trường hợp một nhà thầu tham gia quá nhiều dự án, không đảm bảo năng lực thi công, ảnh hưởng đến tiến độ dự án, Ban đã giới hạn số lượng nhà thầu tham gia tương ứng với quy mô gói thầu. Trong đó, đối với gói thầu quy mô lớn (trên 5.000 tỉ đồng) và có độ phức tạp cao không quá 5 nhà thầu tham gia. Gói thầu dưới 5.000 tỉ đồng không quá 3 nhà thầu tham gia.

Sẵn sàng khởi công 

Cùng với việc lựa chọn nhà thầu, điều kiện về mặt bằng khởi công các gói thầu cũng đã được đáp ứng. Cụ thể tại, dự án đoạn Bãi Vọt - Hàm Nghi, tính đến ngày 23.11 tỉnh Hà Tĩnh đã bàn giao được 81% diện tích mặt bằng dự án và 91% diện tích mặt bằng gói thầu 11-XL đoạn Hàm Nghi - Vũng Áng. Gói thầu XL1 thuộc dự án thành phần Quảng Ngãi - Hoài Nhơn cũng đang trong quá trình lựa chọn nhà thầu, đáp ứng điều kiện khởi công theo lộ trình.

Tuy nhiên, tại dự án thành phần do Ban QLDA 7 làm chủ đầu tư như gói thầu XL02 dự án Chí Thạnh - Vân Phong, đến ngày 23.11, tỉ lệ bàn giao mặt bằng của tỉnh Phú Yên vẫn bằng không (0). Hiện đơn vị đã báo cáo Bộ GTVT có ý kiến để địa phương sớm ban hành đơn giá đền bù để triển khai phương án bồi thường. Riêng gói thầu khởi công tại dự án Vân Phong - Nha Trang, hiện địa phương đã bàn giao cho chủ đầu tư hơn 10km và địa phương cam kết bàn giao đủ 70% diện tích mặt bằng khi dự án được khởi công.

Dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2, được thực hiện theo hình thức chỉ định thầu xây lắp được áp dụng. Việc chỉ định thầu không chỉ giúp rút ngắn thời gian lựa chọn nhà thầu, đáp ứng tiến độ gấp rút mà sẽ mang lại những thuận lợi nhất định cho nhà thầu, đặc biệt là những phát sinh trong khai thác mỏ vật liệu đất đắp.

Do đó, bài toán đặt ra với nhà thầu là vẫn “bỏ giá” sao cho không vượt giá trần được chủ đầu tư đưa ra và giảm giá 5% so với giá trị dự toán gói thầu xây lắp. Đây là thách thức tương đối lớn, đòi hỏi nhà thầu tham gia phải đảm bảo được sự chuyên nghiệp trong tổ chức thi công và huy động thiết bị có khấu hao phù hợp.

Khác với dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1, ở dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2, tư vấn, Ban QLDA đã thỏa thuận, đăng ký với địa phương các vị trí nguồn mỏ vật liệu đất cụ thể, các mỏ đều được khảo sát ở gần khu vực tuyến, tối ưu về cự ly. Theo kế hoạch lựa chọn nhà thầu dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 được Bộ GTVT phê duyệt, phần xây lắp các gói thầu vẫn được áp dụng loại hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh.

Trường hợp biến động giá vật liệu, việc bù giá sẽ thực hiện dựa trên chỉ số giá vật liệu do địa phương công bố. Nhiều ý kiến cho rằng đây là phương án khó khả thi bởi đơn giá điều chỉnh dựa trên hóa đơn nhà thầu thỏa thuận, mua bán với doanh nghiệp cung cấp vật tư, vật liệu. Trong khi đó cùng một khu vực/hạng mục thi công nhưng mỗi nhà thầu lại có thể mua đất đắp với giá chênh lệch khác nhau do đó việc điều chỉnh giá là thách thức rất lớn.