Giá lên, khách thoát du lịch “tù”

Theo Sở Du lịch tỉnh Quảng Ninh, sau một tháng quyết liệt chấn chỉnh thị trường du lịch khách đường bộ Trung Quốc, đến nay, giá tour từ cực rẻ đến “0 đồng” đã trở về mức giá có lãi tối thiểu, từ 770 - 950 NDT/tour 3 đêm, 4 ngày/khách (từ 2,6 - 3 triệu đồng). Đây là kết quả của việc tạm đóng cửa tất cả các điểm bán hàng “chỉ phục vụ khách Trung Quốc” - “bầu sữa” chính nuôi dưỡng hệ thống “tour 0 đồng”, với những chiêu trò trốn thuế, thao túng, phá nát thị trường du lịch - buộc các Cty lữ hành Việt Nam phải đấu tranh để các đối tác Trung Quốc giao khách với giá “sống được”. Và, với mức giá trên, lần đầu tiên sau rất nhiều năm, các HDV du lịch được trả công tác phí, thay vì sống dựa vào số tiền “chăn” và “lừa” khách.

“Thật lòng chúng tôi rất muốn giới thiệu cho du khách về đất nước, con người Việt Nam, nhưng vì áp lực phải kiếm tiền để bù lỗ nên không còn tâm trí đâu để làm những điều tử tế. Tour nào cũng vậy, khách và HDV cũng căng thẳng để rồi kết thúc mỗi tour, đôi bên như được giải thoát” - một HDV xin giấu tên tâm sự - “Chúng tôi luôn thèm khát được như các HDV của những dòng khách Âu, Mỹ…, vì khi chia tay HDV và khách bịn rịn, lưu luyến”.

Sau một tháng triển khai chiến dịch dẹp “loạn” “tour 0 đồng”, khách Trung Quốc thư thái dạo chơi, mua sắm vào các buổi tối tại khu du lịch Bãi Cháy - một “hiện tượng lạ” đối với dòng khách này lâu nay ở Hạ Long. Bởi, trước đó, du khách thường bị “nhốt” ở khách sạn nhằm hạn chế khách chi tiêu, để dành tiền mua sắm tại các điểm bán hàng “chỉ dành cho khách Trung Quốc”, trong hành trình tour 3 đêm, 4 ngày nhưng phải ghé thăm 6 điểm bán hàng. Để khách không dám ra khỏi khách sạn vào buổi tối, các HDV thường dọa “an ninh không đảm bảo khi ra ngoài vào ban đêm”, khiến khách có những ấn tượng rất xấu về môi trường du lịch Việt Nam.

Theo quan sát của chúng tôi, khách Trung Quốc đã ghé mua hàng tại các cửa hàng của người dân Hạ Long tại đường Hạ Long và Hậu Cần. “Du khách được tự do mua sắm và mua hàng Việt Nam, tại cửa hàng của chính người dân địa phương đã là một thành công, thay vì trước đó bị ép mua hàng không nguồn gốc, chất lượng kém, giá quá cao nhưng nộp thuế lại cực thấp” - một cán bộ thuế Hạ Long cho biết.

Chưa thể yên tâm

Ông Hồ Quang Huy - Phó Chủ tịch UBND TP.Hạ Long - cho biết, ngay sau khi cấp lại điện, nước cho một số điểm bán hàng “chỉ đón khách Trung Quốc” đã bị đóng cửa để bảo quản hàng hóa thì ngay lập tức giá tour giảm nhẹ. Đại diện một số Cty lữ hành cho biết, đến nay, các Cty trong nước vẫn chưa “bảo” được nhau và lại tiếp tục cuộc đua hạ giá từng đồng để giành khách từ các đối tác Trung Quốc. Theo Sở Du lịch Quảng Ninh, nếu các điểm mua sắm “chỉ đón khách Trung Quốc” được mở ở tỉnh, thành khác thì việc giữ giá sẽ rất khó khăn.

Trong công văn gửi Thủ tướng Chính phủ mới đây, UBND tỉnh Quảng Ninh đề nghị Thủ tướng, các bộ, ngành chỉ đạo các địa phương, các đơn vị liên quan triển khai đồng bộ các giải pháp, bởi đã có dấu hiệu Quảng Ninh quyết liệt, các đối tác Trung Quốc và các Cty lữ hành trong nước đưa khách đến địa phương khác để “chăn dắt”. Ngoài kiến nghị Thủ tướng cho được thực hiện quy chế đặc thù đón khách đường bộ Trung Quốc, Quảng Ninh đề nghị Bộ VHTTDL, Tổng cục Du lịch chỉ đạo các Sở VHTTDL, Sở Du lịch các địa phương trên toàn quốc tăng cường công tác cấp thẻ HDV, nhất là HDV nói tiếng Trung. Chỉ trong đợt ra quân vừa qua, kiểm tra gần 300 HDV, Thanh tra Sở Du lịch Quảng Ninh đã xử phạt 72 trường hợp, tịch thu 10 thẻ giả, 2 thẻ hết hạn…Có dấu hiệu cho thấy các đối tượng này bị từ chối cấp thẻ HDV ở địa phương này vì hồ sơ không minh bạch, nhưng sang địa phương khác lại được cấp thẻ.

Hiện, dư luận vẫn có quan điểm khác nhau về việc Quảng Ninh quyết liệt dẹp “loạn” thị trường du lịch, trong đó có ý kiến cho rằng: Sự việc xảy ra tại các điểm bán hàng chỉ là câu chuyện người Trung Quốc “chăn” khách Trung Quốc. Tuy nhiên, theo đại diện các cơ quan quản lý của Quảng Ninh, những việc làm mờ ám, phi pháp này diễn ra trên lãnh thổ Việt Nam, không chỉ thu về những khoản lời khổng lồ bất chính mà còn bôi nhọ hình ảnh Việt Nam.

Đặc biệt, gần đây, có ý kiến cho rằng, việc diệt “tour 0 đồng” khiến ngân sách thất thu một khoản rất lớn, bởi khách Trung Quốc mua số lượng lớn các sản phẩm từ caosu. Thực tế, tất cả những sản phẩm tại các điểm bán hàng đều là hàng Trung Quốc, không có nguồn gốc; du khách trả tiền tại Việt Nam và nhận hàng khi về nhà, nhưng thực chất là hàng sản xuất tại Trung Quốc. Ý kiến trên cũng cho rằng, do Quảng Ninh tận diệt “tour 0 đồng” nên lượng khách giảm mạnh từ 25.000 khách/ngày xuống chỉ còn lèo tèo vài 
khách/ngày.

Theo ông Đoàn Mạnh Linh - Trưởng phòng Quản lý lữ hành, Sở Du lịch Quảng Ninh - ngày cao điểm nhất từ trước tới nay cũng chỉ đạt 15.000 khách/ngày. Hiện, mỗi ngày trên 1.000 khách sử dụng hộ chiếu nhập cảnh vào Việt Nam qua Cửa khẩu Móng Cái. “Tháng 4.2017, có trên 68.000 khách nhập cảnh qua Móng Cái, tăng so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng giảm so với tháng trước, một phần vì Quảng Ninh quyết liệt xử lý các điểm bán hàng, phần vì người Trung Quốc thường đi du lịch sau Tết Nguyên đán, trước Thanh minh và sau 1.6” - ông Trần Nhuận Vinh - Giám đốc Cty Lữ hành Nam Phong - cho biết.