Tính đến tháng 8.2021, trong 159 kho, cửa hàng miễn thuế đã được Tổng cục Hải quan ban hành quyết định xác nhận đủ điều kiện kinh doanh hàng miễn thuế của 50 doanh nghiệp thì có tới 15 cửa hàng miễn thuế và 14 kho chứa hàng miễn thuế thuộc 12 doanh nghiệp đã được cục hải quan tỉnh, thành phố thông báo về việc tạm dừng hoạt động kinh doanh hàng miễn thuế.

Trong số này, có 10 cửa hàng miễn thuế và 9 kho chứa hàng miễn thuế đã hết thời hạn 6 tháng tạm dừng, 1 cửa hàng miễn thuế sau khi được Tổng cục Hải quan cấp đã quá 6 tháng nhưng chưa đưa vào hoạt động.

Theo phản ánh của Cty TNHH Hàng miễn thuế Jalux Taseco, công ty được Tổng cục Hải quan cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh hàng miễn thuế giữa tháng 3.2021, tại địa chỉ sân bay quốc tế Phú Quốc. Công ty đang chuẩn bị kế hoạch khai trương hoạt động bán hàng miễn thuế thì dịch COVID-19 diễn biến phức tạp. Các chuyến bay quốc tế dự kiến đi và đến Cảng hàng không quốc tế Phú Quốc hiện nay đang tạm dừng bay. Với tình hình đó, phía công ty cho rằng, khoảng thời gian đến giữa tháng 9.2021 (tức là sau 6 tháng công ty được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh hàng miễn thuế) cũng chưa thể có hoạt động. 

Bộ Tài chính cho rằng, tình hình dịch bệnh vẫn đang diễn biến phức tạp tại Việt Nam và các nước trên thế giới, vì vậy các doanh nghiệp kinh doanh hàng miễn thuế sẽ tiếp tục gặp khó khăn do hoạt động xuất nhập cảnh sẽ tiếp tục bị hạn chế. Việc tạm dừng hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh hàng miễn thuế là nguyên nhân khách quan, bất khả kháng do ảnh hưởng bởi dịch bệnh COVID-19.

Trao đổi với Lao Động, PGS-TS Đinh Trọng Thịnh - Giảng viên cao cấp Học viện Tài chính cho rằng, để đồng hành và hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khủng hoảng, giảm thiểu thiệt hại, khôi phục kịp thời, không phải mất nhiều thời gian thực hiện thủ tục hành chính liên quan đến việc cấp phép lại hoạt động kinh doanh hàng miễn thuế thì việc gia hạn là cần thiết.

Bởi theo vị này, nếu thực hiện thủ tục thu hồi giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh hàng miễn thuế đối với các trường hợp đang bị tạm dừng hoạt động kinh doanh hàng miễn thuế hoặc doanh nghiệp đã được xác nhận đủ điều kinh doanh hàng miễn thuế nhưng chưa đưa vào hoạt động sẽ gây ra các khó khăn, tăng chi phí cho doanh nghiệp.

Theo đó, các doanh nghiệp phải xử lý hàng hóa tồn theo các hình thức: Tái xuất, chuyển tiêu thụ nội địa, tiêu hủy. Tuy nhiên, vị chuyên gia này nhận định, thực hiện theo hình thức nào thì doanh nghiệp cũng gặp khó khăn. Đặc biệt, thời điểm hiện nay tái xuất không có đối tác vì phía nước ngoài cũng có khó khăn do đại dịch COVID-19.

Để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, Bộ Tài chính đã có báo cáo kiến nghị Thủ tướng Chính phủ theo hướng trong thời gian dịch bệnh COVID-19 (theo công bố của cơ quan, người có thẩm quyền), các trường hợp thuộc diện phải thu hồi giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh hàng miễn thuế được thực hiện như sau: Trường hợp hoạt động kinh doanh cửa hàng miễn thuế phải tạm dừng, không đưa vào hoạt động do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 thì được tự động gia hạn thời gian tạm dừng hoạt động, không thu hồi giấy chứng nhận kinh doanh hàng miễn thuế trong thời gian dịch bệnh cho đến thời điểm không quá 6 tháng kể từ khi cơ quan, người có thẩm quyền công bố hết dịch bệnh.

Các chuyên gia kinh tế đánh giá, với kiến nghị của Bộ Tài chính thể hiện sự quan tâm hỗ trợ tới doanh nghiệp để họ có động lực phát triển khi nền kinh tế mở cửa.