Áp lực khi nợ vay chiếm tới 30% thu nhập

Sau chục năm thuê nhà, vợ chồng chị Minh Hằng (quê ở Hưng Yên) tiết kiệm được 900 triệu đồng. Nhà chị có kế hoạch mua căn hộ chung cư khoảng 2 tỉ đồng. Tổng thu nhập của hai người hiện là 35 triệu đồng/tháng và có một con nhỏ. Anh chị đang băn khoăn có nên vay thêm 1,1 tỉ đồng để mua được căn nhà đầu tiên hay không?

Trả lời câu hỏi trên, bà Nguyễn Thị Thùy Chi - Chuyên gia hoạch định tài chính cá nhân tại CTCP Tư vấn đầu tư và Quản lý tài sản FIDT - cho biết, mức tiết kiệm tốt nhất để anh chị vừa đảm bảo thực hiện được mục tiêu tài chính, vừa đáp ứng các nhu cầu chi tiêu trong cuộc sống sẽ khoảng 30 – 40% thu nhập. Như vậy mỗi tháng gia đình chị Hằng cần tiết kiệm được số tiền từ 10 – 14 triệu đồng, yêu cầu khá nhiều tính kỷ luật.

Giả sử chị Hằng vay với mức lãi suất chỉ 8%/năm, thời hạn vay 25 năm thì số tiền trả gốc và lãi hàng tháng đã là 11 triệu đồng/tháng trong những năm đầu tiên vay nợ.

"Việc dùng gần như 100% số tiền có thể tiết kiệm hàng tháng để trả ngân hàng, khiến anh chị sẽ không còn một khoản “co giãn” dự phòng cho những trường hợp lãi suất biến động, những thay đổi trong cuộc sống khiến chi phí tăng lên, cũng như không có cơ hội để đầu tư vào những tài sản khác… Đây là một điều rất rủi ro cho gia đình chị.

Ngoài ra, tỉ lệ trả nợ vay hàng tháng cao hơn 30% thu nhập như vậy sẽ đối diện rủi ro nếu có những trục trặc trong công việc hay vì một nguyên nhân nào khác khiến thu nhập bị giảm sút" - bà Chi đánh giá.

Theo vị chuyên gia, xét về bức tranh tài chính cá nhân toàn diện, chị Hằng còn cần phải xem xét các nhu cầu sử dụng tiền như tiền biếu bố mẹ hai bên, có kế hoạch sinh em bé thứ hai, hay thậm chí là tiền mua sắm nội thất vật dụng khi chuyển từ nhà thuê sang nhà thuộc sở hữu của mình… Hay nhu cầu dự phòng tài chính và bảo vệ tài chính như anh chị đã có quỹ dự phòng hay bảo hiểm nhân thọ chưa?

Sẵn sàng phương án khi mất khả năng trả nợ

Bà Nguyễn Thị Thùy Chi lưu ý gia đình chị Hằng cũng cần nắm một số bước xử lý khi không may gặp phải rủi ro giảm/mất khả năng trả nợ khi vay vốn ngân hàng để tránh việc bị xếp vào nhóm nợ xấu. Đó là tuần tự thực hiện các bước sau nếu phù hợp:

- Sử dụng nguồn tiền từ quỹ dự phòng

- Nhờ đến sự trợ giúp của người thân, bạn bè

- Thương lượng với ngân hàng các phương án giãn nợ

- Kế hoạch bán tài sản để có nguồn tiền trả nợ đúng hạn

Anh chị sẽ cần chuẩn bị hết các phương án dự phòng nêu trên trước khi vay để đảm bảo không ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống khi có những sự biến động từ thị trường. Chẳng hạn như lãi suất vay biến động hay đột ngột bị giảm hoặc mất thu nhập.

"Vợ chồng chị Hằng nên chờ một thời gian tích lũy thêm, hoặc lựa chọn căn hộ có giá trị thấp hơn nếu khả thi, có thể chọn mua nhà trên dưới 1,5 tỉ đồng. Trường hợp nhu cầu nhà ở là quá cấp thiết và mức giá 2 tỉ đồng là tối thiểu vợ chồng chị có thể chấp nhận được, chị phải đảm bảo chuẩn bị hết các phương án dự phòng nêu trên trước khi vay.

Đặc biệt, yếu tố chị Hằng phải đảm bảo là khả năng tăng trưởng về thu nhập của hai vợ chồng trong tương lai. Nếu thu nhập có nhiều tiềm năng tăng khoảng 10 - 20% trong 1 - 2 năm tới thì rủi ro của vợ chồng chị khi vay nợ ngân hàng sẽ cân bằng lại" - bà Chi đưa ra lời khuyên.