Sáng 9.12, HĐND TPHCM khóa IX đã thông qua đề án “Thu phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu cảng biển trên địa bàn TPHCM".
Đối tượng thu phí là tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa nhập khẩu, xuất khẩu; hàng hóa tạm nhập - tái xuất, hàng chuyển khẩu, hàng gửi kho ngoại quan, hàng quá cảnh sử dụng công trình kết cấu hạ tầng khu vực cửa khẩu cảng biển TPHCM.
Về mức thu phí, đối với hàng tạm nhập tái xuất, hàng gửi kho ngoại quan, hàng chuyển khẩu: Loại xe container 20 feet là 2,2 triệu đồng/container; xe container 40 feet là 4,4 triệu đồng/container; hàng lỏng, hàng rời không đóng trong container là 50.000 đồng/tấn.
Đối với hàng xuất khẩu, nhập khẩu: Hàng hóa xuất, nhập khẩu mở tờ khai tại TPHCM, xe container 20 feet là 500.000 đồng/container; xe container 40 feet là 1 triệu đồng/container; hàng lỏng, hàng rời không đóng trong container là 30.000 đồng/tấn...
Việc thu phí sẽ thông qua hệ thống điện tử, không thu tiền mặt, thanh toán chuyển khoản qua hệ thống 24/7 của Hải quan TPHCM.
TPHCM dự kiến thu phí ở cảng Cát Lái dự kiến từ tháng 7.2021, tháng 8 sẽ thu phí ở tất cả cảng còn lại tại thành phố.
Dự kiến TPHCM thu phí hạ tầng cảng biển được hơn 3.000 tỉ đồng mỗi năm. Số tiền thu được sẽ bổ sung thêm để cùng với vốn ngân sách xây dựng các tuyến đường dẫn vào cảng biển nhằm giảm ùn tắc giao thông, rút ngắn thời gian vận chuyển hàng hóa, giảm chi phí logistics.
Theo kế hoạch, khu vực cảng Cát Lái (quận 2) và Phú Hữu (quận 9) sẽ được triển khai các dự án như mở rộng đường Nguyễn Thị Định, Nguyễn Duy Trinh, Võ Chí Công; hoàn chỉnh nút giao Mỹ Thủy, khép đường Vành đai 2, đoạn từ cầu Phú Hữu (quận 9) đến nút giao Gò Dưa (quận Thủ Đức)... Tại khu cảng Sài Gòn (quận 4) sẽ đầu tư xây dựng cầu Thủ Thiêm 4 để giảm ùn tắc nút giao Huỳnh Tấn Phát - Lưu Trọng Lư và Nguyễn Văn Linh; mở rộng đường Lưu Trọng Lư kết nối cảng Tân Thuận với đường Nguyễn Văn Linh...
Theo Sở GTVT TPHCM, sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển tại TPHCM năm 2019 đạt khoảng 170 triệu tấn, chiếm hơn 1/4 trong tổng 600 triệu tấn của cả nước xuất qua cảng.
Tuy nhiên, dù nhiều lợi thế nhưng các cảng ở thành phố đang bị "khống chế" năng lực khai thác do hạ tầng giao thông chưa hoàn chỉnh. Đơn cử như cảng Cát Lái, quận 2, đáp ứng 85 chuyến tàu cập bến mỗi tuần, song chỉ cho tiếp nhận 81 chuyến. Khu cảng này mỗi năm đang khai thác khoảng 5,6 triệu teus (1 teu tương đương container 20 feet), trong khi thực tế đáp ứng được 6,4 triệu teus và nếu cao hơn cảng vẫn đáp ứng tốt.