Tăng gấp 10 lần lượng E5 tiêu thụ hiện nay
Theo Bộ Công Thương, căn cứ vào tổng lượng xăng tiêu thụ trên địa bàn cả nước trong năm 2016 đạt khoảng 7,4 triệu m3, thì xăng E5 RON 92 chỉ tiêu thụ được khoảng 590 nghìn m3, tương đương tỉ lệ 8% tổng lượng xăng tiêu thụ cả nước. Xăng khoáng chiếm áp đảo 92%, tương đương 6,81 triệu m3,/năm. Nếu trừ đi lượng xăng RON 95 - hiện chiếm 30% tổng lượng tiêu thụ thì xăng RON 92 tiêu thụ khoảng 4,767 triệu m3, tương đương 70%. Lượng xăng này từ 1.1.2018 sẽ được thay thế toàn bộ bằng xăng sinh học E5 RON 92 thì tổng lượng cung xăng E5 RON 92 tiêu thụ dự kiến sẽ lên tới 5,357 triệu m3, tức gấp 10 lần lượng E5 tiêu thụ hiện nay.
Để có đủ nguyên liệu phối trộn thành xăng E5, nhu cầu nguyên liệu E100 cũng cần tới 267.850 m3 theo tính toán của Bộ Công Thương. Trong khi tổng cầu E100 theo số liệu năm 2016 chỉ khoảng 29.500 m3, chiếm hơn 1/10.
Trên thực tế, việc cung cấp ethanol nhiên liệu để phối trộn xăng sinh học E5 nêu trên chủ yếu đến từ 02 nhà máy nhiên liệu sinh học (NLSH) của Công ty TNHH Tùng Lâm (nhà máy đặt tại Đồng Nai) có tổng công suất thiết kế 200.000m3/năm (200 triệu lít/năm) đủ để phối trộn 3,9 triệu m3 (tương đương 3 triệu tấn) xăng sinh học E5/năm. Trong năm 2016, Công ty Tùng Lâm đã bán ra thị trường khoảng trên 2.000m3/tháng.
Ngoài ra, hiện trong nước còn hai nhà máy với công suất 100.000m3/năm (100 triệu lít/năm) là nhà máy NLSH Dung Quất tại KCN Dung Quất và nhà máy NLSH Bình Phước (đặt tại huyện Bình Phước) đang phải tạm dừng sản xuất do chưa có thị trường tiêu thụ sản phẩm. Nếu chủ trương đồng loạt thay thế xăng RON92 có hiệu lực, các nhà máy này sẽ sớm phục hồi sản xuất và triển khai kế hoạch hoạt động trở lại, dự kiến sẽ khởi động lại chậm nhất là cuối năm 2017.
Các đầu mối xăng dầu chuyển động
Trong số 26 thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu mặt đất thì hiện có 5 thương nhân có hệ thống phối trộn xăng E5 đang hoạt động là Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), TCty Dầu Việt Nam (PV Oil); Cty TNHH MTV Dầu khí TPHCM (Saigon Petro), Cty TNHH MTV TCty Xăng dầu Quân đội và CTCP thương mại đầu tư dầu khí Nam Sông Hậu. Cụ thể: Petrolimex hiện có 5 trạm trộn xăng E5 đặt tại 5 tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, TPHCM và Cần Thơ sử dụng công nghệ trộn in-line liên tục. Tổng công suất 5 trạm trộn đạt khoảng 1,055 triệu m3/năm. Petrolimex đang nâng cấp một số trạm trộn hiện có và đầu tư thêm các trạm trộn tại Hà Nội, Phú Thọ, Quảng Ninh, Hà Nam, Nghệ An, Bình Định, Khánh Hòa, Bà Rịa-Vũng Tàu để nâng công suất phối trộn thêm đạt khoảng 3 - 3,4 triệu m3/năm.
PV Oil hiện có 12 trạm trộn xăng E5 đặt tại 9 tỉnh, thành phố. Tổng công suất của 12 trạm trộn này đạt khoảng 89.000m3/tháng, tương đương khoảng 1,068 triệu m3/năm (8h làm việc/ngày). Ngoài ra, PV Oil hiện đang đầu tư thêm 5 trạm trộn nữa đặt tại Quảng Ninh (2 trạm), Thái Bình, Hà Tĩnh và Cần Thơ mỗi địa phương một trạm, nâng tổng số trạm trộn lên 17 trạm. Một số trạm hiện hữu cũng đang được PV Oil nâng cấp, cải tạo. Tổng công suất các trạm trộn xăng E5 sau khi nâng cấp, cải tạo và đầu tư thêm của PV Oil đạt khoảng 1,668 triệu m3/năm. Bên cạnh đó, Saigon Petro hiện có 2 trạm trộn xăng E5 đặt tại TPHCM và Cần Thơ, có tổng công suất khoảng 660.000m3/năm. TCty Xăng dầu Quân đội có 3 trạm trộn E5 đặt tại Hải Phòng, Đà Nẵng, Nha Trang, công suất khoảng 108.000m3/năm. CTCP thương mại đầu tư dầu khí Nam Sông Hậu có 1 trạm trộn xăng E5 tại Cần Thơ, công suất 72.000m3/năm. Ngoài ra, còn có 2 Cty đã triển khai trạm trộn nhưng chưa đưa vào hoạt động là Cty thương mại dầu khí Đồng Tháp và TCty Thương mại XNK Thanh Lễ. Nếu đi vào hoạt động, tổng công suất các trạm trộn xăng E5 RON 92 có thể đáp ứng ra thị trường sẽ đạt khoảng 6,2 - 6,7 triệu m3/năm, đủ đáp ứng nhu cầu xăng E5 cho thị trường trong nước thay thế hoàn toàn xăng RON92.
Như vậy là sau 10 năm thực hiện QĐ 177/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Đề án Phát triển NLSH đến năm 2015, tầm nhìn đến năm 2025”và 5 năm thực hiện QĐ số 53/2012/QĐ-TTg về phê duyệt ban hành lộ trình áp dụng tỉ lệ phối trộn NLSH với NL truyền thống, mới thành hiện thực. Hiện theo đánh giá của các chuyên gia Bộ KHCN, chất lượng sản phẩm xăng E5 được kiểm soát tốt, không xảy ra khiếu nại của người tiêu dùng trong suốt thời gian qua. Qua thống kê sản lượng xăng E5 bán ra trên các địa phương trong cả nước từ tháng 12.2015 đến hết tháng 10.2016 là 630.876m3, chiếm khoảng 12,15% so với tổng lượng xăng khoáng RON92. Bình quân lượng tiêu thụ xăng E5 RON92 đã đạt khoảng 50.000m3/tháng, cho thấy xu thế sử dụng xăng E5 có chiều hướng gia tăng.