Chia sẻ rủi ro tạo tâm lý trông chờ

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng phân tích, về bản chất, dự án PPP là dự án được triển khai nhằm mục đích cung cấp các sản phẩm, dịch vụ công (mục đích công) thông qua đầu tư tư hoặc quản lý tư. “Nhà nước muốn kêu gọi nguồn lực tài chính, tận dụng được trí thức, năng lực quản lý từ các thành phần kinh tế để bù đắp thiếu hụt về ngân sách thì Nhà nước cũng cần có trách nhiệm, nghĩa vụ trong việc bảo đảm tính khả thi của dự án thông qua các công cụ hỗ trợ, bảo đảm, bảo lãnh, mà không thể đẩy toàn bộ trách nhiệm, rủi ro của việc thực hiện dự án mục đích công này cho tư nhân như đối với dự án đầu tư kinh doanh, thương mại thông thường”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nêu.

Do đó, dự án Luật thiết kế “cơ chế chia sẻ rủi ro về doanh thu” theo hướng Chính phủ cam kết chia sẻ với nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án không quá 50% phần hụt thu giữa doanh thu thực tế và doanh thu cam kết tại hợp đồng; Nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án cam kết chia sẻ với Chính phủ không thấp hơn 50% phần tăng thu giữa doanh thu thực tế và doanh thu cam kết tại hợp đồng.

Về nội dung này, tại báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Ngân sách của Quốc hội Vũ Hồng Thanh nêu, phần lớn các nhà đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư nước ngoài đều mong muốn có cơ chế bảo lãnh về doanh thu của Chính phủ trong quá trình triển khai thực hiện các dự án PPP.

Tuy nhiên, việc cấp bảo lãnh của Chính phủ đối với các dự án này sẽ được điều chỉnh bởi quy định của Luật Quản lý nợ công và có thể tạo tâm lý trông chờ từ phía các nhà đầu tư. Ủy ban đề nghị ban soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, quy định cụ thể hơn về cơ chế chia sẻ rủi ro cũng như quy định rõ hơn về cơ chế áp dụng đối với các dự án thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; đồng thời, phải xác định được nguồn để xử lý các rủi ro ngay tại dự thảo Luật.

Luật PPP ra đời là hướng đi cần thiết

Phát biểu ý kiến khi thảo luận tại tổ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu quan điểm: Trong một số lĩnh vực không cần thiết phải đầu tư công thì vai trò của Nhà nước nên được hạ thấp để đề cao vai trò của tư nhân.

Thủ tướng cũng nhận định nguồn lực trong dân rất lớn, nhưng nếu không có pháp luật bảo vệ thì người dân không đầu tư. “Hiến pháp bảo vệ quyền sở hữu, quyền tài sản, quyền công dân rất lớn. Nhưng phải có luật pháp cụ thể”, Thủ tướng đặt vấn đề và nói Luật PPP ra đời là rất cấp bách.

Thủ tướng nói thêm, dự thảo Luật chỉ nên quy định những nguyên tắc quan trọng để nhà đầu tư yên tâm, còn lại giao cho Chính phủ quy định chi tiết, bảo đảm sự linh hoạt, thông thoáng. Người đứng đầu Chính phủ cũng đề nghị Quốc hội ưu tiên các chính sách thu hút dự án PPP cho những vùng xa xôi, khó khăn.