Ngày 14.4.2022, Dự án "Suy nghĩ lại về nhựa" của EU-BMZ và Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) đồng tổ chức hội thảo “Chia sẻ kinh nghiệm từ các dự án thí điểm cùng với các nữ lao động phi chính thức tại Việt Nam”, nhằm giới thiệu các nghiên cứu và đổi mới để góp phần ghi nhận vai trò và những đóng góp của những người phụ nữ thu gom phế liệu trong chuỗi giá trị quản lý chất thải.
Phát biểu tại hội thảo, bà Caitlin Wiesen - Trưởng đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam nhấn mạnh: Ghi nhận, hợp tác, hỗ trợ và củng cố vai trò và sự đóng góp của người lao động phi chính thức trong lĩnh vực chất thải là một yếu tố then chốt nhằm tăng cường hiệu quả của hệ thống quản lý rác thải tại địa phương. Kết hợp với các chiến dịch truyền thông và huy động cộng đồng hiệu quả chính là một phần quan trọng nhằm hướng tới việc xây dựng các thành phố xanh dành cho tất cả mọi người.
"Để hướng tới một mô hình kinh tế tuần hoàn hơn, UNDP sẽ tiếp tục các hoạt động nhằm trao quyền cho phụ nữ và phục hồi kinh tế xanh và bao trùm” - bà Caitlin Wiesen khẳng định, đồng thời cho biết thêm:
“Thực tế, rác và nhựa chính là các nguồn lực kinh tế. Chúng ta cần phân loại, thu gom và tái chế chất thải để thúc đẩy nhanh chóng sự phát triển của thị trường nguyên vật liệu thứ cấp phù hợp với điều kiện địa phương và bao trùm với sự tham gia của người phụ nữ ở tất cả các giai đoạn”.
Theo bà Fanny Quertamp - cố vấn cấp cao tại Việt Nam của dự án "Suy nghĩ lại về nhựa", chương trình quản lý chất thải, trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) bắt buộc đối với bao bì sẽ có hiệu lực vào năm 2024 là một bước tiến lớn tạo ra cơ hội và thách thức cho những người thu gom rác thải. Việc yêu cầu truy xuất nguồn gốc của chuỗi giá trị bao bì sẽ tác động đến tổ chức quản lý rác thải hiện tại và mở ra cơ hội để tích hợp và công nhận những người thu gom là người đóng góp cho nền kinh tế tuần hoàn.
Được biết, các dự án thí điểm đã được triển khai tại Quy Nhơn, Hà Nội, TPHCM và TP.Hạ Long, tập trung tăng cường sinh kế cho những lao động phi chính thức về rác thải và hỗ trợ việc công nhận, hoặc đưa nhóm lao động này vào hệ thống quản lý rác thải.
Ngày 2.3.2022, tại Hội đồng Môi trường Liên Hợp Quốc, các bộ trưởng môi trường thế giới đã thông qua các nghị quyết quan trọng tạo nền tảng để xây dựng một thỏa thuận quốc tế mang tính ràng buộc pháp lý nhằm chấm dứt ô nhiễm nhựa. Vai trò của những người làm trong khu vực phi chính thức đã được công nhận trong một nghị quyết môi trường.
Chính phủ Việt Nam đã ban hành Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10.1.2022, với các chương EPR và việc kết hợp lộ trình hướng tới nền kinh tế tuần hoàn. Việc áp dụng một cơ chế trong luật sẽ giảm thiểu tình trạng nhựa rò rỉ ra môi trường và tạo thêm dòng tài chính để tăng cường thu gom và tái chế bao bì. EPR có thể tạo ra cơ hội và cả những thách thức cho người thu gom và các cơ sở phế liệu.