Dữ liệu vừa được Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) công bố cho thấy, rủi ro thị trường tài sản đang leo thang, điều kiện tín dụng trở nên lỏng lẻo ở nhiều quốc gia phát triển, đế chế bất động sản (BĐS) Evergrande ở Trung Quốc vỡ nợ, biến thể Omicron lan rộng ra nhiều quốc gia…

Theo nghiên cứu của BIS, giá nhà tăng cao trong đại dịch, điển hình là giá nhà tại Mỹ, Đức, Anh đang cao hơn mức trước đại dịch lần lượt là 24%, 15%, 13% và tăng ở hầu hết các nước phát triển khác.

BIS cho rằng, động lực cho sự tăng giá này là hoạt động kinh tế phục hồi nhanh hơn kỳ vọng, với lãi suất tiết kiệm cao hơn và các gói hỗ trợ tài khóa lớn làm tăng thu nhập hộ gia đình, đặc biệt là ở các nước phát triển.

Bên cạnh đó, nhu cầu về không gian sống và bất động sản (BĐS) xa trung tâm thành phố ngày càng lớn, sự gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu làm tăng giá gỗ và thép… là những nhân tố ảnh hưởng đến sự tăng giá nhà.

Báo cáo của BIS cho thấy, thị trường BĐS tăng có tác động lớn đến sản xuất và lạm phát. Giá nhà còn ảnh hưởng lạm phát một cách gián tiếp thông qua các thành phần tổng cầu, cũng như trực tiếp thông qua giá thuê nhà.

Cụ thể với Việt Nam là quốc gia đang phát triển, nhu cầu xây dựng hạ tầng phục vụ phát triển kinh tế xã hội là rất lớn trong khi dân số đông, mật độ dân cư tại thành phố lớn ngày càng tăng khiến nhu cầu nhà ở ngày càng cao, tạo ra xu thế tăng giá BĐS tự nhiên.

Ngoài ra, thông tin bất cân xứng trên thị trường, chi phí và độ trễ giao dịch lớn cũng đóng góp vào xu hướng tăng giá tự nhiên của BĐS tại Việt Nam. Dịch bệnh cũng làm tăng nhu cầu phòng vệ của người dân, xu hướng làm việc từ xa làm tăng nhu cầu một số loại hình BĐS và gây hiện tượng tăng giá ở một số phân khúc thị trường.

Trong bối cảnh đó, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chỉ đạo các ngân hàng kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro, trong đó có BĐS. Ngoài ra, ban hành, sửa đổi các thông tư quy định về các tỉ lệ bảo đảm an toàn, điều chỉnh giảm tỉ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn theo lộ trình, tăng hệ số rủi ro đối với các khoản cho vay tiêu dùng lớn, nhằm hướng tín dụng vào các phân khúc nhà ở xã hội và nhà ở thương mại giá rẻ.

NHNN đồng thời theo dõi chặt chẽ tình hình cấp tín dụng đối với lĩnh vực kinh doanh BĐS, tăng cường thanh tra, giám sát việc tuân thủ các quy định về cấp tín dụng trong lĩnh vực này.

Theo bà Hà Thu Giang - Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN), tăng trưởng tín dụng lĩnh vực BĐS có xu hướng giảm từ trên 26% năm 2018 xuống 11,89% năm 2020, thấp hơn tăng trưởng tín dụng chung của nền kinh tế.

Theo số liệu mới nhất đến cuối tháng 11.2021, tín dụng BĐS tăng khoảng 12% so với năm trước, thấp hơn tăng trưởng tín dụng chung. Tỉ trọng tín dụng BĐS hiện chiếm khoảng 18-20% trong tổng dư nợ nền kinh tế.

“Năm 2022, tín dụng sẽ được tập trung vào các lĩnh vực sản xuất, lĩnh vực ưu tiên và NHNN sẽ kiểm soát chặt chẽ hơn việc cấp tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro như BĐS, trái phiếu, chứng khoán…” - Phó Thống đốc Đào Minh Tú nhấn mạnh.